بازگشت برجام به میز مذاکره غیر ممکن است/ دلیل اصلی ترس اسراییل از توان هسته‌ای ایران

به گزارش جام جم آنلاین، محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان، در مصاحبه‌‌ با شبکه‌های خبری آمریکا در حاشیه نشست سازمان ملل هر گونه مذاکره مجدد درباره توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 با دولت آمریکا را رد کرد.

رییس دستگاه دیپلماسی ایران با بیان اینکه این توافق غیر از ایران و آمریکا، پنج بازیگر مهم دیگر در عرصه بین‌المللی را شامل می‌شود، در واکنش به بازنگری در خصوص مفاد برجام تاکید کرد: برجام کمبودهایی نیز به همراه دارد اما به واشنگتن هشدار داد، اگر قرار بود بار دیگر به وضعیت مذاکره بازمی‌گشتیم که البته غیر ممکن است، مطالبات ایران بسیار متفاوت از مطالباتی خواهد بود که ما دو سال پیش مطرح کردیم.

در همین حال حسن روحانی رییس جمهور در صحن سازمان ملل در دفاع از توافق هسته‌ای ضمن تاکید بر بازدارندگی آن براساس مولفه‌های غیر نظامی، به صراحت اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند ولی در مواجهه با نقض آن عکس‌العمل متناسب و قاطع خواهد داشت.

اما در تحلیل اظهارات مقامات کشورمان در پاسخ به زیاده گویی‌های دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا «حسن بهشتی پور» کارشناس و پژوهشگر ارشد مسایل هسته‌ای در گفت‌وگو با جام جم آنلاین اظهار داشت: واقعیت آن است توافق برجام به دست نمی‌آمد مگر آنکه همه اعضای میز مذاکره از بخشهایی از مطالبات خود گذشت می‌کردند. به همین خاطر است وزیر خارجه ما از برخی کمبودهای موجود در برجام سخن می‌گوید. در اصل، همه طرفهای 1+5 از بخشی از خواسته‌های خود صرف نظر کرده‌اند.

وی در این باره افزود: خواست اصلی جمهوری اسلامی ایران این بود که همه تحریم‌های ضد ایرانی در جا قطع شود اما اکنون با استناد به گزارش شش ماهه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، 900 مورد از آن لغو شده و 250 مورد از تحریم‌ها همچنان پا برجاست. از این جهت برای ما مطلوب بود از همان روز اول تمام قید و بندها علیه جمهوری اسلامی ایران برطرف شود.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه بخشی از تحریم‌ها اصطلاحا همچنان در حالت «pause» ‌یا مکث قرار گرفته و تعلیق شده است، گفت: همان طور که اوباما رییس جمهور پیشین ایالات متحده اذغان کرد؛ « اگر به اراده ما بستگی داشت تمام تاسیسات هسته‌ای ایران به همراه پیچ و مهره‌هایش را جمع آوری می کردیم». اما خود آمریکایی‌ها صراحتا اعتراف دارند، در عمل توان چنین اقدامی را نداشته و هرگز نخواهند داشت. پس عملا آمریکا در نیت اصلی خود ضد ایران با شکست مواجه و ناگزیر به مذاکره با ایران شد . لذا قسمتی اجرای قسمتی از تحریم ها را در حالت پاز قرار داده‌اند تا در موقع لزوم اقدام به بازگشت آن کنند.

وی با بیان اینکه کاخ سفید به خیال اینکه با روش مذاکره ایران را از دسترسی به تسلیحات هسته‌ای محروم می‌کند، افزود: از ابتدای امر رژیم صهیونیستی با هر گونه توافق و مذاکره با جمهوری اسلامی ایران بر سر موضوعات هسته‌ای مخالف بود و در توهم نابودی کامل برنامه هسته‌ای ما به سر می‌برد. اما امروز دولت ترامپ برای خشنودی صهیونیست‌ها تلاش دارد با زیر پا نهادن برجام اهداف اسراییل در مورد برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را به خیال خود محقق سازد.

این پژوهشگر مسایل هسته‌ای در تشریح علل اصلی مخالفت رژیم صهیونیستی با تداوم فعالیت هسته‌ای ایران، خاطر نشان کرد: آنها به خوبی می‌دانستند معاهده برجام برنامه غنی سازی اورانیوم را به رسمیت می شناسد ولو در ابعاد 3.68، و این به آن معناست جمهوری اسلامی ایران می‌تواند بالقوه توان هسته‌ای خود را همچنان تحت پروتکل حفظ کرده و ادامه دهد.

بهشتی پور گفت: اسراییل از این موضوع واهمه دارد، کشوری که در این سطح غنی سازی انجام می دهد در صورت نیاز و ضرورت تا 90 درصد هم به غنی سازی دست پیدا می‌کند.

وی در توضیح دیگر عامل ترس اسراییلی‌ها از توافق هسته‌ای ایران، تصریح کرد: کلیه مسیرهایی که آمریکایی‌ها با فشار صهیونیسم علیه فعالیت هسته‌ای ما طراحی کرده بودند با توافق برجام مسدود شد. چرا که در طول بیش از یک دهه اخیر، 12 قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برای جلوگیری از برنامه هسته ای ایران صادر شد و افرادی که این روند را مورد کار مطالعه قرار داده‌اند اشراف دارند، قطعنامه‌هایی از این دست از چه اهمیتی برخوردار است. چون برگ به برگ این قطعنامه‌ها توسط کاخ سفید و متحدانش نوعی پرونده سازی دروغین و خطرناک علیه توان هسته‌ای ما تشکیل داده بود.

بهشتی پور در این راستا افزود: مطالعه روی پرونده هسته‌ای ایران به خوبی نشان می‌دهد گزارش پی ام دی ( ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای) به چه معناست. بطور کلی گزارش مزبور به همراه 12 قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام مضاف بر 6 قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد مجموعا یک پرونده قطور علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران بوجود آورده بود. اما تمام دسیسه‌های آمریکایی صهیونیستی با توافق برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام کنار گذاشته و نقشه تل آویو به لطف خدا شکست بزرگی را متحمل شد.

کارشناس مسایل هسته‌ای با اشاره به اینکه طی دو سال گذشته رژیم اشغالگر قدس تمام انرژی و وقت خود را بر روی اجرا نشدن برجام صرف کرده است، ابراز داشت: حال که یک فرد ناشی و تاجر مسلک همچون ترامپ کلید دار کاخ سفید شده است سرکردگان و لابی گران صهیونیسم سعی دارند با استفاده ابزاری از وی مسیر حرکت رو به جلو توافق هسته‌ای را ناهموار کنند.

وی با نگاهی به رویکرد خصمانه رییس جمهور آمریکا به توافق چند جانبه برجام تصریح کرد: ترامپ برجام را از دریچه دلال مأبانه و صرفه اقتصادی نگاه می‌کند. به این معنی که تحلیل وی از یک توافق خوب این است، به بازار ایران رخنه کند و با واردات کالاهای غیر ضروری، از سود دلالی آن منتفع گردد.

اما در حالی که تنها شاهد ورود محصولات بویینگ و ایرباس به عنوان نیازهای اصلی کشور است از انعقاد قراردادهای تجاری تهران با کشورهای اروپایی و کره – ژاپن – چین و روسیه به شدت رنج می برد. به همین سبب، ترامپ احساس می‌کند بواسطه برجام کلاه بزرگی به سر آمریکا رفته است.

بهشتی پور در ادامه پیرامون احتمال بازگشت گروه 1+5 به میز مذاکره، با اشاره ای به مواضع مقامات کشورمان در نیویورک خاطر نشان کرد: اگر قرار بر چنین چیزی باشد آن وقت علاوه بر آمریکا طرف‌های اروپایی و حتی چین و روسیه هم با خواسته‌هایی که در مذاکرات ژنو از آن دست کشیده‌اند به میز مذاکره باز خواهند گشت. اساسا نمایندگان مذاکره کننده با ایران به این دلیل از بخشی از مطالبات خود کوتاه آمدند که اگر همه طرف‌ها روی یک موضوع خاص پافشاری می کردند باید 10 سال با ما به نشست‌های خود ادامه می‌دادند.

وی در این زمینه تاکید کرد: چنانچه آمریکا بخواهد همچنان در خصوص اجرای برجام دبه در آورد و همه چیز دوباره به روی میز مذاره برگردد، طبق اشاره وزیر خارجه کشورمان نه تنها باید 10 تن اورانیوم( که از کشور خارج شد و به ازای آن 110 تن کیک زرد وارد شد) هم به کشور بازگردانده شود بلکه سایر مطالبات ایران باید محقق شود و اتحادیه اروپا و چین و روسیه به خوبی مفهوم این جمله را می‌دانند.

بهشتی پور با انتقاد از رویکرد کینه توزانه ترامپ نسبت به برجام گفت: طبق تمام کنوانسیون‌های بین‌المللی برجام به تایید دولت وقت آمریکا رسیده و رییس جمهور فعلی حق درخواست دوباره برای از سرگیری مذاکره را ندارد. وانگهی اگر این اتفاق بر فرض محال حادث شود ممکن است چهار سال بعد دولت بعدی ایران را ادعا کند چون ما ترامپ را قبول نداشتیم پس نتایج این مذاکرات ملغی می‌شود!

وی مواضع دولت آمریکا در مورد برجام را کاملا غیر عقلایی دانست و گفت: جمهوری اسلامی ایران به دو دلیل با آمریکا مذاکره مجدد نخواهد کرد. یکی اینکه اولا واشنگتن تا این لحظه به همه تعهداتش عمل نکرده است از این رو چگونه ایران می‌تواند باز هم سر یک میز با کشوری بدعهد بنشیند. در ثانی دولت‌ها متضمن اجرای تعهدات داده شده توسط دولت‌های پیشین خود هستند و اگر هر دولتی بخواهد ساز دیگری بزند در آن موقع تمام قوانین نظام بین‌الملل خدشه‌دار می‌شود که اساسا چنین چیزی امکان پذیر نیست.

بهشتی پور یگانه دستاورد آمریکا از عدم تمکین به برجام را افزایش حس بی‌اعتمادی به واشنگتن نزد دول متحد جهان بشمار آورد و عنوان داشت: سندی که(برجام) طبق قطعنامه 2231 شورای امینت سازمان ملل تایید و تبدیل به یک توافق چند جانبه بین‌المللی شده است حال چگونه می توان آن را به بهانه باطلی که ترامپ توافق را شرم آور می‌خواند ملغی ساخت آن هم در شرایطی که 8 گزارش آژانس پایبندی ایران به اجرای برجام تایید را می‌کند اما کاخ سفید اعلام می‌دارد ایران ناقض برجام است؟!

این کارشناس هسته‌ای در ادامه از 3 نقشه ضد ایرانی آمریکا در خصوص برجام پرده برداشت و گفت: آنها در صدد هستند در گام اول با تشدید فشارها ایران را به سمت خروج از برجام سوق دهند. در مرحله بعد طبق اظهارات تیلرسون وزیر خارجه ترامپ آمریکا در تکاپو افتاده تا بند موسوم به «غروب برجام» را در مذاکرات جدید ملغی کرده و تعهدات و محدودیت‌های ایران در برجام را همیشگی تثبت کند.

بهشتی پور در همین رابطه تشریح کرد: اما در بخش پایانی آمریکایی‌ها با ابراز نگرانی مضحک خود در مورد ظرفیت غنی سازی ما درصدد هستند تا توان هسته ای ما را سلب کنند که البته همه این موارد با هوشمندی جمهوری اسلامی ایران مورد رصد قرار گرفته است و هرگز ایران زیر بار نخواهد رفت.

وی همچنین خواست ایالات متحده مبنی بر بازدید از مکان‌های نظامی ایران را مغایر با اساسنامه آژانس خواند و گفت: طبق این منشور وظیفه آژانس نظارت بر مراکزی با فعالیت های هسته‌ای یک کشور است و نه نظامی. وانگهی محیط های نظامی ما فعالیت هسته ای انجام نمی دهند که مورد بازرسی قرار گیرند. مضاف براینکه بازدید از یک محیط نظامی مستلزم ارایه یک سری اسناد و مدارک و دلایل منطقی از سوی مرجع بازدید کننده است که شرایط کنونی وجود چنین اسنادی را تایید نمی کند.

کارشناس مسایل هسته‌ای خاطر نشان کرد: مطابق برجام و پروتکل الحاقی که ایران بصورت داوطلبانه آن را به اجرا در آورده است، آژانس برتمام سایت‌های هسته‌ای اعلام شده ایران نظارت کافی دارد و اساسا سایت اعلام نشده‌ای اعم از نظامی و غیر نظامی وجود ندارد که این ناظر رسمی سازمان ملل بخواهد از آن بازدید بعمل آورد. ضمن اینکه طی سال‌های 2004،2005 و 2014 طبق ترتیباتی که ایران مشخص کرد تا امنیت ما به خطر نیافتد آژانس از برخی مراکز بازرسی کرد و هیچ چیز مغایر با پروتکل هم نیافت.

بهشتی پور طرح موضوع الحاق بند موشکی به برجام از طرف برخی کشورهای اروپایی را فاقد وجاهت قانونی و بین‌المللی دانست و تصریح کرد: دنیا شک ندارد، توان موشکی ما کاملا دفاعی و بازدارنده است و دیگر زمان آن گذشته که ارتش بعث عراق به ما حمله کند و ما امکان مقابله با آن نداشته باشیم. از طرفی، آمریکا که حزب الله لبنان را به غلط گروهی تروریستی می‌داند و نسبت به حمایت ایران از این گروه نقد دارد چطور با داعش که تروریست بودن آن مانند روز روشن است مبارزه نمی‌کند و مبارزه جدی با داعش تنها از طرف جمهوری اسلامی ایران صورت می‌گیرد و در این راه ده‌ها شهید به شجره اسلام تقدیم کرده است.

وی در خاتمه درباره اینکه رییس جمهور کشورمان در صحن سازمان قدرت هسته‌ای ایران را بازدارنده خواند، خاطر نشان کرد: بازدارندگی توان هسته‌ای دلالت بر آن دارد که دانش هسته‌ای در ایران بومی شده و مقامات آمریکا هم برای توجیه افکار عمومی در داخل آمریکا نسبت به آن اذعان داشتند. از این رو چون آمریکا توان بمباران مغزهای دانشمندان ما را ندارد، عملا برنامه هسته‌ای ایران ویژگی بازدارندگی به خود می گیرد.

وی افزود: رمز بازدارندگی فعالیت هسته‌ای ما در این است دانش هسته‌ای در ذهن و قلب جوانان کشور ریشه دوانده است. لذا حتی اگر 300 تن اورانیوم هم از بین برود، آمریکا و اسراییل امکان از بین بردن جوانان ما را نخواهد داشت و با صنعت و دانش بومی هسته‌ای خود توان بازگشت به نقطه اولیه را خواهیم داشت چون دانش هسته‌ای دانشمندان ما وارداتی نیست و این مسئله آمریکا و رژیم صهیونیستی را به شدت نگران می‌کند.

محمدرضا شجاعیان/ جام جم آنلاین