توفیقم در تلویزیون بیشتر از سینماست

ارزش عمر و زمان زندگی‌مان را بدانیم

گرچه 58 ساله شده‌ام، اما سعی می‌کنم بازنشسته نشوم. به نظرم در مرحله‌ای از زندگی هستم که بی‌مورد نیست به مناسبت ماه مبارک رمضان به آن اشاره کنم. بخش قابل‌‌توجهی از وقتم را صرف امور خیریه می‌کنم و این امر در چند سال اخیر افزایش پیدا کرده است. البته خیلی تمایل نداشتم که در مصاحبه با رسانه به این موضوع اشاره کنم، اما چندی پیش با دوست صاحب‌نظری در این باره صحبت کردم و نظر او مخالف این عقیده من بود و تاکید داشت پرداختن به امور خیریه نه‌تنها کار پسندیده‌ای است، بلکه باید برایش تبلیغ مناسب هم انجام شود. در کشور ما افراد زیادی هستند که به‌دلیل گرفتاری و کمبود وقت به این مهم نمی‌پردازند.

لذت بردن از ارتباط با جوانان

در کنار فعالیت بازیگری همچنان به تدریس می‌پردازم و بسیار هم از ارتباط با جوانان و فکر توام با ابتکار و پرسشگر آنان لذت می‌برم. یکی از توفیقات زندگی‌ام ارتباط با قشر هنرجو و انتقال دانش است، حتی با دانش اندکم. دوست دارم تدریس را ادامه بدهم. در کنارش فعالیت بازیگری‌ام هم دارم. گرچه در تولیدات تلویزیون مدتی شاهد رکود بودیم، اما خوشبختانه دوباره شاهد رونق نسبی هستیم. در مجموع از روند زندگی شخصی و کاری‌ام به‌طور نسبی راضی هستم و لطف خداوند همیشه شامل حال من است.

رسانه برایم فرق ندارد

برایم فرقی نمی‌کند در سینما بازی کنم یا تلویزیون. نقش باید حرفی برای گفتن داشته باشد. اتفاقا من توفیق بیشتری در تلویزیون داشته و در کارهای فاخر و بزرگ حاضر بوده‌ام. همچنین یک سال پیش بعد از مدت‌ها در یک کار صحنه‌ای به کارگردانی شکرخدا گودرزی حضور داشتم که نقش رستم را بازی کردم. با وجود این‌که نقش دیالوگ‌های سنگین هم داشت، اما واقعا لذت بردم.

اجرای صرف را نمی‌پسندم

دوستان در شبکه‌های مختلف به‌ویژه برای برنامه‌های صبحگاهی و شبانگاهی پیشنهاد اجرا به من داده بودند، اما نپذیرفتم، چون علاقه‌مند به اجرای صرف نیستم، مگر این‌که برنامه با محوریت سینما باشد تا بتوانم از تخصص‌ام استفاده کنم. به همین دلیل اجرای برنامه «کافه فیلم» را در شبکه آی‌فیلم قبول کردم، زیرا روی سینما متمرکز بود. ضمن این‌که تهیه‌کنندگان این برنامه آقایان تنکابنی و رونقی جوانان علاقه‌مند به حوزه سینما بودند. در مجموع تجربه اجرا خوب است، اما صرفا به عنوان مجری دوست ندارم فعالیت داشته باشم.

روزنه‌ای برای کارگردانی

بیست و اندی سال پیش که به وطن بازگشتم، یکی از انگیزه‌های اصلی من؛ ساختن فیلم بود. البته دروس تخصصی سینما را از دهه 70 تدریس می‌کردم و از همان زمان انگیزه کارگردانی داشتم، ولی مسیر زندگی طوری رقم خورد که در زمینه بازیگری اشتغالم سنگین شد و این توفیق را پیدا نکردم، اما هنوز هم به این مهم فکر می‌کنم و احتمالا در آینده نزدیک این اتفاق محقق شود. در حوزه فیلمنامه هم طرح‌های گوناگونی نوشتم که در شکل آبستره و طرح اولیه است. برخی از طرح‌هایم طولانی است و بعضی دیگر کوتاه، ولی نوشتن سناریو و دیالوگ‌نویسی امری تخصصی است. من به این حوزه علاقه‌مند هستم، اما معتقدم باید وقت بیشتری صرف کنم و از مشاوره دوستانی که در این زمینه تخصص دارند، بهره ببرم.

