اهمیت و منزلت تهیه‌کننده

در فضای مجازی دیده اید که آدم‌های بی‌سواد که فارسی را هم غلط می‌نویسند، کم نیستند. واژگان غربی بدون دلیل از بلندگوها فوران می‌کند. استفاده از واژگان انگلیسی در آگهی‌های بازرگانی بیداد می‌کند. مجریان برنامه‌های تلویزیونی مسئولیت‌های گوناگونی دارند، زیرا آنها برای بچه ها، برای نوجوانان و جوانان به شخصیت‌های معیار در گویش، لباس و آراستگی تبدیل شده‌اند و جوانان از آنها تاثیر می‌گیرند.

می‌دانید که بسیاری از واژه‌ها، یک بار معنایی بیرونی، میانی و زیرین دارند. من در فضاهای گوناگون واژه‌های متناسب با همان محیط را به کار می‌برم، اما هرگز از یک حد و اندازه معین خارج نمی‌شوم. هرگز در زبان گویش از زبان کتابت استفاده نمی‌کنم، چون می‌دانم که مضحک می‌شود.

سعدی می‌گوید: تا مرد سخن نگفته باشد/ عیب و هنرش نهفته باشد (در زبان‌های گوناگون، استفاده از واژه مرد به معنای انسان است.)

در برنامه تلویزیونی یا رادیویی تو نداریم! فقط شما؛ حتی در صمیمی‌ترین برنامه‌ها، استفاده از واژه تو جایز نیست. در برنامه‌های تلویزیونی حتی اگر یک دانشمند طراز اول را دعوت می‌کنید، او را آنقدر بزرگ نکنید که از هیچ دروازه‌ای نتواند عبور کند، چراکه اولین شخصی که آزار می‌بیند، خود اوست. اکنون شما که این چند سطر را می‌خوانید با خود می‌گویید چقدر باید و نباید؟! پس باید چکار کرد تا این اشکالات به برنامه‌ها وارد نشود؟ پاسخ شما فقط یک کلمه است: تهیه‌کننده.... تهیه‌کننده و باز هم تهیه‌کننده... که مغز متفکر برنامه و مدیر اصلی برنامه‌های خوب تلویزیونی است.

هم اوست که عوامل شایسته را به همکاری دعوت می‌کند و به آنها آرامش و اعتماد به نفس می‌دهد. اوست که به تمام عوامل برنامه‌سازی اعتماد به نفس می‌بخشد و عوامل تولید احساس نمی‌کنند که آقابالاسر دارند. منزلت علمی و تخصصی تهیه‌کننده در شناخت مخاطب و روان‌شناسی تاثیر، همتراز مدیران شبکه است. ما در دنیای دانشمندان و در دنیای هنرمندان متخصص زندگی می‌کنیم. تماشاگران امروز را با تماشاگران 20سال پیش مقایسه نکنید. زمانه عوض شده و به یاد بیاوریم که مولانا برای ضرورت خانه تکانی ذهنی و برای نوآوری می‌گوید: سال‌ها بگذشت و این قرن نویی است/ ماه آن ماه است و آب آن آب نیست.

دکتر اکبر عالمی

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس