به گزارش جام جم آنلاین از خبرگزاری صدا و سیما، بهروز کمالوندی اظهار کرد: اخبار متناقضی درباره امضا شدن یا نشدن تمدید تعلیق تحریم ها از جانب رئیس جمهور آمریکا منتشر می شود که هر یک از این دو حالت تأثیرات متفاوتی دارد، اما اگر تمدید نشود نقض برجام است و جمهوری اسلامی ایران طبعاً اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
وی با تبیین جزئیات گفتگوی تلفنی دو روز قبل رئیس سازمان انرژی اتمی با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی افزود: آقای صالحی در این گفتگوی تلفنی به آقای آمانو اعلام کرد که ما توافق پادمانی خود را اجرا می کنیم اما این را در نظر داشته باشند که اگر امریکایی ها تعهداتشان را انجام ندهند نباید انتظار داشته باشند که ایران به همکاری هایی که در دو سال اخیر پس از برجام با آژانس داشته است ادامه بدهد.
کمالوندی گفت: آقای صالحی در این مکالمه تلفنی خطاب به آقای آمانو اظهار داشت در چنین شرایطی آژانس این آمادگی را داشته باشد که نقض عهد از جانب دولت امریکا می تواند بر کاهش همکاری های ایران و آژانس تأثیر بگذارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین درباره واکنش آمانو به اظهارات صالحی گفت: آقای آمانو پرسش های مختلفی داشت و آقای صالحی نیز پاسخ های لازم را داد. آقای آمانو همچنین با اشاره به همکاری های خوب ایران و آژانس بر تلاش برای ادامه این همکاری ها تاکید کرد که البته آقای صالحی ادامه همکاری ها را مستلزم پایبندی همه طرف ها به تعهداتشان دانست.
وی افزود: البته در این مقطع و در این گفتگوی تلفنی آقای صالحی مشخص نکرد که ما به چه طریق همکاری هایمان را کاهش می دهیم اما قطعاً بخشی از تصمیمات مسئولان بالای نظام مربوط به همکاری های ما با آژانس است که از قبل پیش بینی های لازم را کرده ایم.
کمالوندی هشدار داد: اگر تمدید تعلیق تحریم ها در موعد مقرر امضا نشود بلافاصله در همان روز یا روزهای نخست پس از آن، نخستین اقدام متقابل را انجام می دهیم که البته درباره نوع همکاری هایی که کاهش خواهیم داد بعداً توضیح بیشتری می دهیم گرچه ما به تعهدات پادمانی که مربوط به پیش از برجام است پایبند بوده و خواهیم بود.
معاون سازمان انرژی اتمی همچنین درباره انتظار ایران از آژانس و نقش بازدارنده آن در پیشگیری از کنار زدن برجام ازجانب ترامپ گفت: مدیرکل آژانس با اعضای این نهاد به ویژه در خصوص توافق هسته ای با اعضای ۱+۵ در ارتباط است و پیام را به آنان انتقال خواهد داد و آنان را از مواضع ما آگاه خواهد کرد.
وی افزود: به نظر می رسد این هشدار برای بازدارندگی از اقدام آقای ترامپ لازم بود، ضمن اینکه ما نمی خواستیم اگر در شرایط پس از نقض فاحش برجام ازجانب دولت آمریکا اقدامی کنیم، آژانس غافلگیر شود.
کمالوندی اضافه کرد: آقای صالحی در گفتگوی تلفنی با آقای آمانو اظهار داشت «ما این هشدار را می دهیم که بدانید روز بعد از نقض عهد از جانب آمریکا، جمهوری اسلامی ایران اقداماتی را آغاز می کند و شما باید آمادگی مواجهه با آن را داشته باشید»؛ به نحوی در این گفتگوی تلفنی، ایجاد آمادگی برای غافلگیر نشدن آژانس نیز مد نظر ما بود.
وی درباره میزان تناسب اقدام متقابل ما در پاسخ به تمدید نشدن تعلیق تحریم ها گفت: آنچه مربوط به آژانس می شود نظارت بر تعهدات ما اعم از تعهدات بین المللی و تعهدات برجامی است. اینکه ما به مدیرکل آژانس اطلاع دادیم که اگر شرایط تغییر کند، روابط ما با آژانس نیز تغییر خواهد یافت، خودش یک اصل است اما اینکه اقدامات ما چه تناسبی داشته باشد به شرایط خاص آن مقطع و تصمیمات مسئولان عالی کشور باز می گردد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: آنچه برای ما اهمیت دارد، آمادگی لازم برای همه شرایط است به نحوی که اگر قرار باشد طبق نظر مسئولان ارشد نظام به فعالیت های هسته ای به ویژه غنی سازی سرعت بدهیم، آمادگی لازم را داشته باشیم.
کمالوندی افزود: در گزارش های ارائه شده به مسئولان بالای کشور اعلام آمادگی کرده ایم که این ظرفیت در سازمان انرژی اتمی وجود دارد که سرعت فعالیت های هسته ای در حوزه های مختلف به ویژه در حوزه غنی سازی را چندین برابر بیش از دوره قبل از برجام افزایش دهیم.
وی اضافه کرد: البته اینکه این سرعت چه اندازه باشد و میزان، سطح و درصد غنی سازی و سایر اقدامات چه باشد موضوعاتی است که به شرایط و تصمیم مسئولان نظام برمی گردد که البته اجرایش بر عهده ماست اما آنچه اهمیت دارد ظرفیت برای اجرای تصمیمات بزرگ است که در سازمان انرژی اتمی به خوبی از آن برخورداریم.
