اراضی وکیل‌آباد مشهد؛ تفریحی یا تجاری؟

به گزارش جام‌جم، 2 مجموعه کوهستان پارک شادی و باغ‌وحش مشهد در کنار پارک وکیل‌آباد این شهر و درواقع در بلندا و مشرف به این پارک جنگلی واقع شده‌اند. پارک وکیل‌آباد به مساحت 70هکتار، از تفرجگاه‌های قدیمی و زیبای مشهدِ است که در جنوب‌غربی این شهر و انتهای بلوار وکیل‌آباد واقع شده و از دیرباز مورد توجه و بازدید اهالی شهر و مسافران و زائران خراسان رضوی بوده است.

پازل اول: کوهستان‌پارک شادی

پارک جنگلی وکیل‌آباد در جوار خود یکی از بزرگ‌ترین باغ‌وحش‌های کشور و یک شهربازی کوهستانی را نیز جای داده بود و شهروندان و مسافرانی که راهی ییلاق وکیل‌آباد می‌شدند تا همین چند سال پیش می‌توانستند ساعات مفرح و شادی را هم در شهربازی مجهز آن که در دامنه تپه‌های شمالی و غربی مشرف بر دره وکیل‌آباد جان گرفته بود، بگذرانند و سری هم به حیوانات گوشتخوار و علف‌خوار و آبزی و خزندگان و پرندگان باغ‌وحش مجاورش بزنند.

«کوهستان پارک شادی» مشهد به وسعت 18 هکتار از سال 1370 در مساحتی به گستره 18 هکتار تحت نظارت و اداره بنیاد شهید مشهد به بهره‌برداری رسید و هرساله در دو فصل بهار و تابستان شاهد غریو شادی و شور زندگی کودکان و بزرگسالان بود. این مجموعه زیبا که هر روزه با انبوهی از جمعیت زائر و مجاور مواجه بود، متاسفانه از شش سال پیش و به بهانه استاندارد نبودن تعدادی از دستگاه‌های شهربازی، ابتدا پلمب و سپس به طور کامل تعطیل شد. همان زمان شایعاتی مبنی برتغییر کاربری این مجموعه تفریحی مشهد به گوش رسید، هر چند که با واکنش رئیس و اعضای شورای شهر مواجه و چندین بار نیز اعلام شد که از تغییر کاربری این ملک جلوگیری خواهد شد.

پازل دوم: باغ‌وحش مشهد

و حالا با گذشت چندین سال از تعطیلی کوهستان پارک، خبر تعطیلی باغ‌وحش وکیل‌آباد هم که در همسایگی آن قرار گرفته، به گوش می‌رسد؛ خبری که شائبه تغییر کاربری و تجاری سازی این املاک را که در موقعیت بسیار مناسبی قرار گرفته‌اند، قوت می‌بخشد.

خبر مربوط به یکی دو روز پیش است؛ وقتی که علی تیموری، مدیرکل دفتر شکار و صید سازمان محیط زیست کشور به خبرگزاری‌ها گفت: با توجه به شرایط نامناسب نگهداری حیوانات در باغ وحش مشهد و بنابر اخطار‌های صادر شده و بی‌توجهی به اخطاریه‌ها، اقدام به ضبط گونه‌های امانی این باغ‌وحش کردیم و ظرف دو روز آینده گونه‌های ضبط‌شده به پارک پردیسان تهران منتقل خواهند شد.

تیموری با اشاره به این‌که برخی گونه‌ها به صورت امانی در سال‌های گذشته در اختیار باغ وحش مشهد قرار گرفته بود که هم‌اکنون اداره‌کل استان، باید آنها را ضبط کرده و به تهران منتقل کند، تاکید کرد که باغ‌وحش مشهد نیز باید به مرور محل جدیدی را انتخاب کند.

اشاره مدیرکل دفتر شکار و صید سازمان محیط زیست به تخلیه کامل باغ‌وحش مشهد بنا بر خواست و تاکید اداره‌کل استان خراسان رضوی به این معناست که از این پس مشهد دیگر باغ وحش ندارد. معنای دیگر آن این است که مکان فعلی باغ وحش قرار است سرنوشت دیگری پیدا کند و بنابر شنیده‌ها به همراه اراضی کوهستان پارک شادی (که هر دو متعلق به بنیاد شهید است) تغییر کاربری داده و به مجمتع اقتصادی تجاری تبدیل شود؛ یعنی همان گمان و تصوری که پیش از این می‌رفت و نگرانی‌هایی را در این زمینه دامن زده بود؛ نگرانی که یکی از اعضای شورای شهر مشهد نیز در گفت‌وگو با جام‌جم به آن اشاره می‌کند.

رویش مجتمع تجاری؟

خلیل موحدی می‌گوید: پس از تعطیلی کوهستان پارک شادی، مالک و بهره‌بردار آن یعنی بنیاد شهید پیگیر تغییر کاربری این مجموعه به یک مجتمع تجاری اقتصادی بود که شورای شهر مشهد مقاومت کرد و جلوی طرح و برنامه وی را گرفت.

به گفته موحدی، بهره‌بردار اما دست‌بردار نبود و خواست خود را به کمیسیون ماده پنج ارجاع داد که آنجا در حال بررسی است و اگر این کمیسیون مجوز بدهد، کوهستان پارک مشهد به یک مجتمع اقتصادی تبدیل خواهد شد. این عضو شورای شهر مشهد احتمال می‌دهد که تعطیلی باغ‌وحش مشهد نیز در ادامه طرح تغییر کاربری این مجموعه‌ها باشد و اخطار و درخواست محیط زیست برای تعطیلی آن نیز راهکاری (درخواست و سفارش‌شده) برای تسهیل اخذ مجوز برای تغییر کاربری آن.

موحدی تصریح می‌کند: دو مجموعه کوهستان پارک و باغ وحش، داخل محدوده شهر مشهد واقع شده و خارج کردن آنها از حیطه کاربری عمومی و تبدیلشان به فضاهای تجاری اقتصادی خصوصی بسیار صرفه اقتصادی داشته و وسوسه‌انگیز است، از همین روی احتمال تلاش برای تغییر کاربری آنها بسیار زیاد است.

عضو شورای شهر مشهد تاکید می‌کند که تغییر کاربری این مجموعه‌ها خسارتی جبران‌ناپذیر برای شهر مشهد خواهد بود، زیرا اولا در منطقه‌ای بسیار حساس یعنی در نقطه ارتباط‌دهنده شهر مشهد و ییلاقات طرقبه و شاندیز قرار گرفته که هم‌اکنون با حجم ترافیک بالایی مواجه است و در صورت تبدیل به مجتمع‌های تجاری به نقطه‌ای بحرانی تبدیل خواهد شد و ثانیا این‌که این دو مجموعه در کنار پارک جنگلی وکیل‌آباد، جزو فضاهای عمومی و گردشگری شهر مشهد است که با تغییر کاربری آنها یکی از بی‌نظیرترین مناطق طبیعی مشهد و محل تنفس این شهر به سمت نابودی پیش خواهد رفت.

موحدی حفاظت از این مجموعه‌ها را حفاظت از ناموس طبیعی شهر مشهد و لازم دانسته و خواهان ایجاد موج رسانه‌ای برای ممانعت از تغییر کاربری آنها می‌شود.

فاطمه مرادزاده