مقاومت مکزیک دربرابر ترامپ

اما این پایان سیاست‌های ترامپ نبود و پس از مدت کوتاهی وی برای تقویت و کمک به اشتغالزایی و کارآفرینی در خاک آمریکا اغلب کارخانجاتی را که در خاک مکزیک سرمایه‌گذاری کرده و مشغول تولید بودند را با تهدید اعمال تعرفه 35 درصدی به محصولات آنها مجبور به انتقال سرمایه‌ها به داخل خاک آمریکا کرد.

این درحالی است که برخی کارشناسان براین باورند سیاست‌های غیر منطقی دونالد ترامپ نه تنها باعث از بین رفتن مشاغل در مکزیک نخواهد شد، بلکه ممکن است حتی امتیازی برای این کشور نیز به حساب آید.

نکته قابل توجه این که پس از به ریاست رسیدن دونالد ترامپ، شرکت‌های آمریکایی یکی پس از دیگری برای ایجاد شعبه در خاک مکزیک از یکدیگر سبقت گرفته و رقابتی ناخواسته میان آنها ایجاد شد. به عنوان مثال، فورد اعلام کرد برای ساخت یک کارخانه 6/1 میلیارد دلار در مکزیک سرمایه‌گذاری می‌کند. این درحالی است که جنرال موتورز و فیات کرایسلر نیز درحال برنامه‌ریزی برای تولید تقریبا یک میلیون خودروی بیشتر در مکزیک تا سال 2020 میلادی هستند.

به گفته کارشناسان، طی پنج سال گذشته بسیاری از خودروساز‌های معتبر جهان با عجله به بازار مکزیک وارد شده‌اند. آخرین و بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری خودروسازی در مکزیک با 22 میلیارد دلار سرمایه و 25 هزار فرصت شغلی بوده که تا سال 2019 میلادی به حداکثر تولید خواهد خواهد رسید.

مقایسه مکزیک و آمریکا

برای درک بهتر امتیازهای مکزیک، هزینه تولید یک سدان متوسط 25 هزار دلاری ساخته شده در مکزیک و ایالات متحده را بررسی می‌کنیم.

دستمزد کارگران صنعت خودروسازی مکزیک تقریبا 80 درصد کمتر از کارگران ساکن ایالات متحده آمریکاست. به این ترتیب یک خودروساز با استفاده از کارگران مکزیکی تقریبا برای هر خودرو 600 دلار صرفه‌جویی خواهد کرد.

زیرساخت‌های نامناسب حمل ونقل مثل شبکه بزرگراهی و حمل و نقل در مکزیک باعث می‌شود هزینه خودروسازان 300 دلار بیشتر از تولیدکنندگان خودرو در ایالات متحده آمریکا باشد. این درحالی است که انتقال محصولات تولیدی در مکزیک به منطقه اروپا می‌تواند 300 دلار دیگر به هزینه‌های اقتصادی تولید‌کنندگان افزوده و در نهایت اگر این محصولات با سیاست‌های جدید ترامپ بخواهد وارد خاک آمریکا شود 900 دلار دیگر هم باید به صورتحساب تولید بیفزاییم.

این تغییرات قیمتی به معنای آن است که حتی پس از کاهش هزینه‌های تولید هر خودرو در مکزیک به دلیل دستمزد پایین کارگران، با درنظر گرفتن هزینه‌های اضافه حمل و نقل، ممکن است امتیاز تولید خودرو در مکزیک برای خودروسازان تنها به 300 دلار کاهش یابد. اما نباید فراموش کنیم توافق‌نامه‌های منعقد شده میان مکزیک و دیگر کشورها می‌تواند عاملی برای افزایش منافع اقتصادی خودروسازان باشد.

