آغاز مرگ‌های خاموش

ایران شب‌ها سرد می‌شود؛ اراک می‌شود هشت درجه، اردبیل چهار، ارومیه دو، بیرجند هشت و تبریز هفت. بقیه شهرها هم کم‌کم شب و روزشان سرد می‌شود؛ آنقدر که مردم درجه شوفاژها، شعله بخاری‌ها و فتیله چراغ‌ها را بالا می‌کشند تا سدی باشد مقابل سرما.

کد خبر: ۱۰۸۳۶۱۷

هوا که کم‌کم سرد می‌شود،‌ سردتر از امروز در نخستین ماه پاییز، خطر هم با قوت از راه می‌رسد، خطر بی‌احتیاطی، مرگ، گازگرفتگی، خطر مرگ خاموش. نخستین خبر مرگ پاییزی این بار از سنندج آمد، از خانه زن و مردی جوان که نوزاد سه‌ ماهه‌شان را در حالی که علائم خفگی داشت به بیمارستان رساندند، نوزاد اما جان باخته بود و عامل مرگش همان گاز کشنده فصول سرد؛ منواکسید کربن . این گاز تا به حال هزارهزار آدم کشته؛ طبق اعلام سازمان پزشکی قانونی فقط در پنج ماه اول امسال 204 نفر را؛ ‌61 زن و 143 مرد را .

پارسال هم وضع بر همین مدار بود، مرگ 836 نفر؛ 216 زن و 620 مرد. سال‌های 93 و 94 نیز این مرگ‌ها روی عدد 626 ایستاد و سال 92، ‌828 مرگ خاموش ثبت شد، مرگ‌هایی که آمارش بالا و پایین دارد، ‌ولی سوخت و سوز ندارد.

تاخت و تاز مرگ در 6 استان

چند استان عرصه تاخت و تاز منواکسید کربن است؛‌ استان‌هایی که اسمشان همیشه هست و بی‌رقیب‌اند، نقاطی که مرگ‌های خاموش ناشی از نشت گاز منواکسید کربن تلنگری به مردمانش نمی‌زند و داستان این مرگ‌های بی‌احتیاطانه همواره برایشان روایت می‌شود.

تهران پیشتاز است؛‌ پارسال با 210قربانی، سال قبل ترش با 141 جان باخته و سال 93 با 145 گازگرفته. رتبه دوم در چند سال گذشته نیز معمولا برای اصفهان بوده؛ ‌مثل پنج ماه نخست امسال با 17 جان باخته و مثل سال‌های 92 و 93 با 128 قربانی در مجموع. خراسان رضوی نیز هرچند سال یکبار به رتبه دوم می‌آید و جای اصفهان می‌نشیند؛‌ همچون پارسال که 61 جان باخته منواکسید کربن داشت و سال پیشترش که آمار قربانیانش روی عدد 58ایستاد. آذربایجان‌شرقی و فارس و البرز نیز معمولا در رتبه سوم می‌چرخند و از سالی به سال دیگر جای یکدیگر می‌نشینند تا عمده مرگ‌های ناشی از نشت گاز سمی منواکسید کربن در ایران در انحصار شش استان باشد. هشدارها داده شده، حتی اگر گفته شود به اندازه نبوده است. حتی آتش‌نشانی‌ها اعلام کرده‌اند، حاضرند برای وارسی دستگاه‌های گرمایشی به خانه‌های مردم بیایند و بازدید رایگان داشته باشند. با این حال منواکسید کربن جولان می‌دهد و آزادانه جان می‌گیرد.

این مرگ‌ها مفت به خانه‌های ایرانیان سرمی زنند اما با اندکی احتیاط و توجه حذف می‌شوند مثل دورانداختن بخاری‌های فرسوده، وارسی دودکش‌ها، استفاده از کلاهک‌های استاندارد و استفاده از دودکش‌های جداگانه برای هر وسیله گرمایشی.

گاز سمی منواکسید کربن که بی‌رنگ و بی‌بوست، با کسی شوخی ندارد. این گاز طبق ذات و ماهیتش عمل می‌کند که تمایل دارد به ترکیب شدن با هموگلوبین خون، آن هم 250 برابر بیشتر از تمایلی که اکسیژن به ترکیب شدن با خون دارد؛ ولعی که سبب می‌شود اکسیژن‌رسانی به بافت‌های مختلف بدن بویژه مغز و قلب بسرعت مختل شود.