«ایران فوبیا» و ابزار دیپلماسی عمومی

استراتژی نخ‌نما شده‌ای که نزدیک به چهار دهه از عمر آن می‌گذرد و هربار مهره‌های جدیدی درآن بازی می‌کنند که به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر جریان عبری- عربی، چنان سرکیسه را برای القای ایران‌هراسی شل کرده که ترکیه هم برای بهره‌برداری ازآن به ولع افتاده است.

سیاست القای ایران‌ هراسی در دنیا، سابقه‌ای چند دهه دارد و رسانه‌ها مهم‌ترین بازوی اجرایی و ابزارهای عملیات روانی در جهت اغراض دولت‌ها هستند، براساس پژوهش‌های انجام شده، تاکنون حدود 170 نوع روش عملیات روانی از سوی رسانه‌های شناسایی شده که بخش عمده‌ای از آن برای القای فوبیا از ایران به کار گرفته شده است، روش‌هایی مانند برجسته‌سازی، القای یأس و ناامیدی، تفرقه‌‌افکنی، دشمن‌سازی، استعاره‌سازی و قلب رویدادها و وارونه جلوه دادن حقایق و... از مهم‌ترین آنها هستند.در کنار این روش‌ها، ایران‌هراس‌ها بتازگی از دو ابزار رسانه‌ای و روابط عمومی برای بهره‌برداری از این تفکر بهره می‌گیرند، برپایی نمایشگاه‌ها و میتینگ‌های سیاسی تا تبلیغات محیطی و بیلبوردهایی برای القای ترس به ملت‌ها که ایران تهدید جدی برای امنیت آنهاست تا استفاده از ظرفیت رسانه‌های جریان اصلی و مجازی برای این‌که اعلام کند؛ جمهوری اسلامی هم خود کانون ناامنی است و هم سیاست‌های مداخله‌جویانه‌اش تهدید امنیت جهانی است، همه و همه در خدمت سیاست کلانی است که رژیم صهیونیستی و دولت‌های غربی در پی آن هستند و آن حضور مستقیم و غیر‌مستقیم در منطقه خاورمیانه و بهره‌برداری سیاسی و اقتصادی است.

برخی عقیده دارند، نسبت به القای ایران‌ هراسی نمی‌توان بی‌اعتنا بود، چرا که برخی غول‌ها و تشکیلات رسانه‌ای از کمپانی‌های فیلمسازی هالیوود تا بنگاه‌های خبری عظیم دنیا به دلیل وابستگی به لابی‌های صهیونستی، آب ایران‌هراسی را به آسیاب حکومت‌ها می‌ریزند تا در دنیای رکود اقتصادی، ضامن بقای‌شان باشند، بویژه این‌که آل سعود هم برای سرپوش گذاشتن بر جنایت‌های چندسال اخیر خود مانند قتل عام مردم بی‌گناه یمن و حمایت علنی از گروه‌های تروریستی، به این جریان پیوسته است. در برابر چنین جریانی، به طور مسلم، هر چند بهره‌گیری از ظرفیت رسانه‌ای کشور لازم است، اما این امر نمی‌توان توجیهی باشد تا جمهوری اسلامی، استراتژی مواجهه و خنثی‌سازی آثار ایران‌هراسی را نداشته باشد. یکی از این سیاست ها، بازنمایی قدرت دفاعی ایران است، بسیاری از ملت‌ها هنوز تصور می‌کنند بنیه نظامی ایران تهدیدی برای کشور آنهاست و هر شب در انتظار حمله زمینی و موشکی ایران به مرزهایشان هستند. سفر بسیاری از چهره‌های هنری و ورزشی به ایران و تعجب آنها از اولین برخورد با ایرانیان و آشنایی با فرهنگ و امنیت موجود در ایران، نشان می‌دهد که پروژه ایران‌هراسی دست‌کم در برخی رده‌های افکار عمومی تاثیرگذار بوده است! اما بازنمایی قدرت دفاعی جمهوری اسلامی در وهله اول می‌تواند گامی برای خنثی کردن خطای محاسباتی دشمنان در شیطنت علیه ایران باشد، نمایش دستاوردهای دفاعی و القای این مفهوم که ایران نه تنها خطرمنطقه نیست که حامی ملت‌هاست، خود، به ابزار دیپلماسی عمومی نیازمند است و تنها سخنرانی مقامات دیپلماتیک کافی نیست. در این حوزه، معرفی ظرفیت‌های فرهنگی ایران در کنار ابزار نظامی، معرفی پیشینه تاریخی ایران و سبک زندگی اسلامی ایرانی اصیل، به سایر ملت‌ها از طریق دیپلماسی عمومی، ضروری است. اجرای پروژه «ایران دوستی» در برابر ایران‌هراسی به اعتبارات بالایی نیاز ندارد، برنامه می‌خواهد که متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم از ظرفیت رسانه‌های سنتی و مجازی‌مان و نیز رایزنی‌ها و دفاتر فرهنگی خارج از کشور بخوبی بهره ببریم.

بنابراین هم‌افزایی دستگاه سیاست خارجی، رایزنی‌های فرهنگی و رسانه‌ها برای خنثی سازی ایران‌هراسی ضرورتی انکار ناپذیر است.

کتایون مصری - روزنامه نگار

ضمیمه جام سیاست