کارشناسان صنعت خودرو این قراردادها و توافق‌نامه‌ها را هنر اقتصادی مکزیک دانسته و می‌گویند: با توجه به موافقت‌نامه‌های اقتصادی میان آمریکا و کشورهای دیگر بخصوص اروپا، تقریبا هر خودروساز می‌تواند به ازای ساخت یک دستگاه خودرو داخل خاک آمریکا 1500 دلار صرفه‌جویی اقتصادی داشته و بتواند خودروهای ارزان تری را در بازارهای بین‌المللی عرضه کند.

این درحالی است که اگر همان خودروساز تصمیم به تولید محصولات صادراتی در خاک مکزیک را داشته باشد در مجموع نزدیک به 2500 دلار صرفه‌جویی اقتصادی تجربه کرده و می‌تواند بخوبی در بازارهای بین‌المللی قدرت چانه‌زنی داشته باشد.

برنارد سویکی، یکی دیگر از تحلیلگران صنعت خودرو در این زمینه می‌گوید: امتیازهای تعرفه‌ای مکزیک در مقام آنچه آمریکا اکنون به عنوان حمایت از تولیدات داخلی خود اعلام کرده، امتیازی غیر‌قابل انکار برای تولید کنندگان است؛ به همین دلیل اصولا منطقی نیست خودروسازان به دلیل نگرانی از سیاست‌های ترامپ بخواهند خاک مکزیک را ترک کرده و وارد منطقه‌ای محصور با کمترین امتیازها شوند.

این کارشناس و تحلیلگر صنعت خودرو تاکید کرد: براساس داده‌ها و آمارهای موجود هر دستگاه خودروی تولید شده در مکزیک دارای 4000 دلار مزیت رقابتی و ارزان‌تر بودن است درحالی که حتی اگر ترامپ بتواند تمام این شرایط را برای تولیدکنندگان آمریکایی مثل شرایط مکزیک فراهم کند، تازه می‌تواند مزیت رقابتی خودروهای تولید شده آمریکا را با 2500 دلار به بازار بزرگ اروپا تحویل دهد.

با درنظر گرفتن این که براساس قرارداد نفتا، بیشتر خودروهای تولید شده در مکزیک با تعرفه صفر درصد به آمریکا و کانادا ارسال می‌شد، تقریبا نیمی از تولیدات این کشور یعنی سالانه دو میلیون دستگاه انواع خودرو به مناطق یاد شده از مکزیک صادر می‌شد.

از سوی دیگر نباید فراموش کرد کمتر از 10 درصد از تولیدات ایالات متحده از راه دریا به کشورهای نوظهور صادر می‌شود و همچنان مکزیک درحال گسترش روابط اقتصادی خود تحت توافق‌نامه‌های مختلف است که در آینده می‌تواند بازارهای هدف بسیار بزرگ‌تری را در مقابل تولید این کشور قرار دهد.

در مجموع اگرچه دونالد ترامپ می‌تواند مشکلات موقت برای اقتصاد مکزیک و میزان صادرات خودروهای ساخته شده این کشور ایجاد کند و با برهم زدن برخی قراردادها میان مکزیک و آمریکا کار را برای این کشور در جنوب ایالات متحده سخت‌تر کند، اما نباید فراموش کنیم مکزیک قراردادهای گسترده‌تری با دیگر نقاط جهان برای همکاری‌های اقتصادی داشته و می‌تواند از این مزیت‌ها برای رشد بازارهایش استفاده کند.

به گفته کارشناسان مهم‌ترین شاهد مثال شکست سیاست‌های دونالد ترامپ، این است که اکنون کارخانه آئودی و برخی کارخانه‌های معتبر اروپایی درحال برنامه‌ریزی برای ساخت کارخانه در مکزیک برای ارسال به دیگر نقاط جهان هستند و محصولات تولید شده کارخانه GM آمریکا نیز از مکزیک به بسیاری از بازارهای جنوب شرق آسیا و آمریکای جنوبی صادر می‌شود، چون همچنان اقتصاد به دنبال کاهش هزینه‌های تولید است.

منبع: بلومبرگ/ ژانویه 2017

مترجم: عماد عزتی