به گزارش جامجم، این بار، محدودیتهای بانکی با مسدود شدن حساب عدهای از تجار ایرانی در کشورهایی چون گرجستان، چین، امارات و ترکیه شروع شده که به نظر میرسد ریشه آن ترس بانکهای خارجی از اجرای تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران با نام قانون «کاتسا» است.
در فاز جدید اقدامات ضد ایرانی، آمریکاییها قصد کردهاند روی نقطه حساس اقتصاد ایران یعنی نظام بانکی دست بگذارند؛ البته با روشها و شیوههای جدید. چراکه در تحریم قبلی، نظام بانکی به هر حال توانست خود را اداره کند، گرچه پرهزینه بود. اکنون بسیاری از کارشناسان از کاتسا، به عنوان تحریم خاموش نظام بانکی یاد میکنند.
کارشناسان به این نکته اذعان دارند که کاتسا قطعا در اقتصاد ایران بی اثر نیست؛ اما این نکته را هم گوشزد میکنند که بانک مرکزی باید هر چه سریعتر برای این موضوع، گامهای زیرساختی و مدیریتی بردارد و زمینه را برای مقابله و انجام اقدامات پادزهری فراهم کند.
شیطنتهای غربی
محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران درباره مسدود شدن حساب ایرانیان در انگلیس، امارات و ترکیه به خبرنگار ما گفت: به نظر میرسد رفتار کشورهای دیگر ناشی از رفتار دوگانه آمریکاست، به این دلیل که با وجود امضای توافق برجام به تعهدات خود عمل نکرد و با تغییر رئیسجمهور این کشور، شیطنتهایی در این مورد مشاهده میشود.
وی افزود: ظاهرا بداخلاقی کشورهای غربی تمامی ندارد و برخی کشورها که دنبالهروی آمریکا هستند، منتظر دستورات این کشورند. فرانسه و انگلیس در توافق برجام مخالف به نتیجه رسیدن بودند و اکنون مشخص است به تعهدات خود در این زمینه عمل نکنند.
لاهوتی اضافه کرد: در مورد انگلستان اطلاع دقیقی ندارم، اما در مورد کشورهای امارات و ترکیه ظاهرا مشکل اقامت نداشتن افراد دارای حساب بانکی است.
به طور کلی در امارات حسابهایی که احساس کنند فعالیتهایی دارد که از نظر آنها قانونی نباشد و مربوط به پولشویی است، مسدود میکنند و ممکن است تشخیص آنها در این زمینه درست نباشد، اما این مشکلات را درست میکنند.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران تاکید کرد: بستن حسابها به صورت کلی نیست و به نظر میرسد به حسابهایی که مشکوک میشوند، اقدام به مسدود کردن آنها میکنند.
ترس بانکها از تهدیدات آمریکا
سیدحسین سلیمی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران از محدودیت و مسدود شدن حساب ایرانیان در انگلیس، شارجه و ترکیه خبر داد و به جامجم گفت: اتفاقی که افتاده جدید نیست و از قبل بانکهای خارجی با حساب ایرانیان چنین برخوردهایی داشتند، اما از زمانی که قانون جدید کاتسا به تصویب رسیده است، سختگیری این بانکها از ترس جریمه شدن بیشتر شده و اقدام به مسدود کردن حساب ایرانیان در کشورهایشان کردند.
وی با اشاره به اینکه بانکهای خارجی برای احتیاط دست به چنین اقدامی زدهاند، تصریح کرد: آمریکا به صورت مستقیم دستور نداده که حساب ایرانیان در کشورهای مختلف بسته شود، اما با ارائه نام ایران در کنار هفت کشور تحریمی از سوی ایالات متحده آمریکا بانکهای خارجی ترس دارند با ایرانیانی که مقیم آن کشور نیستند، مراوده داشته باشند.
سلیمی در پاسخ به این پرسش که آیا صادرات ایران به کشورهای انگلیس و ترکیه با مشکل مواجه شده، گفت: صادرکنندگان در اوج تحریمها هم راهی برای صادرات خود پیدا کردند و در این شرایط نیز راه برایشان بسته نخواهد بود. اما مشکلی که وجود دارد دانشجویانی هستند که در این کشورها مشغول تحصیل بوده و نمیتوانند حساب بانکی داشته باشند.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به بخشنامه جدید FATF که دو درخواست جدید را از ایران مطالبه کرده، افزود: سازمانی برای بررسی و اجرای FATF در نظر گرفته شده که همه کشورها باید عضو آن باشند و قوانین آن را اجرا کنند. البته در این زمینه ما مشکل زیادی نداریم، به این دلیل که قانون ضدپولشویی در مجلس شورای اسلامی تصویب و به تائید شورای نگهبان نیز رسیده است.
وی تاکید کرد: یکی از ایرادات نظام بانکی ما این است که با استاندارد بازل یک کار میکند، اما بانکهای درجه یک دنیا با استاندارد بازل سه فعالیت دارند و برای اینکه بتوانیم با بانکهای درجه یک دنیا ارتباط داشته باشیم باید همه قوانین بینالمللی را که وضع میکنند، اجرا کنیم.
نایبرئیس کمیسیون سرمایهگذاری اتاق تهران با اشاره به اجرای قانون کاتسا که تحریمهای جدید ایران را دنبال میکند، از مسدود کردن حساب بانکی ایرانیان غیرمقیم در شارجه، ترکیه و انگلیس خبر داد.
سختگیری بانکهای گرجستان
حسام مبینی، مدیر مرکز تجاری ایران در تفلیس گرجستان با اشاره به مشکل تجار ایرانی برای انجام امور بانکی به جامجم گفت: باوجود اینکه در دوران پسا برجام قرار بود مشکلات و موانع بانکی برای نقلوانتقال پول میان ایران و کشورهای خارجی برطرف شود اما این اتفاق نیفتاد و بازرگانانی که با کشور گرجستان ارتباط اقتصادی دارند، همچنان از محل صرافیها یا همان کانال غیررسمی اقدام به ارسال پول میکنند که ریسک بالایی برای آنها به همراه دارد.
مبینی افزود: گسترش روابط اقتصادی میان دو کشور باعث شد تقریبا سه سال پیش بحث افتتاح بانک مشترک میان دو کشور برای تسهیل امور بازرگانی مطرح شود که تا امروز هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده است و همچنان تمامی مبادلات بازرگانی به صورت انتقال پول از طریق صرافیها انجام میشود، درحالی که بازرگانان منتظر گشایش در فعالیتهای اقتصادی خود با اجرای برجام بودند.
مدیر مرکز تجاری ایران در تفلیس تاکید کرد: سال گذشته بانکهای گرجستان تقریبا سختگیری عمدهای برای افتتاح حساب ایرانیان حتی توریستها نداشتند اما رفته رفته شرایط سختتر شد و تنها TBC bank برای گردشگران و تجار ایرانی افتتاح حسابهای محلی بهصورت پول رایج داشت و برای بازرگانانی که در این کشور شرکت ثبت کرده بودند نیز حسابهای ارزی افتتاح میکرد اما از دو ماه پیش این روند نیز متوقف شد و تقریبا افتتاح حساب برای ایرانیان غیرممکن شده است.
وی اظهار کرد: البته این پایان کار نیست چون سیستم بانکی گرجستان به بهانه اجرای قوانین جدید پولشویی روند مسدود کردن حسابهای ایرانیان در این کشور را آغاز کرده است به این ترتیب که ابتدا حسابهای غیرفعال و غیرتجاری موجود نزد بانکها بسته شده و در دور بعدی که تقریبا از چند هفته پیش آغاز شده حساب ایرانیان غیرمقیم گرجستان نیز درحال مسدود شدن است و این نگرانی را در میان تجار و بازرگانان ایرانی ایجاد کرده که درباره حسابهای فعال تجاری و شرکتهای ایرانی ثبت شده در این کشور نیز اقدامات مشابهی از سوی مسئولان بانکی این کشور صورت پذیرد.
مبینی تاکید کرد: این درحالی است که هماکنون تجار و صنعتگران ایرانی برای ثبت شرکت در گرجستان ملزم به افتتاح حساب بانکی محلی هستند که با این رویه عملا ثبت شرکت و شروع فعالیت با مشکل جدی روبهرو شده است.
درخواست سیف از چینیها
رئیس کل بانک مرکزی ایران در دیدار با معاون کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین با اشاره به انتشار اخباری در خصوص مشکلات بانکی پیش روی فعالان اقتصادی ایران در چین از معاون کنفرانس مشورتی سیاسی این کشور خواست تا این موضوع را بررسی کند که این مقام چینی در پاسخ گفت: موضوع مشکلات بانکی دانشجویان و فعالان اقتصادی ایرانی را پیگیری و بررسی میکنم.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، ولی الله سیف در دیدار «چن یوآن» بر ضرورت گسترش همکاریهای بانکی بین دو کشور و کاهش وابستگی به دلار و تکیه بر ارزهای محلی در مبادلات تجاری، به عنوان فصل مشترک روابط بانکی ایران و چین تاکید کرد.
رئیس کل بانک مرکزی با تشریح اقدامات اخیر ایران در خصوص انعقاد پیمان های پولی دو جانبه در راستای کاهش وابستگی به دلار گفت: پیمان پولی دو جانبه ریال و یوان نقش مهمی در گسترش تبادلات تجاری و بانکی بین ایران و چین خواهد داشت و در این خصوص مذاکراتی با رئیس کل بانک مرکزی چین انجام شده است.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد