کمی بالاتر از در اصلی یکی از معروفترین بیمارستانهای خصوصی کشور، همگی پشت سر همدیگر کنار خیابان به ردیف ایستادهاند و منتظرند کار تسویه حساب هزینههای زایمان و تولد نوزادشان با بیمارستان تمام شود و آنها، کودک نورسیده را با شادی و خوشحالی زیاد و در مقابل چشمان حیرت زده بقیه شهروندان به خانه برسانند؛ شهروندانی که هنوز چشمشان به دیدن ماشینهای تزئین شده حمل نوزاد عادت نکرده و با بهت و حیرت به این ماشینها نگاه میکنند. افراد متعجبی که باور ندارند پای لاکچری بازی (تجملگرایی) از تهیه سیسمونی و لوازم نوزادان گذشته و به مراسم تولدشان در بیمارستانها هم رسیده باشد.
موضوعی که میتواند از همین آغاز، زنگ خطر را برای مسئولان فرهنگی کشور به صدا در بیاورد و به دغدغه کارشناسان امر تبدیل شود.
دکتر جمشید جعفرپور، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، مسئولی است که در گفتوگو با جامجم با اشاره به پیامدهای منفی این معضل اجتماعی، نسبت به رواج تجملگرایی در جامعه هشدار میدهد و میگوید: برگزاری مراسم اینچنینی در حقیقت شکلی خاص از سبک زندگی است که در جامعه ما در حال ترویج است و بر مبنای توجه بیش از حد و افراطی به مسائل تجملاتی و لوکس شکل گرفته است که این موضوع میتواند آفت جامعه امروز ما باشد.
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس تاکید میکند: مبنای رواج تجملگرایی بین خانوادهها، ریشه در مسائل ارزشی و اعتقادی دارد. هر قدر توجه به مسائل معنوی کمتر شود، مسائل مادی نقشی پررنگتر در زندگی روزمره انسانها پیدا میکند.
جعفرپور توضیح میدهد: قاعده بر این است که به هر چیزی به اندازه خودش بها بدهیم و اگر بیشتر از این باشد باعث ایجاد رفتارها و عاداتی میشود که مورد قبول عقل و مورد دفاع منطق نیست.
این نماینده مجلس، رواج تجملگرایی و لاکچریبازی در جامعه را از چند جهت مورد مذمت قرار میدهد و میگوید: اولین مشکل این است که احساس سرخوردگی و فقر و عقبماندگی در افرادی به وجود میآید که شاهد این ماجرا هستند، اما در این سطح از توانمندی قرار ندارد. مشکل بعدی این است که بسیاری برای عقب نماندن از این قافله، دست به هرکاری میزنند تا به آنچه فکر میکنند به عرف جامعه تبدیل شده برسند، در نتیجه جامعه بیشتر از قبل درگیر آسیبهای مصرفگرایی میشود.
جعفرپور در توضیح بیشتر میگوید: در این موضوع بحث اصلی این است که فلسفه برگزاری مراسم برای نوزادان چیست و چرا یک خانواده برای برگزاری این نوع مراسم تا این حد هزینه میکند؟! در حقیقت نکته مهم اینجاست که این خانوادهها از فلسفه جشنی که سالها ساده برگزار میشده دور شدهاند و این جشن و استقبال از نوزاد را به یک مراسم پرتجمل و پرهزینه تبدیل کردهاند.
هزینههای گزاف برای استقبال از نوزاد
اگر تا پیش از این تهیه و تدارکات برای تولد نوزادان به چشم و همچشمی در تهیه لوازم سیسمونی خلاصه میشد، حالا مدتهاست صفحات دنیای مجازی پرشده از اسامی مراکزی که تخصصشان در تزئین اتاق کودک در بیمارستان، تهیه فیلم اختصاصی از خانوادههای چشم انتظار پشت در اتاق عمل و تدارکات ویژه برای مراسم بیبیشاور (حمام کودک) و تزئین ماشین حمل نوزاد خلاصه میشود. ما برای ورود به این دنیای پر زرق و برق با شماره یکی از این مراکز تماس میگیریم، خودمان را مشتری معرفی میکنیم و مسئول ذیربط با تکرار چندباره جمله «سرمان این روزها خیلی شلوغ است، وقت نداریم!» بالاخره قبول میکند فهرست قیمتها و خدماتی را که ارائه میکند در اختیار ما بگذارد؛ قیمتهایی که البته برای این طرف عید است و بعد از عید حتما تغییر خواهد کرد.
