سرنوشت جوانان در دوراهی ادغام و تفکیک

به گزارش جام‌جم، جوانان بیش از یک‌سوم جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند؛ جمعیتی که باید فراتر از نیروی مولد جامعه باشند و با کار و تلاش،‌ توسعه و پیشرفت این سرزمین را رقم بزنند. اما براساس سرشماری سال 1395 بیش از 26 درصد این جوانان با بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند.

تعداد زیادی در رویای داشتن مسکن به سر می‌برند و بر همین اساس بر آمار افراد مجرد کشور افزوده‌اند. بر اساس همان سرشماری، 11میلیون و 240 هزار مرد و زن جوان ازدواج نکرده‌اند و لحظه‌شماری می‌کنند تا شرایط و مشکلات جوانان روزی حل شود تا آنها نیز جرأت پیدا کردن نیمه گمشده‌شان را داشته باشند.

در دهه 70 که مشکلات جوانان از نظر آمار و ارقام با امروز قابل مقایسه نبود، تشکیل «شورای عالی جوانان» قرار بود با ریشه کن کردن اژدهای مشکلات جوانان خیال آنها و خانواده‌هایشان را آسوده کند. اما این اژدها هر روز پروارتر و بزرگ‌تر می‌شد.

پس از چند سالی مسئولان به این نتیجه رسیدند که یک شورای عالی حریف این اژدها نیست و باید سازمانی را به جنگ آن بفرستند.

سازمان ملی جوانان در دهه 80 تشکیل شد، اما در اواخر این دهه، مجلس و دولت با انحلال این سازمان و احیای مجدد شورای عالی جوانان، زمینه را برای تشکیل وزارتخانه‌ای مهیا کردند که نام جوانان را یدک بکشد و با ادغام در سازمان تربیت بدنی، وزارت ورزش و جوانان تشکیل شد تا شاید اژدهای حالا چند سر مشکلات جوانان، مرعوب ورزشکاران شود. قرار بود بودجه پر و پیمانی نصیب جوانان شود، اما ظاهرا ورزش بیشتر آن بودجه را بلعیده و جوانان را با اژدهای مشکلاتشان تنها گذاشته است.

حالا در آستانه تشکیل دولت دوازدهم، قرار است با دستور رئیس جمهور سازمان ملی جوانان کشور احیا ‌شود. او طی دستوری به رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور از دکتر جمشید انصاری خواسته تا اقدامات لازم برای احیای مجدد سازمان ملی جوانان کشور صورت پذیرد. این امر با توجه به بررسی‌های انجام شده و ارزیابی عملکرد در ادوار مختلف و به منظور تمرکز بیشتر بر مسائل جوانان و هماهنگ‌سازی اقدامات دستگاه‌های مسئول در حوزه جوانان صورت می‌گیرد.

حل مشکلات جوانان با 10 میلیارد تومان

آ‌ن‌گونه که محمدرضا رستمی، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان می‌گوید با دستور رئیس جمهور، لایحه تشکیل سازمان ملی جوانان تدوین شده و هم‌اکنون در اختیار 12 دستگاه دولتی است تا نظراتشان جمع‌بندی شود. او با ابراز امیدواری از این‌که لایحه احیای سازمان ملی جوانان هر چه زودتر تقدیم مجلس شود، با اشاره به بودجه ده میلیارد تومانی سال گذشته معاونت امور جوانان درباره دلایل احیای این سازمان بیان می‌کند: دولت دریافت که با بودجه حداقلی نمی‌توان کارهای شایسته و بزرگ حوزه جوان را دنبال کرد. بنابراین با پیگیری‌های مستمر، این اعتبار در سال جدید به 450 میلیارد تومان ارتقا یافت.

وی ساخت 46 خانه جوان از سال 95 را یکی از اقدامات ارزشمند معاونت امور جوانان برمی‌شمرد.

به گفته او، جوانان برای ارتباط و به اشتراک‌گذاری مهارت‌ها و توانایی‌های خود به محلی با سازوکار مشخص احتیاج داشتند که به همین منظورطرح احداث خانه‌های جوان دنبال شد.

آن‌طور که رستمی می‌گوید رئیس‌جمهور از ابتدای آغاز به کار دولت یازدهم نسبت به ادغام دو حوزه ورزش و جوانان مساله داشت و به منظور جلوگیری از اقدامی اشتباه و تصمیم‌گیری عجولانه درباره این دو حوزه، در نخستین شورای عالی جوانان که سال 93 تشکیل شد، قرار شد کمیته ویژه‌ای برای بررسی وضعیت دو حوزه ورزش و جوانان تشکیل شود و تداوم وضعیت کنونی یا تفکیک حوزه جوانان از ورزش را بررسی کند.

معاون ساماندهی امور جوانان با بیان این‌که براساس مطالعات صورت گرفته مشخص شد که لازم است سازمان ملی جوانان به عنوان یک سازمان فرابخشی تشکیل شود، به ایسنا توضیح می‌دهد: بخش عمده‌ای از نمایندگان مجلس قبل با ادغام حوزه ورزش و جوانان موافق بودند، بنابراین طرح موضوع تفکیک این دو حوزه به مجلس فعلی موکول شد و اکنون نمایندگان مجلس دهم تفکیک این دو حوزه را اقدامی کارشناسی تشخیص داده‌اند. جدا شدن فراکسیون ورزش از جوانان در ابتدای مجلس دهم نشان داد که اعضای فراکسیون ورزش نیز چندان اعتقادی به ترکیب ورزش و جوانان ندارند.

عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در این باره می‌گوید: اگر عملکرد کنونی بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان را با عملکرد سازمان ملی جوانان در گذشته مقایسه کنید، متوجه می‌شوید که هم‌اکنون این بخش بسیار ضعیف عمل می‌کند. همه چیز در این وزارتخانه تحت تاثیر ورزش قرار گرفته است. از سوی دیگر این وزارتخانه برای ورزش هم بودجه کافی ندارد تا چه رسد به این که بودجه‌ای هم به جوانان اختصاص بدهد.

به گفته او، هنوز برخی مدیران این سازمان فراموش می‌کنند که پای امضاهایشان بنویسند وزارت ورزش و جوانان؛ می‌نویسند «سازمان تربیت بدنی!»

او که مخالف ترکیب ورزش و جوانان است، دو راهکار برای حل این معضل ارائه می‌کند: نخست احیای سازمان ملی جوانان و تفکیک آن از وزارت ورزش است و اگر امکان تفکیک نیست، دست‌کم معاونت جوانان بودجه‌ای مستقل داشته باشد. در هر صورت، به باور رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، اولویت‌های مسئول بعدی باید مسکن، اشتغال و کار جوانان باشد. چرا که جوان‌های کشورمان در این زمینه مشکلات اساسی دارند. عزیزی که معتقد است در حال حاضر برنامه مدون و عملی برای حل مشکلات جوانان در کشور وجود ندارد، می‌گوید: در کنار اینها، تغذیه فرهنگی جوانان و برنامه‌ریزی برای فراغتشان هم باید در دستور کار قرار بگیرد.

احیای سازمان ملی جوانان حرکتی سیاسی است

زهره الهیان، نماینده سابق مجلس که حرکت‌های پاندولی در ارتباط با ساختار وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های کشور را به ضرر کلیت اهداف کشور می‌داند، احیای دوباره سازمان ملی جوانان را به‌ نوعی عقبگرد به دهه گذشته می‌داند و به فارس می‌گوید: این برگشت به گذشته حل‌کننده موضوع فعلی جوانان نیست و به نظر می‌رسد ناشی از نگاه سیاسی حاکم بر تصمیمات دولت است.

الهیان با اشاره به این‌که در وزارت ورزش و جوانان موضوع جوانان مغفول مانده است، عنوان می‌کند: لازم است دولت آسیب‌شناسی درستی از ناکارآمدی دستگاه‌ها انجام دهد. حرکت‌های پاندولی باید جای خود را به تغییر و تحولات ساختاری در خود وزارتخانه‌ها بدهد. به باور او، آسیب‌شناسی درست و اتخاذ نظرات کارشناسان ریشه‌های ناکارآمدی این وزارتخانه در ارتباط با موضوع جوانان را حل خواهد کرد.

مشکل جوانان با تشکیل یک سازمان حل نمی‌شود

دکتر محمدجواد ایروانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون نظارت و حسابرسی دفتر مقام معظم رهبری با کلیت طرح تفکیک وزارتخانه‌ها مخالف است.

وی تفکیک وزارتخانه‌ها را مانند باز کردن یک آکاردئون می‌خواند که با اصل چابکسازی مغایر است.

ایروانی که روز گذشته از روزنامه جام‌جم بازدید می‌کرد در این رابطه با اشاره به این‌که امروزه در دنیا تلاش بر اصل چابکسازی نهادها و وزارتخانه‌هاست، عنوان کرد: ادغام وزارتخانه‌ها نیز در کشور در برنامه چهارم و پنجم توسعه در دستور کار قرار گرفت. آن زمان دوستانی که خارج از دولت بودند، انتقاد می‌کردند که چرا ادغام وزارتخانه‌ها صورت نمی‌گیرد. عجیب است که اکنون خود آنها متولی دولت شده‌اند و بر تفکیک مجدد این وزارتخانه‌ها اصرار دارند.

سلمان خدادادی، رئیس پیشین کمیسیون اجتماعی مجلس دهم و عضو کمیسیون اجتماعی نیز هر چند ادغام سازمان ملی جوانان را با سازمان تربیت بدنی به عنوان یکی از معاونت‌های این وزارتخانه اشتباه می‌خواند، اما مخالف احیای ملی سازمان ملی جوانان است.

او که می‌پذیرد معاونت امور جوانان اکنون کاملا تحت‌الشعاع ورزش و اموری چون فوتبال قرار دارد، ‌به جام‌جم می‌گوید: مشکل کنونی جوانان ما تشکیل سازمان جدید یا ادغام سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها نیست. اگر قرار بود با چنین اقداماتی مشکلات جوانان ما حل شود باید با ادغام آن و قرار گرفتن ردیف بودجه‌ای برای این امر، در این زمینه مؤثر می‌بود.

به باور خدادادی، دولت و مجلس باید به نیازهای امروز جوانان که اشتغال و مسکن و ازدواج است توجه کنند.

او با بیان این که حل این مشکلات در گرو برنامه‌ریزی و اختصاص بودجه است، عنوان می‌کند: دولت‌ها طی این سال‌ها تا چه اندازه به قانونی که مجلس در سال 1383 برای توجه بیشتر به حل مشکلات جوانان تصویب کرد،‌ عمل کرده‌اند؟ آمار نشان می‌دهد 25 درصد تحصیلکردگان ما بیکار هستند؛ بیش از 60 درصد طلاق‌ها بین سه تا پنج سال نخست زندگی مشترک زوجین صورت می‌گیرد. دولت برای پیشگیری از طلاق چه کاری انجام داده است؟ طرح موضوعاتی چون ادغام یا احیای سازمان جوانان جز مشغول و سرگرم کردن خود به حاشیه‌ها حاصلی ندارد و دردی از جوانان کشور دوا نمی‌کند.

کمیل انتظاری - جامعه