این بازیگر در دنیای مجازی نیز فعال است و ما بر اساس این تصور که میرعلمی با این فضا ارتباط خوبی برقرار کرده، گفتوگویی با او داشتهایم که جنبه دیگری از نگاه این بازیگر به دنیای مجازی را نشان میدهد. رویا میرعلمی نهتنها به دنیای مجازی علاقه ندارد، بلکه بارها تصمیم گرفته از آن خارج شود، اما به دلیلی که در گفتوگویش به آن اشاره میکند، فعلا به این حضور ادامه خواهد داد.
فضای مجازی برای شما چه حکمی دارد و تا به حال دستاوردی برایتان داشته یا نه؟
من خیلی در دنیای مجازی فعال نیستم و ترجیح میدهم زیاد برایش وقت نگذارم. گاهی نمایشهایی را که روی صحنه دارم، معرفی و تبلیغ میکنم، به صفحه دوستانم سر میزنم و گاهی متناسب با برخی اتفاقات مهم جامعه واکنشهایی در این فضا دارم. وابستگی به این فضا ندارم و حتی اگر راستش را بخواهید، گاهی آرزو میکنم کاش به سالهایی برگردیم که اینترنت و فضای مجازی وجود نداشت. اصلا به این فضا علاقهمند نیستم، بخصوص اینستاگرام که بیش از این که مفید باشد، آزاردهنده و مشمئزکننده است.
یعنی در این فضا واکنشهای بدی از مردم دریافت میکنید؟
منظورم فضای کلی اینستاگرام است. موجودات عجیبی این فضا را تسخیر کردهاند؛ آدمهایی که نهتنها حرفی برای گفتن ندارند بلکه بیمار و روانپریش هستند. معمولا وارد فضای جست و جوی اینستاگرام نمیشوم اما قبلا که میرفتم، با این موارد برخورد میکردم و خیلی ناراحت میشدم. حالا مدتهاست فقط پیگیر صفحه دوستان و همکارانم هستم.
در صفحه خودتان با توهین و بیاحترامی و فحاشی روبهرو شدهاید؟
بله، خیلی زیاد. فکر نکنم همکاران من با این مورد برخورد نکرده باشند، برای همین است که این روزها خیلیها دسترسی به کامنتها را مسدود میکنند.
واکنش شما نسبت به این فحاشیها چه بودهاست؟
من هرگز و تحت هیچ شرایطی پاسخ نمیدهم؛ چون چنین افرادی را اصلا در سطح و اندازهای نمیبینم که بخواهم پاسخ آنها را بدهم. در موارد اینچنینی معمولا افراد توهینکننده را بلاک میکنم.
چه برداشتی از یک فرد فحاش دارید؟
فکر میکنم یک آدم بیکار، منزوی و همه چیز از دست داده یا هیچ به دست نیاوردهای است که شادی و موفقیت دیگران برایش قابل تحمل نیست و با فحاشی خودش را آرام میکند. چیزهای مسخرهای در این فضا باب شده که من اصلا نمیفهمم چه معنایی دارد و چرا برای بعضیها جالب است! مثلا پسرانی که چادر سرشان میکنند یا کسانی که دیگران را دست میاندازند!
قبل از ایجاد فضای مجازی، این اوباش شکستخورده در خیابانها پرسه میزدند و سر هر کوچه و خیابانی در پارکها و فضاهای عمومی مردمآزاری میکردند و مزاحم نوامیس مردم میشدند و حالا همه این کارها را در فضای مجازی انجام میدهند!
اگر دقت کرده باشید، اوباش و اراذل به نسبت در دنیای واقعی کم شدهاند و به جای آن در فضای مجازی هر کاری دلشان میخواهد، انجام میدهند و خوشحال هستند که کسی نمیتواند آنها را شناسایی کند. به نظر من، این افراد با فحاشی و مسخره کردن دیگران، عقدههای درونی خود را بیرون میریزند. آنها به زعم خودشان تیپ، قیافه و حتی خانواده افراد را زیر سوال میبرند در حالی که حقارت خودشان را نشان میدهند. تصور کنید وقتی یک نفر وارد فضای مجازی میشود، جستوجو میکند و نام تو را پیدا میکند تا فحاشی کند یعنی پیگیر کارهای توست و اعصابش را به هم ریختهای! دیگر از این آدمها ناراحت نمیشوم و فقط بلاک میکنم که این قدر از دست من عذاب نکشند!
تا به حال چند نفر را بلاک کردهاید؟
خیلی زیاد. البته کمتر پیش میآید زیر عکسهای خودم فحاشی ببینم، ولی گاهی دوستانم عکسهایی برایم میفرستند یا مرا تگ میکنند که زیر آنها به من فحاشی شده است. اوایل نگاه میکردم اما حالا نگاه نکرده، پاک میکنم یا از دوستانم میخواهم که برایم نفرستند.
