از این رو اقشار کم درآمد آمریکایی برای ورود به دانشگاههای معتبر باید از وامهای دانشجویی استفاده کنند که این روند باعث ایجاد فشارهای اقتصادی غیرقابل تصوری بر خانوادهها شده است. اما این پایان کار نیست چون روند روبه رشد حجم بدهی دانشجویان به نظام مالی آمریکا به قدری زیاد شده که اقتصاددانان از آینده آن ابراز نگرانی کردهاند.
در این زمینه آمارهای منتشر شده از سوی فدرال رزرو بیانگر آن است که مجموع بدهیهای دانشجویی در ایالات متحده آمریکا به رقم 31/1 تریلیون دلار رسیده که در 18 سال گذشته بیسابقه بوده است. این درحالی است که در بخش دیگری از این گزارش آمده از ابتدای سال 2009 میلادی تاکنون میزان بدهی دانشجویان به نظام بانکی کشور دو برابر شده به صورتی که از شش دلیل عمده برای معوقات بانکی، ابتدا وامهای خودرو و بعد از آن وام دانشجویی در صدر عوامل افزایش بدهیها قرار گرفتهاند.
به گفته کارشناسان اقتصادی فدرال رزرو، تقریبا یک چهارم از بدهکاران وام دانشجویی بیش از 90 روز موعد اقساط خود را به تعویق انداختهاند، به صورتی که اگر این روند در کل میزان بدهکاران دانشجویی دیده شود، مشکل عمدهای برای اقتصاد کشور و کنترل سیستم پولی آمریکا توسط فدرال رزرو خواهد بود.
اصلیترین چالش اقتصاد آمریکا با در نظر گرفتن میزان افزایش بدهیهای دانشجویی، کاهش رشد اقتصادی به دلیل معوقات بانکی است؛ هرچند دولت 90 درصد از کل مبالغ پرداختشده به عنوان وام دانشجویی را تضمین کرده است، اما نپرداختن اقساط میتواند توازن بازار پولی را با چالش نگران کنندهای روبه رو کند.
کنترل حجم بدهیها اگرچه در دوران ریاست جمهوری دوم باراک اوباما آغاز شد، اما افزایش هزینه تحصیل به نوعی خانوادهها را وادار به دریافت بیشتر وام دانشجویی کرد تا جایی که دونالد ترامپ هنگام رقابتهای انتخاباتی خود از این معضل به نام لنگر اقتصاد آمریکا یاد کرد و وعده داد در صورت پیروزی، این بدهیها را کاهش دهد.
نگرانی کارشناسان فدرال رزرو از این است که اطلاعات مربوط به معوقات بانکی وامهای دانشجویی بهروز نیست و میتواند در نهایت رقم واقعی بدهیهای این نوع وامها را تا رقمی معادل 41/1 تریلیون دلار افزایش دهد.
برنامههای اعلامشده بر این نکته تاکید دارد که حجم بدهیهای معوق دانشجویی به نظام بانکی کشور سالانه 3/6 درصد کاهش یافته تا در نهایت به ترازی مناسب برسد.
بمب ساعتی بدهی دانشجویی
براساس مطالعات انجامشده، روند افزایش بدهی دانشجویی در ایالات متحده به حدی سرعت گرفته که تقریبا غیرقابل باور است، چون هر ثانیه مبلغی معادل 2726دلار افزایش مییابد.
تقریبا 40 میلیون آمریکایی از وامهای دانشجویی استفاده کردهاند و تقریبا 70درصد از فارغالتحصیلان دانشگاههای آمریکایی با رقم قابل توجهی از بدهی مؤسسات آموزشی ایالات متحده را ترک کرده و روانه بازار کار میشوند تا بتوانند در نهایت با پرداخت اقساط خود بدهی به دولت را تسویه کنند.
کارشناسان فدرال رزرو آمریکا درباره بدهیهای وام دانشجویی میگویند: این وامها در واقع باعث افزایش نابرابریهای اقتصادی در کشور شده و میتواند در نهایت کاهش روند رشد اقتصادی ایالات متحده آمریکا را به دنبال داشته باشد که میتوان از آن به عنوان یک بمب ساعتی برای اقتصاد آمریکا یاد کرد.
5 نگرانی عمده فدرال رزرو از افزایش بدهی وامهای دانشجویی
1ـ برآوردهای انجام شده بیانگر آن است که طی یک دهه گذشته، بدهیهای دانشجویی تقریبا دو برابر شده است؛ اما نگرانی اصلی درباره شهریههای دانشگاهی است، چون اشتیاق روزافزون خانوادههای قشر متوسط موجب رشد هزینه تحصیل در دانشگاهها شده و در آینده میتواند چالشی بزرگ برای نظام آموزشی و اقتصادی کشور شود.
2ـ برآوردهای فدرال رزرو نشان میدهد تعداد دانشجویانی که با بیش از 34هزار دلار بدهی دانشگاه را ترک میکنند تقریبا نسبت به یک دهه گذشته 70درصد افزایش یافته است و تقریبا 5درصد از وامگیرندگان نیز بیش از صدهزار دلار بدهی به نظام بانکی آمریکا دارند.
3ـ وامهای دانشجویی بدون بازگشت در سه ماهه سال گذشته میلادی تقریبا 2/11 درصد افزایش یافته است که نشان میدهد اولویتهای اقتصادی خانوادهها از سال 2008 میلادی تا امروز تغییر کرده که به ترتیب اجاره، وام مسکن، قبض تلفن، صورتحساب کارت اعتباری و وام دانشجویی است.
4ـ یک نفر از هر ده دانشجویی که از نظام بانکی ایالات متحده وام دریافت کرده است حداقل 90 روز دیرکرد پرداخت اقساط در کارنامه خود دارد که این روند در مناطقی با درآمدهای متوسط بیشتر است.
5ـ نرخ تقاضای خرید مسکن میان فارغالتحصیلان به دلیل بدهیهای بالای دانشجویی بسیار پایینتر از افرادی است که تحصیلات دانشگاهی ندارند. این نگرانی میتواند تأثیر قابل توجهی در تقاضای خرید ملک و رشد اقتصادی آمریکا داشته باشد.
منابع: بلومبرگ/ سیان بی سی/ فوربس/ مارکت واچ
عماد عزتی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت