با این حال دیروز رئیس پلیس راهور ناجا به آمار دلگرمکنندهای اشاره کرد که براساس آن در دو ماه گذشته تلفات حوادث ترافیکی 5 درصد کاهش داشته است.
آمارهای سالانه نیز به کاهش حوادث ترافیکی اعتراف میکنند، زیرا نسبت به ده سال پیش تلفات سوانح جادهای ایران حدود ده هزار نفر کمتر شده؛ یعنی از سال 84 تاکنون شاهد کاهش جانباختگان در جادهها هستیم و تعداد جانباختگان در جادههای کشور از 27 هزار نفر در سال به 16هزار نفر رسیده است.
سردار تقی مهری، رئیس پلیس راهور ناجا سه عامل مهم خودرو، جاده و انسان را در تصادفات ایران مهم میداند. به گفته او موضوع کاهش جانباختگان و حوادث رانندگی یکی از مهمترین موضوعات کشور است، چراکه امروز بیشتر افراد جامعه یا مسافر یا راننده هستند.
مهری با اشاره به افزایش وسایل نقلیه در پنج ماهه گذشته به جامجم میگوید در این پنج ماه 5/16 درصد معادل 769هزار وسیله نقلیه به جادهها وارد شده است که افزایش تعداد وسایل نقلیه، افزایش تصادفات را به همراه دارد.
این در حالی است که به گفته رئیس پلیس راهور ناجا در دو ماه گذشته شاهد کاهش 5درصدی جانباختگان در سفرهای تابستانی بودیم. این آمار از زبان او در حالی عنوان میشود که پیشبینی میشود تا پایان سال دومیلیون خودرو به تعداد خودروهای کشور افزوده شود.
رئیس پلیس راهور ناجا از طرحهای تازهای برای کاهش تصادفات جادهای هم سخن میگوید. او با اشاره به سانحه تصادف اتوبوس دانشآموزان هرمزگانی یادآور میشود: شرایطی فراهم شده تا شیوه نامه مسافرتهای اردوهای دانشآموزی تغییر کند تا شاهد کاهش اینگونه حوادث باشیم.
فاصله تا شرایط مطلوب
هر چند کاهش پلکانی تلفات جادهای در طول یک دهه گذشته اتفاق بسیار خوبی است، اما همین چند سال پیش وضعیت نامناسب حوادث جادهای کشور ما باعث شده بانک جهانی در بررسی و مطالعات خود، وضعیت حوادث جادهای ایران را بحرانی عنوان کند یا براساس برخی آمارها میزان تلفات تصادفات رانندگی در ایران 25 برابر ژاپن و دو برابر ترکیه است. همین آمار است که کاهش قابل توجه تلفات جادهای در ایران را در یک دهه گذشته به اتفاقی مهم بدل میکند؛ اتفاقی که علیرضا اسماعیلی، رئیس پیشین پلیس راه کشور دلایل مهمی برای آن دارد.
علیرضا اسماعیلی معتقد است کاهش پلکانی تلفات جادهای ایران در 10 سال گذشته دلایل مختلفی دارد.
او به جامجم میگوید: در سال 85 که اوج تلفات جادهای در ایران بود، اعلام کردیم که ما برای عبور از بحران سوانح جادهای چارهای جز این نداریم که از فناوریهای روز استفاده کنیم.
این رویکردی بود که طی دهه گذشته در پلیس راهور شکل گرفت. هر چند پلیس راهور به استفاده از فناوریهای روز بسنده نکرد و بهگفته رئیس پیشین پلیس راه کشور در کنار آن به آموزش پرداخت.
اسماعیلی میگوید: در کنار این موارد نیاز بود روی رفتار افراد هم کار کنیم که خوشبختانه این امر صورت گرفته و تا به امروز هم ادامه دارد. این نکات دو بالی شد تا در کنار یکدیگر به کاهش تصادفات جادهای منجر شود.
دلیل دیگر کاهش تلفات جادهای را باید مناسب شدن وضعیت راههای کشور دانست. عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی معتقد است؛«وضع مطلوبتر جادههای ایران نسبت به ده سال پیش و از سوی دیگر بالارفتن کیفیت خودروهای مورد استفاده هم در کم شدن این آمار نقش داشته است.»
هر چند موارد دیگری هم در وقوع تصادفات جادهای نقش دارد که شاید کمتر به چشم بیاید. آنطور که اسماعیلی برخی از آنها را به جامجم میگوید. «ناگفته نماند که تصادفات یک ارتباط معنادار با وضعیت روحی و روانی رانندهها دارد ؛ به این مفهوم که مشکلات اقتصادی مردم هم بی ارتباط با تصادفات نیست . در عین حال ما معتقدیم رانندگی یک عملیات ذهنی است و هر قدر ذهن فرد آرامتر باشد رانندگی مطمئنتری خواهد داشت.»
به گفته رئیس پلیس راه پیشین راهور، تغییر و اصلاحات قوانین نیز در این میان در کاهش این آمار تاثیر داشته است. او میگوید: در این شرایط اصلی وجود دارد مبنی بر این که میزان تخلف با مجازات باید با یکدیگر نسبتی داشته باشد. به عنوان مثال در تمام دنیا اگر رانندهای در بزرگراهی دنده عقب برود علاوه بر این که جریمه مالی و مجازاتهای متناسب در نظر گرفته میشود او به مراکز روانشناسی هم معرفی میشود.
مراقب جادههای شهریور باشید
موضوع کاهش تصادفات تابستانی درحالی مطرح میشود که ماه شهریور در آمار سردار مهری لحاظ نشده است. نام شهریور همواره با حوادث ترافیکی گره خورده است. در این ماه حوادث ترافیکی به اوج میرسد گواه این ادعا نیز تب تند شهروندان برای مسافرت و آمار پزشکی قانونی است که مهر تائید را بر مرگ و میر شهروندان در جادهها میزند.
«1254 نفر در شهریور 95 در سوانح ترافیکی ایران جان باختهاند هر چند این تعداد در مقایسه با سال گذشته کاهش داشته، اما باز هم آمار قابلتوجهی است.» اینها را سردار محمد حسین حمیدی، رئیس پلیس راه کشور به جامجم میگوید و میافزاید: شهریور پر تلفاتترین ماه سال است. حتی بیشتر از تعطیلات نوروز. نیمه دوم شهریور اما پرحادثهتر است.
آنطور که سردار حمیدی میگوید بهشماره افتادن نفس تابستان باعث افزایش حجم سفرهای تابستانی میشودو همین موضوع دلیل بالا رفتن حجم ترددها و افزایش تصادفات جادهای است.
رئیس پلیس راه کشور میگوید: علت مرگ حدود 40 درصد از افرادی که در شهریور سال گذشته بهخاطر تصادف جان باختند چیزی نیست جز خستگی و خوابآلودگی.
هر چند 40 درصد آمار قابل تاملی است و هشدارآمیز اما او از دیگر دلایل تصادفات شهریور سال گذشته هم به جامجم میگوید.
به گفته سردار حمیدی عامل دیگر در جادههای دو طرفه، محورهای فرعی و بعضا جادههای روستایی است که مردم در رفتوبرگشت به این تفرجگاهها عجله میکنند؛ در حالی که محورهای فرعی و روستایی ما زیرساختهای مناسبی ندارند، از قوس پیچها گرفته تا ناکافی بودن تابلوها طلب میکند که رانندهها دقت بیشتری به خرج بدهند.
به گفته او انحراف به چپ، سبقتهای غیرمجاز و تخطی از سرعتهای مجاز از دیگر علتهای اصلی تصادفات مرگبار هستند.
مرگ در جادههای شهریور
براساس آمار پزشکی قانونی در 12شهریور سالهای گذشته 27 هزار و 90نفر در سوانح ترافیکی جان باختند.
میثم اسماعیلی - جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد