دغدغه‌های نوجوانان در «هواتو دارم»

در بخش نمایشی هواتو دارم، چهار نوجوان در محلی شبیه یک انبار که متعلق به پدربزرگ یکی از آنهاست، دور هم جمع شده‌اند و فعالیتی را آغاز کرده‌اند. در هر قسمت مشکلی برای یکی از این نوجوانان پیش می‌آید که سوژه اصلی برنامه خواهد بود.

غفلت از نوجوانان

سمیه عبدالله‌زاده، تهیه‌کننده هواتو دارم درباره شکل‌گیری طرح این برنامه و اهدافش به جام‌جم گفت: من حدود یک سال و نیم درباره نوجوانان تحقیق و پژوهش کرده‌ام. نوجوانان جزو قشر خاکستری فراموش‌شده جامعه هستند. البته امروز نسبت به چند سال قبل بهتر شده و تا حدودی به نوجوانان و نیازهایشان توجه می‌شود. به یاد دارم وقتی خودم نوجوان بودم، حتی برای خرید لباس هم مشکل داشتم و نمی‌توانستم لباس سایز مناسب پیدا کنم چه برسد به برنامه‌سازی برای نوجوانان.

وی ادامه داد: خودم هم یک پسر نوجوان دارم. به همین دلیل همیشه دغدغه نیازهای نوجوانان را داشته و دارم. قبل از شروع برنامه به مدارس دختران و پسران مراجعه کردم و از آنها خواستم در دل نوشته‌هایشان بگویند آیا از این که در سن نوجوانی هستند، راضی هستند یا نه و چه مشکلاتی دارند؟ 99 درصد بچه‌ها ناراحت بودند که از طرف اطرافیان درک نمی‌شوند و در هر جمعی خاکستری و بلاتکلیف هستند. ضمن این که نقش‌شان جدی گرفته نمی‌شود.

این تهیه‌کننده عنوان کرد: همه این مسائل دست به دست هم داد تا در قالب یک برنامه به مشکلات نوجوانان بپردازیم. موضوعات برنامه احترام به حریم شخصی، کسالت‌های دوره نوجوانی، صبور بودن، قدرت نه گفتن، چقدر خودشان را دوست دارند؟ و... است.

وی با اشاره به ساختار برنامه گفت: نوجوانان از برنامه‌هایی که محدود به یک استودیو، مجری و کارشناس باشد، فراری هستند. به همین دلیل ما بخش‌های متنوعی برای برنامه طراحی کرده‌ایم تا برای بچه‌ها جذاب باشد. هواتو دارم، اولین برنامه ترکیبی است که پلان رو به دوربین ندارد. آیتم کارشناس هم برای نوجوانان جنبه نصیحت گونه ندارد. ما در این برنامه به بچه‌ها راهکار نمی‌دهیم، بلکه شرایط را به گونه‌ای طراحی کرده‌ایم که خودشان خوب و بد را تشخیص بدهند. علاوه بر آن چهار نوجوانی که در بخش نمایشی برنامه بازی می‌کنند با هم دوست و بسیار باهوش هستند.

این تهیه‌کننده درباره انتخاب موضوعات برنامه توضیح داد: موضوع برنامه حاصل شش ماه برگزاری اتاق فکر با حضور دکتر پورمحمدی مدیر شبکه، آقای کریمان مدیر گروه، دکتر علی حدیدی، دکتر بانکی‌پور، دکتر سرلک و خودم است. البته اتاق فکری هم با حضور بچه‌ها داشتیم و با آنها درباره موضوعات صحبت کردیم. همچنین با نویسنده هم حرف زدم.

دغدغه‌های واقعی نوجوانان

نیوشا صدر، نویسنده برنامه در پاسخ به این سوال که با توجه به بی‌توجهی عمومی نسبت به نوجوانان، چطور شد به سراغ طرحی با محوریت این قشر سنی رفتید، گفت: در حقیقت برای من هم رفتن به سراغ نوجوانان بسیار دشوار بود. مهم‌ترین علت این است که با توجه به چارچوب‌ها، اغلب امکان مطرح کردنی دغدغه‌های واقعی نوجوان‌ها نیست یا شرایط نگاه به این دغدغه‌ها از منظر خود آنها وجود ندارد و ناگزیریم از نگاه والدین و مربیان و به‌هر‌حال بزرگ ترها به سراغ آنها برویم و این کار مانند همیشه نوجوانان را فراری می‌دهد و حق هم با آنهاست‌ها. چه کسی خوشش می‌آید فقط نصیحت بشنود؟ این در حالی بود که ما می‌خواستیم برنامه‌ای برای خود نوجوانان بسازیم و نه صرفا با شرکت آنها. آنچه مرا به حضور در این کار ترغیب کرد اشتیاق و علاقه فراوان سمیه عبدالله‌زاده، تهیه‌کننده کار بود. در او انگیزه‌ای برای انجام کار خوب وجود داشت که تقریبا مدت‌هاست در کسی نمی‌بینم.

وی درباره مدت و میزان تحقیق در نگارش متن برنامه نیز عنوان کرد: نوشتن این کار 10 ماه طول کشید. در طول کار، هم خودم پیوسته می‌خواندم و با نوجوان‌ها گفت‌وگو می‌کردم و هم تمام مدت دکتر علی حدیدی را با تیزبینی و نگاه خوشبختانه انعطاف‌پذیری که دارند، به‌عنوان مشاور در کنار خودم داشتم. خود من دوره نوجوانی بسیار تلخ و دشواری را تجربه کرده‌ام و اساسا موضوعات مربوط به نوجوان دغدغه خودم هم هست.

این نویسنده در پاسخ به این سوال که آیا از نتیجه کار راضی هستید و بازخورد مخاطبان را چگونه می‌بینید، گفت: آثار تلویزیونی حاصل کارهای جمعی است و باید انگیزه انجام کار خوب در همه عوامل وجود داشته باشد. بازخوردهای مثبت کم نیست و البته بازخوردهای متوسط و منفی هم وجود دارد. ولی واقعیت غیرقابل انکار این است که من و دکتر علی حدیدی تلاشمان را کردیم کاری برای نوجوانان انجام دهیم، نه الزاما نوجوانان شهرهای بزرگ، بلکه بیشتر برای نوجوانانی که در گوشه و کنار این کشور و در مناطق دورافتاده هستند و وقتی از جهات مختلف، برای مثال در ارتباط با خانواده یا در محیط مدرسه به هر دلیلی به بن‌بست می‌رسند مستاصل‌اند و نمی‌دانند چه کنند. ما در پی اتفاق افتادن چیزی بسیار فراتر از این بودیم، اما ناامید هم نمی‌شویم. من با روحیه‌ای که از عبدالله‌زاده سراغ دارم می‌دانم او هم از پا نمی‌نشیند. بالاخره درهایی باز خواهد شد که ما بتوانیم از طریق آن به نوعی به نوجوانانی که در غریب‌ترین دوره زندگیشان، حامی و مشاوری نمی‌یابند و بی‌پناه مانده‌اند، کمک کنیم.

نوجوانان خلاق

محمد عسگری ـ که کارگردانی بخش‌های نمایشی برنامه هواتو دارم را به عهده دارد ـ درباره انتخاب نوجوانان برای این بخش گفت: بعد از انتشار فراخوان، نوجوانان زیادی به ما مراجعه کردند. چه آنها که سابقه نداشتند و چه کسانی که تجربه جلوی دوربین را کسب کرده بودند. تا این که چهار نوجوان به دفتر مراجعه کردند و گفتند ما با هم تست می‌دهیم و آنها همان چهار نوجوان برنامه هستند که انتخاب شدند. تلاش کردیم حس و حال آنها هنگام بازی متناسب با نوجوانان باشد.

وی تاکید کرد: خوشبختانه با این دوستان مشکلی نداشتم، زیرا از کودکی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آموزش دیده‌اند و بچه‌های خلاق و اهل موسیقی و کارهای نمایشی هستند. گرچه حرفه‌ای بازی نکرده بودند، اما خودشان فعالیت‌هایی داشتند. مثلاً برای خودشان فیلم کوتاه ساخته بودند و... بنابراین کار کردن با آنها دشوار نبود.

عسگری با اشاره به بخش درام برنامه هواتو دارم، گفت: طراح اصلی مجموعه خانم عبدالله‌زاده است. گرچه به عنوان کارگردان بخش‌های نمایشی، وجه درام کار برایم مهم بود، ولی برنامه ترکیبی است و نمی‌توان انتظار داشت بار همه برنامه را نمایش به‌دوش بکشد. در هر آیتم نمایش سعی کرده‌ایم لحظات با نمک هم بگذاریم تا بچه‌ها سرگرم شوند و به مشکلات‌شان بپردازیم و مهارت‌هایی را به آنها یاد بدهیم.

فاطمه عودباشی