از تکرار حذر کرده‌ام!

در کنار نقش‌های مثبت نقش‌های منفی هم زیاد بازی کرده‌ام. البته بعد از ایفای یک نقش منفی پیشنهادهای متعددی با محوریت همان نقش داشتم که نپذیرفتم، چون دلم نمی‌خواهد خودم را تکرار کنم و بشدت از این مساله حذر می‌کنم؛ حتی اگر با کارگردان دیگری هم باشد باز هم نخواهم پذیرفت. خیلی نقش مثبت و منفی یا گونه‌های فیلمسازی برایم فرقی نمی‌کند. از سوی دیگر بازیگر انتخاب می‌شود، اما در حد بضاعتم به نظرم نقش‌های خوبی را ایفا کرده‌ام. البته برخی مواقع پیش آمده آثار سینمایی و تلویزیونی را دیده‌ام که با خودم فکر کرده‌ام که اگر این نقش را به من می‌دادند، طور دیگری بازی می‌کردم.

همه چیز در تخصص خلاصه می‌شود

بازیگران جوان باید بدانند که نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود و حفظ موفقیت نیاز به تسلط و آموزش لازم دارد. به هر حال همه چیز در تخصص خلاصه می‌شود. من همیشه در کلاس هایم به دانشجویان می‌گویم شما برای رشد به این حرفه روی آورده‌اید یا برای شهرت، چون دو مسیر مختلف است. به نظرم اگر کسی با هدف رشد وارد این مسیر شود، حتی اگر بازیگر هم نشود، متضرر نخواهد شد؛ چون خوب نظاره کردن، ارتباط برقرار کردن، گوش کردن و... را یاد می‌گیرد. اگر هم کسی به شهرت فکر می‌کند، ایرادی ندارد، مگر آن‌که فقط صرفا به شهرت فکر کند که این اشتباه است و در این حرفه با این هدف دوام نخواهد آورد. هم‌اکنون افتخار معلمی خیلی از بازیگران جوان که مشغول به کار هستند را دارم. البته ترجیح می‌دهم نام آنها را نیاورم، اما خوشحالم یک یا چند درصد در موفقیت‌شان سهم داشته‌ام.

استعدادهایی که به هدر می‌روند

استعدادهای زیادی در کشور ما هستند که هیچ‌وقت کشف نمی‌شوند. به‌نظرم سیستم جذب استعدادها در کشور اصولی نیست و بسیاری از آنها تلف می‌شوند و از بین می‌روند. در برخی از کشورها از طریق موسسات خاص، استعدادها کشف و معرفی می‌شوند. اگر چنین سیستمی در کشور ما برای شناسایی استعدادها باشد، حتما یک قدم مثبت به سمت جلو خواهد بود و منجر به ارتقای کیفی کارها می‌شود. باید پذیرفت فیلمسازی و بازیگری کاری است که نیاز به ممارست، سماجت و تمرین زیاد دارد و اگر کسی وارد این عرصه می‌شود و به این موارد توجه نکند خیلی زود دلزده خواهد شد.

استقبال از تنوع نقش‌ها

واقعیت این است که بازیگران مثل دیگر افراد جامعه خصوصیات ذاتی دارند و وقتی ما قرار است نقشی را ایفا کنیم، طبیعی است که از شخصیت واقعی خودمان فاصله می‌گیریم، اما به این مهم باید توجه داشته باشیم که نقش تلاقی «میانراه» بازیگر و شخصیت است.به عنوان نمونه وقتی قرار است نقش جنایتکار را بازی کنم، مسلما از شخصیت واقعی‌ام خیلی فاصله دارد و تلاش می‌کنم به لحاظ ذهنیت و احساس خودم را به شخصیت قصه نزدیک کنم، اما با این وجود 10 تا 15 درصد خصوصیات ذاتی حفظ می‌شود. البته علاقه‌مند به ایفای نقش‌های منفی هستم، اما کارگردانان نقش‌های دیگری می‌خواهند و من از نقش‌های متنوع استقبال می‌کنم.

فاطمه عودباشی