به گزارش جام جم آنلاین از خبرنگار اتاق خبر 24، تحولات و بحران های منطقه غرب آسیا ایجاب می کند تا در کنار دیپلماسی سیاسی، دیپلماسی نظامی و دفاعی نیز در دستور کار قرار داشته باشد. سفر سرلشگر باقری به ترکیه در همین جهت است.
بحران های منطقه حساس غرب آسیا، تنها با پیگیری های دیپلماتیک گره گشایی نمی شود، بلکه شاید بتوان به جرأت گفت که بخش اعظم آن، قدرت نمایی نظامی در میدان نبرد است.
به همین خاطر مراودات و مذاکرات مقامات نظامی ایران با کشورهای منطقه به ویژه همسایه می تواند عمق دیدگاه های مشترک فی مابین را افزایش دهد و هر دو طرف را از ظرفیت های یکدیگر در زمینه نظامی و دفاعی بیشتر آگاه سازد.
همکاری های نظامی مشترکی که میان ایران و روسیه در بحران سوریه انجام شد، نمونه موفقی در این زمینه است که اکنون هم ادامه دارد، هماهنگی ها و همکاری های نیروهای مسلح تهران و مسکو یکی از عوامل بسیار مهم در پیروزی های جبهه مقاومت در سوریه بوده است.
اوج این همکاری های نظامی در اجازه پرواز به بمب افکن های سنگین روسیه از پایگاه های هوایی ایران بود که مناطق وسیعی از پایگاه های تروریست های تکفیری وهابی را در خاک سوریه بمباران کرد.
بحرانی که در سوریه و عراق ایجاد شد و خطر آن هر دو کشور ایران و روسیه را تهدید می کرد، باعث نزدیکتر شدن دو کشور گردید به گونه ای که در سابقه روابط دو کشور تا این اندازه همکاری وجود نداشته است.
تحولاتی که در منطقه از سوی آمریکا شکل گرفت، اهمیت هر چه نزدیکتر شدن تهران و مسکو را نشان داد و این اتفاق می تواند با دیگر کشورها نیز بیفتد، تنها کافی است همسایگان از حقایق بحران آگاه شوند، آنگاه خود به سوی جبهه مقاومت سوق پیدا خواهند کرد.
سفر سردار سرلشگر محمدحسین باقری بلندپایه ترین مقام نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به ترکیه و دیدارهایی که او با مقامات این کشور از جمله رئیس جمهور آن انجام می دهد، نشان از اهمیت همکاری ها و دیپلماسی نظامی میان تهران و آنکارا است.
گرچه در برخی مسائل بحران در غرب آسیا، دو کشور ایران و ترکیه اختلافاتی دارند، اما اشتراکات فراوانی نیز میان این دو دیده می شود که می توان با تقویت آنها، اختلافات را کمرنگ کرد.
مهمترین موضوعی که اهمیت سفر سرلشگر باقری به ترکیه را دوچندان می کند، امنیت دو کشور است، این دو کشور همواره سعی داشته اند از سال های دور تاکنون روابطی بر اساس حسن همجواری داشته باشند، حتی در آن زمان که دولت های سکولار غربی و به شدت وابسته به آمریکا در ترکیه حاکم بود، تهران و آنکارا سعی در برقراری روابط دوستانه داشتند.
اکنون که شرایط بحرانی منطقه شکل گرفته و به نظر می رسد که ترکیه هم به اشتباهات محاسباتی خود در ماجرای سوریه پی برده است، ایجاب می کند تا حوزه همکاری های دو کشور را به سوی دفاعی و نظامی سوق دهیم.
اهمیت بسیار زیاد موضوع کردستان عراق
در میان مسائل مهمی که در منطقه وجود دارد، موضوع کردستان عراق نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چرا که مسعود بارزانی عزم خود برای تجزیه این منطقه که متعلق به عراق یکپارچه است جزم کرده اما مخالفان جدی روبروی او ایستاده اند.
ایران و ترکیه درباره کردستان عراق هم عقیده هستند و مخالف تجزیه آن از عراق می باشند. مسعود بارزانی طرح برگزاری یک رفراندوم را ارائه داده که قرار است 10 شهریور برگزار شود، که تهران و آنکارا با آن مخالفند ضمن این که دولت مرکزی عراق نیز با آن به شدت مخالف است.
همگرایی و همکاری های دو کشور در زمینه اشتراک نظراتی همانند موضوع کردستان عراق می تواند از بروز بسیاری از چالش های آینده در منطقه جلوگیری کند.
البته احتمال میرود که در سفر سرلشگر باقری به ترکیه که به دعوت همتای ترکیه ای انجام شده است، درباره ساخت دیوار از سوی ترکیه در مرزهای مشترک با ایران نیز مذاکراتی صورت گیرد.
ترکیه تصمیم گرفته است که بین مرز خود با ایران دیوارکشی کند در حالی که مرزهای دو کشور همواره از امنیت مناسبی برخوردار بوده است، بلکه حتی در مواقعی از آن سوی مرز و از داخل خاک ترکیه حملاتی علیه روستاهای مرزی ایران انجام شده است.
اختلاف ایران و ترکیه در بحران سوریه
اما در بحران سوریه که هم ایران و هم ترکیه در آن نقش دارند، اما نقش های بسیار متفاوی میان این دو کشور دیده می شود، یکی از موضوعاتی است که درباره آن در سفر سرلگشر باقری به ترکیه مذاکره خواهد شد.
جمهوری اسلامی ایران به درخواست دولت قانونی سوریه وارد این کشور شده و به یاری مردم و دولت این کشور رفته است، اما ترکیه غیر قانونی و متجاوزانه وارد سوریه شده و حتی از گروه های ضد بشار اسد حمایت می کند، تا پیش از این مقامات ترکیه به ویژه شخص اردوغان اصرار بر کناره گیری اسد از قدرت داشتند، اما اکنون به نظر می رسد مجبور به تغییر سیاست شده باشند.
مشکلات و معضلات یک کشور جنگ زده ویران شده در کنار مرزهای ترکیه هزینه های زیادی به آنکارا تحمیل کرده است، فشارهای وارد شده از این بخش، ترکیه را وادار ساخته تا از سیاست های ضد سوریه ای خود اندکی عدول کند و به سوی ایران و روسیه گرایش بیشتری داشته باشد.
همکاری بیشتر ایران و ترکیه که البته تا پیش از این سیاست های غیردوستانه ای نسبت به ایران اتخاذ کرده و برخی مواضع و سخنان مقامات این کشور علیرغم این که باعث کدورت ایران شده بود اما با سعه صدر مقامات کشورمان خنثی شد، می تواند به حل بحران در غرب آسیا کمک کند.
محمد صفری
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد