روند روبه‌رشد نقض‌عهد آمریکا در برجام
در طول یک سال و 9 ماه که از اجرایی شدن برجام می‌گذرد، مجموعه‌ای از نقض، بدعهدی، تاخیر، تعلل و تخطی از اجرای برجام توسط دولت آمریکا صورت گرفته است که ده نامه از سوی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به فدریکا موگرینی به عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام، ثبت و ضبط شده است.
این موارد هر بار در گزارش‌های سه ماهه وزارت امور خارجه به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز درج شده است. در این گزارش مجموعه‌ای از مهم‌ترین آنها آمده است:
|
1) تمدید «قانون تحریم‌های ایران» موسوم به آیسا از سوی کنگره آمریکا |
|
2) ایجاد محدودیت برای سفر اتباع کشورهایی که مشمول «برنامه لغو روادید آمریکا» هستند برای سفر به آمریکا، به دلیل سفر به ایران |
|
3) تلاش آمریکا برای ایجاد فضایی منفی علیه جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد، برخلاف تعهد جمعی کشورهای 1 + 5 برای تحقق «تغییر بنیادین» در رویکرد و تعامل شورا با جمهوری اسلامی ایران |
|
4) تعلل عمدی دولت آمریکا در رفع موثر تحریم‌های هسته‌ای، به نحوی که در موارد متعددی این تعهد صریح آمریکا به صورت مقطعی، کند و در برخی مواقع به نحو بازدارنده‌ای پیچیده بوده است. |
|
5) تلاش برای جلوگیری از عادی‌سازی تجارت سایر کشورها با ایران و بهره‌مند شدن جمهوری اسلامی ایران از منافع اقتصادی برجام، از طریق دامن زدن و گسترش شک و تردید نسبت به آینده روابط اقتصادی و همکاری با ایران |
|
6) تاخیر غیرموجه از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا در صدور مجوزهای لازم برای فروش یا اجاره هواپیمای مسافربری به ایران |
|
7) ایجاد مقررات دست‌وپاگیر و موانع روانی در مسیر دسترسی آسان بانک مرکزی ایران به منابع مالی خود |
|
8) پیچیده کردن و مشروط ساختن مقررات رفع تحریم‌ها از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا به منظور ایجاد تردید در بانک‌های غیرآمریکایی و اکراه آنها از همکاری با ایران |
|
9) طرح مکرر قوانین مختلف تحریمی علیه جمهوری اسلامی ایران در کنگره آمریکا با هدف تخریب فضا و جلوگیری از عادی‌سازی روابط تجاری سایر کشورها با ایران |
|
10) طراحی و تبلیغ گسترده در مورد سیاست غیرقانونی «بازنگری برجام» از سوی دولت جدید آمریکا و اشارات مکرر (مستقیم و غیرمستقیم) به امکان عدم تمدید اسقاط قوانین تحریمی آمریکا علیه ایران، با هدف ایجاد تردید و نگرانی نامحدود در جامعه اقتصادی جهانی نسبت به آینده روابط اقتصادی با ایران. |
|
11) تشدید و افزایش مقررات دست و پاگیر وزارت خزانه‌داری آمریکا برای شرکت‌های غیرآمریکایی در همکاری با ایران، با بند 29 برجام (مبنی بر تعهد این کشور بر عدم تضعیف اجرای موفقیت‌آمیز برجام و خودداری از هر سیاستی که تاثیر مستقیم و نامطلوب بر عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران بگذارد) در تعارض است. |
|
12) افزایش چشمگیر اظهارات تحریک‌آمیز و خصمانه مقامات ارشد آمریکا علیه برجام، نه‌تنها بر بی‌اعتنایی به اصول حقوق بین‌الملل، نقضِ شروط مندرج در برجام ـ خصوصا بند 28 ـ محسوب می‌شود بلکه بصراحت اشعار می‌دارد مقامات ارشد کشورهای طرف برجام همه تلاش خود را، از جمله در اظهارات عمومی خود، برای اجرای موفقیت‌آمیز برجام به کار خواهند بست. |
|
13) اتخاذ مکرر مواضع منفی مقامات عالی‌رتبه آمریکا علیه برجام از جمله در سخنرانی رئیس‌جمهور این کشور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد (28 شهریور 1396) و نیز سخنرانی مورخ 21 مهر 1396 که به بهانه اعلام راهبرد جدید این کشور در قبال ایران صورت گرفت. این موضعگیری‌ها، با تعهدات صریح آمریکا در برجام و یکی از اصول مهم حقوق بین‌الملل ـ که در برجام نیز تکرار شده ـ یعنی اجرای با «حسن‌نیت تعهدات» مغایر است. |
|
14) تمدید اسقاطیه‌های تحریم‌های ایران توسط دولت جدید آمریکا به شکلی که عامدانه و از حیث شکل، مفاد، زبان و اقدامات همزمان (از جمله افزودن همزمان شماری از اشخاص و نهادهای ایرانی به فهرست تحریمی) کمترین فضای مساعد را برای بهره‌مندی کامل ایران از لغو تحریم‌های مشخص شده در پیوست شماره 2 برجام فراهم سازد. |
|
15) اعلام عمومی اجرای تعهدات برجامی با منفی‌ترین تعابیر و با هدف کاهش یا عدم بهره‌مندی ایران از اثرات مثبت تداوم برجام |
|
16) اقدام غیرمتعارف و تبلیغاتی نماینده آمریکا نزد سازمان ملل متحد در سفر به وین به منظور اعمال نفوذ بر فعالیت حرفهای آژانس |
|
17) طرح اتهامات واهی و تبلیغات گسترده علیه ایران با هدف مقدمه‌چینی برای اعلام عدم پایبندی جمهوری اسلامی ایران به برجام، که در تعارض کامل با هشت گزارش رسمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و می‌تواند علاوه بر تاثیرات مخرب بر اعتبار کلی آژانس به عنوان نهاد صالح برای راستی‌آزمایی پایبندی ایران به برجام، اثرات غیرقابل پیش‌بینی بر حوزه عدم اشاعه داشته باشد. |
|
18) مقدمه‌چینی برای شانه خالی کردن از مسئولیت و تعهدات برجامی دولت آمریکا با طرح مکرر اتهام عدم پایبندی ایران، ارجاع موضوع تصمیم‌گیری در مورد تمدید و تداوم اسقاطیه‌های تحریم‌های هسته‌ای به کنگره آمریکا، و ایجاد فضای ابهام در مورد برجام از طریق تحمیل احتمالی و مجدد تحریم‌ها از سوی کنگره |
|
19) مصوبه کنگره آمریکا در مورد تحریم علیه روسیه، ایران و کره‌شمالی: در تاریخ 3 مرداد 96، مجلس نمایندگان آمریکا لایحه تحریم روسیه، ایران و کره‌شمالی را به تصویب رساند. این طرح در 8 تیر 96 با برخی تفاوت‌ها در مجلس سنای آمریکا به تصویب رسیده بود. هرچند در مصوبه جدید، تحریم موضوعی جدیدی علیه ایران وضع نشده است، ولیکن قوانین تحریمی پیشین و دستورات اجرایی صادره توسط روسای جمهور قبلی آمریکا، همچنین نظام تحریم افراد در تحریم‌های غیرهسته‌ای موجود علیه ایران (موشکی، تسلیحاتی، حقوق بشر، تروریسم) تجمیع و دامنه شمول آنها به مصداق‌های جدید تسری یافته است. معیارها و آستانه شمول این تحریم‌ها بر اشخاص (حقیقی و حقوقی) به نحوی طراحی شده است که اشخاص بیشتری در معرض ورود به فهرست‌های تحریمی آمریکا با آثار فرامرزی، قرار خواهند گرفت. یکی از بخش‌های مهم قانون جدید تحریمی کنگره آمریکا، تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بهانه و اتهامِ واهی حمایت از تروریسم است. البته سپاه پاسداران پیش از این به بهانه‌های مختلف و بر اساس فرمان‌های اجرایی 13382، 13553 و 13606 رئیس‌جمهور آمریکا، همچنین بر اساس قوانین CISADA و TRA و نیز مقررات فدرال |
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
قطعنامه اتحادیه اروپا دست ایران را باز کرد
یک کارشناس روابط بین‌الملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
سیاست فشار علیه ایران نتایج عکس دارد | اروپا در مسیر افزایش تنش
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
تنظیم سازوکار غرب برای یک درگیری جبهه‌ای
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
پیامی اثر بخش برای مردم مقاوم لبنان
گفت و گو