اگر این اوباش مجازی نبودند، این فضا چه کارکردهایی میتوانست داشته باشد؟
همه ما دیدهایم که به کمک این فضا چقدر شغل ایجاد شده؛ چقدر آدمها برای کسب و کارشان تبلیغ میکنند و دسترسی به محصولات مورد نیاز و خدمات ساده شده است. حتی معتقدم در این فضا میتوان ارتباطها و دوستیهای سالم برقرار کرد. شاید باور نکنید، اما من دوستانی دارم که در فضای مجازی با هم آشنا شدهایم. آنها اظهار لطف کردهاند که پیگیر کارهای من هستند؛ آمدهاند و بازیهای مرا روی صحنه دیدهاند و وقتی متوجه شدم آدمهای درست، شریف و هنرشناس هستند، ارتباطمان ادامه پیدا کرد.
ویژگی فضای مجازی این است که وارد صفحه هر کسی بشوی، با دیدن مطالبش میتوانی به تفکرات و اندیشهها و شخصیت او پی ببری. بنابراین خیلی راحت میتوانیم در این فضاها آدمهایی از جنس خودمان پیدا کنیم.
با وجود این، فضای مجازی را مشمئزکننده توصیف میکنید!
برای من بیشتر این تاسفآور است که ما آدمهای خیلی زیادی داریم که پیگیر اوباش مجازی هستند. شنیدهام برخی از این آدمهای ابله و نادان که هیچ حرفی برای گفتن ندارند جز رفتارهای سطحی و حتی زشت، میلیونها تعقیبکننده دارند. اصلا قبول که در جامعه تعدادی آدم نابهنجار وجود دارد ولی این همه طرفدار از کجا میآید!؟
معمولا به دوستانم میگویم اینجور چیزها را برایم نفرستید، من ناراحتی روحی میگیرم. نمیفهمم یعنی چه که یک آدم معلول یا بیمار روحی را به سخره میگیرند و فیلمش را منتشر میکنند و از آن بدتر میلیونها نفر این فیلمها را میبینند و میخندند! به نظرم این بحران انسانیت است. مثلا یک آقایی بود که به نادر بروسلی معروف بود. من همیشه میگفتم این بنده خدا از نظر روحی بیمار است و بعدها شنیدم واقعا همین طور بوده و در آسایشگاه روانی بستری شده است. گاهی از خودم میپرسم یعنی این فضا به قدری جذاب است که برخی حاضرند به هر قیمتی حتی به قیمت مسخره کردن یک فرد بیمار، خودشان را در آن مطرح کنند.
به نظرم، خشکسالی اندیشه و انسانیت با فضای مجازی مشخص شد. چیزی که باعث میشود این فضا را مشمئزکننده بدانم، این است که ما داریم همه چیز را زیر پا میگذاریم و نادیده میگیریم. کسانی که چنین رفتارهایی دارند، فحاشی میکنند و به استهزا میگیرند، یک لحظه به این فکر نمیکنند که به خانواده فرد توهین شده، چه حالی دست میدهد! آدم میتواند از حق خودش و توهینهایی که به خودش شده، بگذرد اما از بستگانش نه! یک بار یکی از همکاران ما عکسی از خودش و همسرش منتشر کرد و نمیدانید چه اظهار نظرهایی که درباره همسرش نکردند!
این وضعیت را معلول فضای مجازی میدانید؟
نه. این آدمها وجود داشتند. در گذشته در پارکها و محلهها و خیابانها مزاحم مردم میشدند. برخی دیگر هم خودشان را پنهان میکردند، اما حالا در جامعه امروز که فضا عوض شده و اوباش منزوی شدهاند، در فضای مجازی خودشان را بروز میدهند. این افراد معمولا به خانمها بیاحترامی میکنند و حتی برای توهین به آقایان به همسران آنها فحاشی میکنند. من صفحه خوانندهها و بازیگران معروف دنیا را در فضای مجازی میبینم. مردم کامنتهای خوب میگذارند، آرزوی موفقیت و تعریف و تمجید میکنند. فرهنگ فحاشی انگار مختص جامعه ماست. بیکاری و سرخوردگی روحی از جامعه و اطرافیان و خانواده در فضای مجازی تخلیه میشود. هر کسی میتواند یک صفحه با اطلاعات و عکس قلابی بسازد و هر کاری دلش میخواهد بکند، بدون این که کسی چیزی بفهمد.
با این حساب چرا در فضای مجازی ماندهاید؟
چندبار تصمیم گرفتم، این کار را بکنم اما این فضا امکاناتی دارد که مفید است و از طرف دیگر، من میتوانم حضور داشته باشم، اما این حرفها را ندیده و نشنیده بگیرم و امیدوار باشم که به مرور، فرهنگ حضور در فضای مجازی اصلاح شود؛ آدمهای فحاش از بیاعتنایی خسته شوند یا این که یاد بگیرند که به خودشان احترام بگذارند و به دیگران توهین نکنند. باید سالها بگذرد و کسانی مثل ما که در فضای فرهنگ و هنر کشور حضور داریم، بتوانیم با سعه صدر و عزت نفس، فضا را عوض کنیم. دوره اوباش در فضای مجازی هم تمام خواهد شد.
آذر مهاجر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد