چیزی در بازیگری کم نمی‌گذارم

دو سال قبل در سریال جاده قدیم به کارگردانی بهرام بهرامیان توانست استفاده درستی از لهجه در قالب یک شخصیت روستایی ارائه کند.

او این روزها در فیلم تحسین شده بیست و یک روز بعد در نقش یک مدیر کلوب فیلم‌های ویدئویی بازی جذابی ارائه می‌کند.

آذرنگ در جشنواره فیلم فجر سال قبل با فیلم‌هایی نظیر آباجان، قاتل اهلی و آذر حضور موثری داشت.

آذرنگ جوایز متعددی در جشنواره‌های داخلی و خارجی تئاتری و سینمایی به‌دست آورده است. گیتا، کسوف، آبجی، ملکه، افسون معبد سوخته و...، از جمله کارهای قابل بحث کارنامه بازیگری آذرنگ محسوب می‌شود. با آذرنگ درباره حضور در حوزه بازیگری گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.

در تئاتر اغلب متن نمایش‌هایی که کارگردانی می‌کنید خودتان می‌نویسید. این نوشتن برایتان چه ویژگی‌هایی دارد؟

اگر می‌توانستم بیشتر روی اهمیت فیلمنامه در خلق یک اثر هنری تاکید می‌کردم. زیرا کمترین میزان اهمیت در پروسه یک کار هنری را در حال حاضر برای نویسنده قائل می‌شوند. در صورتی‌که بنیان یک اثر هنری فیلمنامه و نمایشنامه آن است. در تئاتر ما درام و قصه‌گویی کم‌کم به فراموشی سپرده می‌شود. در حال حاضر بیشتر در ساختار نمایش‌ها دیالوگ‌ها حذف و تصاویر جایگزین می‌شود. اشکالی ندارد، این اتفاق هم می‌تواند رخ بدهد. به شرط این‌که به بحث‌های زیر ساختاری متن آن‌قدر شناخت داشته باشیم که با تصویر‌سازی‌های صرفا زیبا کلیت یک اثر را زیر سوال نبریم. من اصولا در نوشته‌هایم چیزی را چون سلیقه خودم است حقنه نمی‌کنم. مسیر قصه حتما شرایط ادامه روند نوشتن را به نویسنده پیشنهاد می‌کند. هر جایی که من نویسنده بخواهم خودخواهانه درآن تاثیری داشته باشم، به‌طور حتم گل درشت دیده می‌شود و در ساختار نمایش یا فیلمنامه بیهوده به نظر می‌رسد. تا جایی که نوشته ایجاب می‌کرد و لزوم وجودی حضور نویسنده در آن لحاظ شده بود از این حضور استفاده کردم.

به نظر شما پارتنر در بازیگری چقدر در ارائه بازی موثر به بازیگر کمک می‌کند؟

متاسفانه در جامعه هنری ما به واژه پارتنر اهمیت داده نمی‌شود. من یک سال در جشن خانه تئاتر داور بودم و عنوان کردم گروه و زوج هنری را برجسته و بزرگ کنید تا به این مقوله اهمیت بیشتری داده شود و آدم‌ها همدیگر را پیدا کنند. در همه جای دنیا چنین رویه‌ای دنبال می‌شود و به‌طور مثال در سریال جاده قدیم همکاری خوبی با شهرام حقیقت‌دوست و یکتا ناصر داشتم.

شما در اغلب کارهایتان نقش‌های رئالیستی مثل همین فیلم بیست و یک روز را بازی کرده‌اید. اما کارهایی هم دارید که بازی‌تان غیررئالیستی است. این نوع نقش‌ها برایتان چه اهمیتی دارد؟

شخصیت‌هایی هستند که در فیلمنامه و درام و اثر ویژگی همراه خودشان را دارند. این ویژگی می‌تواند باعث باور و برجسته شدن‌شان شود. وقتی قرار است یک زندگی عادی روایت بشود و کار موقعیت محور باشد و موقعیت‌ها برجسته شود ایفا کردن نقش در چنین شرایطی کار دشواری است و من باید آدم عادی را بازی کنم که به خودم هم نزدیک نیست و از من دور هم هست. ایفای این نوع نقش‌ها را تئاتر به من آموخته است و همه بضاعت‌های کاری‌ام ماحصل بازی‌ام در صحنه است. در هر صورت رنگارنگی آدم‌ها در موقعیت‌های متفاوت از یکدیگر متمایز است. ممکن است یک آدم عادی که در محل زندگیش عادی به نظر می‌رسد، موقعی که در موقعیت زندگی در فضای دیگری قرار می‌گیرد، تیپ دیده شود.

آیا برای بازیگری و اصولا کار هنری تعاریف متفاوتی قائل هستید؟

هر نوع نقشی تعاریف و ویژگی‌های خاص خودش را دارد. نقش و شخصیت‌هایی هستند که در فیلمنامه و درام و اثر ویژگی همراه خودشان را دارند. این ویژگی می‌تواند باعث باور و بر جسته شدنشان بشود. کارهنری برجای گذاشتن ردپایی است که از یک هنرمند باقی می‌ماند و رسالت ما از به دنیا آمدن همین است که در جهان هستی نقطه اثری ازخودمان برجای بگذاریم و عبور کنیم. مولف بودن یکی از رموز ماندگاری یک هنرمند است. بازیگری هستم که در بازی‌ام یکسری ویژگی را به نقش اضافه می‌کنم و این ویژگی‌ها به جنس و شخصیت خودم نزدیک است به عبارتی تعریفی از وجودم را شامل می‌شود. نکته مهم تاثیر‌گذاری آدم برنقشش است. تمام تلاشم بر این مساله متمرکز است که نسبت به نقشی که قرار است ایفا کنم منفعل عمل نکنم.

کار با بازیگر نوجوان نسبت به کارکردن با بازیگر بزرگسال چه تفاوت‌هایی دارد؟

تفاوتی وجود ندارد. زمانی که وظیفه خودم بدانم که اگر قرار است بازی بازیگر روبه‌رویم را تکمیل کنم، آن وقت سن و سال و سایر موقعیت‌های بازیگر مقابل در اولویت اصلی قرار ندارد. در بازیگری چیزی به نام اصلی نداریم و همه مکمل هستند. مهدی قربانی بازیگری نازنین و دوست داشتنی است و علاقه دارد در کار بازیگری پیشرفت کند و عاشق بازیگری است.

جنس بازی‌تان در بیست و یک روز بعد با توجه به گریم و شخصیت نقش با بازی رئالیستی که در اغلب فیلم‌ها انجام می‌دهید مقداری متفاوت است.

مرد صاحب کلوب فیلم‌های ویدئویی شخصیت کاملی نبود و چیزی بین تیپ و شخصیت بود و من برای بازی کردنش با آن برخورد فیزیکال انجام دادم. خاستگاه این آدم هم متعلق به قشر متوسط رو به پایین جامعه بود.

شغل این مرد چقدر در شخصیت پردازی‌اش نقش داشت؟

بیشتر موقعیت اجتماعی‌اش مهم بود. من این حرفه (ویدئو کلوب‌داری) را از دهه 60 می‌شناختم و در این جنس از آدم‌ها موقعیت اجتماعی‌شان مهم است.

ویدئو کلوب و فیلم وی اچ اس دیدن برای نسل شما نوستالژی‌های زیادی دارد؟

دوران کودکی من با دیدن فیلم‌های ویدئو سپری شد. اما نوستالژی معنی‌اش خاطره بازی خوش است. اما برای من آن سال‌ها حاوی تلخی‌های زیادی بود و برای دیدن یک فیلم با کلی ترس و واهمه روبه‌رو می‌شدیم.

هونام حقانی

ضمیمه قاب کوچک