این مرکز برای تزئین اتاق کودک در بیمارستان با بادکنکهای هلیومی، روبانهای رنگی، نصب حروف اسم کودک روی دیوار و در ورودی، تزئین تخت مادر و کودک با روبان و تور و... مبلغی معادل یک میلیون تومان دریافت میکند. ساخت فیلم اختصاصی از مادر باردار قبل از تولد نوزادش از لحظه خروج از خانه تا رسیدن به بیمارستان و خداحافظی با همراهان، همچنین فیلمبرداری از پدر و سایر چشم انتظاران پشت در اتاق عمل هم هزینهای معادل 800 هزار تا یک میلیون و 200 هزار تومان خواهد داشت.
برای مراسم بیبی شاور یعنی تزئین خانه و برگزاری یک مهمانی ویژه برای تمام اقوام با تم مخصوص نوزادی، غذاهای ویژه و... هم هزینهای معادل 1.5 تا دو میلیون تومان طلب میشود. برای تزئین ماشین نوزاد با عروسک و بادکنکهای رنگی هم مبلغی حدود 300 تا500 هزار تومان دریافت میشود. این مسئول چند بار دیگر تکرار میکند که تا قبل از عید وقتشان پر است و اگر نوزادمان در سال 96 به دنیا میآید باید از حالا محدوده تولدش را روی تقویم مشخص کنیم و وقت بگیریم. تماس با دو مرکز مشابه دیگر هم که صفحاتی پرطرفدار در اینستاگرام برای خودشان به راه انداختهاند ما را به قیمتهایی مشابه میرساند.
موج تجملگرایی جامعه را تهدید میکند
تزئین اتاق و ماشین حمل نوزاد و ... با نرخهایی که چند خط بالاتر به آنها اشاره کردیم، شاید به نظر خیلیها عجیب به نظر برسد، اما آن طور که از شواهد پیداست برای برخی خانوادهها اصلا عجیب نیست؛ خانوادههایی که معتقدند یک شب هزار شب نمیشود و در این یک شب باید سنگ تمام بگذارند!
موضوعی که دکتر عباس گلدوست تهرانی، آسیبشناس و استاد دانشگاه با اشاره به آن به جامجم میگوید: پناه بردن خانوادهها به این نوع تجملگرایی صرف نظر از این که هزینههایی بسیار بالا به آنها تحمیل میکند، تبعات منفی زیادی هم برای سایر افراد جامعه به دنبال دارد، چراکه جمعیت زیادی از شهروندان جامعه توان رقابت با این قشر مرفه را ندارند و در کورس مصرفگرایی از آنها عقب میمانند.
این جامعهشناس با تاکید بر این که لاکچری بازی و تجملگرایی، جامعه را در مسیر وابستگی اقتصادی و فرهنگی قرار میدهد، میگوید: همان طور که یک موج با بزرگ شدنش میتواند به کشتیها و قایقهای سطح دریا آسیب بزند، در جامعه هم وضع به همین منوال است. وقتی موجی از تجملگرایی به راه میافتد همه آحاد جامعه در معرض تهدید قرار میگیرند و نتیجه این اتفاق وابستگی هرچه بیشتر جامعه از نظر اقتصادی و فرهنگی به بیگانگان است.
ساده زیستی توصیه رهبر معظم انقلاب به مردم و مسئولان
حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب درباره ضرورت توجه به سادهزیستی و دوری از تجملگرایی در بیاناتشان خطاب به مسئولان و اعضای هیأت دولت میفرمایند: «سادهزیستی چیز بسیار باارزشی است. ما اگر بخواهیم تجمل و اشرافی گری و اسراف و زیادهروی را ـ که واقعا بلای بزرگی است ـ از جامعهمان ریشهکن کنیم، با حرف و گفتن نمیشود؛ که از یک طرف بگوییم و از طرف دیگر مردم نگاه کنند و ببینند عملمان جور دیگر است! باید عمل کنیم. عمل ما بایستی مؤید و دلیل و شاهد بر حرفهای ما باشد تا این که اثر بکند. این خوشبختانه هست. فاصلهتان را با طبقات ضعیف کم کردهاید و کم نگه دارید و هر چه که ممکن است آن را کمتر کنید... .»
مینا مولایی - جامعه
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
به من و شما چه؟
مگه داره كار خلاف میكنه؟ ماشینشو گل میزه ...،