کمالوندی ادامه داد: در عین حال همه تلاش ما این است که بتوانیم در مسیری پیش برویم که برجام به عنوان توافق شکننده که آسیب های زیادی به آن وارد شده است ادامه یابد و همه تلاش های ایران در این چارچوب بوده که گزارش های آژانس نیز مؤید آن است.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: به این علت اکنون از نظر سیاسی در دنیا وضع خوبی داریم و امریکاست که در انزوا قرار گرفته است.
وی افزود: مذاکرات ما با اروپایی ها در روزهای آینده تا اندازه زیادی مشخص می کند که سیاست های ما در قبال اقدام آمریکایی ها چیست و چگونه باید باشد به هر حال باید در روزهای آینده صبر کنیم و ببینیم مسئولان نظام چه تصمیماتی می گیرند.
کمالوندی اضافه کرد: تصمیمات لازم مبتنی بر منویات و رهنمودهای مقام معظم رهبری، مصوبه مجلس شورای اسلامی و تصمیم گیری در هیأت عالی نظارت بر برجام به ما ابلاغ می شود البته این موضوع که در گذشته هم بررسی شده است برای سازمان انرژی اتمی مبنای برخی اقدامات روی زمین است که برای انجام دادن آن باید آمادگی لازم را کسب می کردیم.
وی بار دیگر تاکید کرد: سازمان انرژی اتمی از نظر امکانات، ظرفیت ها، تجهیزات و متخصصان آمادگی بسیار بالا و خوبی دارد و در شرایطی است که اگر بخواهیم سرعت فعالیت های هسته ای به ویژه در حوزه غنی سازی را چند برابر کنیم قطعاً به مراتب بیش از سرعت این فعالیت ها در پیش از برجام است.
معاون سازمان انرژی اتمی همچنین درباره سیاست احتمالی امریکایی ها برای حفظ پوسته برجام و تشدید تحریم ها گفت: طبق این ضرب المثل که «خود کرده را تدبیر نیست»، این مشکلی است که خودشان برای خودشان ایجاد کرده اند چنانکه آقای ترامپ در دوره انتخابات، برجام را زیر سوال برد و خواست آن را پاره کند، زمانی که به قدرت رسید در پی اجرا نکردن آن بود و دو بار تمدید تعلیق تحریم ها را با اکراه امضا کرد.
کمالوندی افزود: پس از آن نیز برجام را به کنگره سپرد شاید کاری کند، اما کنگره نیز به علل مختلف به ویژه آنکه برجام سندی بین المللی و مصوب شورای امنیت است نتوانست کار زیادی انجام دهد و از زمان واگذاری برجام به کنگره حدود سه ماه می گذرد و آقای ترامپ در شرایطی قرار گرفته است که خودش هم نمی داند چه می خواهد بکند چنانکه از ابتدا هم نمی دانست.
وی اضافه کرد: با مقامات اروپایی هم که صحبت می کنیم نمی دانند چه اتفاقی خواهد افتاد. در چنین شرایطی که آینده قابل پیش بینی نیست، به طور طبیعی باید برای همه شرایط آماده بود و این کاری است که ما انجام می دهیم، یعنی هم برای وضع مد نظر و هم شرایطی که مد نظر نباشد پیش بینی های لازم را کرده ایم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: مهم ترین بخش اقدامات، کارهای روی زمین است اما برجام صرفاً منحصر به موضوعات هسته ای نیست زیرا توافقی بوده است که بتواند مسائل اقتصادی را نیز حل و فصل کند و تحریم ها را بردارد.
کمالوندی افزود: بر این اساس اگر برجام نتواند آثار تحریم ها را رفع کند و بخواهند صرفاً به صورت شکلی به آن ادامه دهند مسئولان کشور قطعاً درباره آن تجدید نظر می کنند، این موضوع به طور مستمر در هیأت عالی نظارت بر برجام و بخش های مختلف ذی ربط در حال ارزیابی است.
وی گفت: آمریکایی ها از زمان آقای ترامپ شرایط را برای خودشان سخت تر کرده اند و اگر از خودشان بپرسید قطعاً دلشان می خواهد برجام را کنار بگذارند، اما چون تعهدی بین المللی است و این اقدام آنان را از نظر سیاسی منزوی می کند در پی این هستند که این اقدام با هزینه جمهوری اسلامی ایران باشد به نحوی که هم برجام را کنار بگذارند هم کشورمان را منزوی کنند.
کمالوندی افزود: به این علت در حال نوعی مبارزه سیاسی و عقلانی هستیم و صرفاً یک ضرب و دفاع نیست در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران بسیار خردمندانه اهدافش را پیش ببرد و اکنون امریکا در انزوا قرار گرفته است.
وی برجام را متأثر از سیاست های آمریکا دانست که از ابتدا همواره در پی اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران بوده است.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: البته در حوزه های دیگر نیز می توان به آمریکایی ها پاسخ داد، اما آنچه در حوزه هسته ای به مسئولیت ما مربوط می شود موظفیم آمادگی لازم را داشته باشیم تا در صورت لزوم، سرعت فعالیت های هسته ای را افزایش دهیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه مسائل در روزهای آینده روشن می شود ابراز امیدواری کرد: دولت آمریکا عاقلانه فکر کند گرچه تا به حال نشان داده اند که متأسفانه عاقلانه فکر و عمل نمی کنند، چنانکه در گذشته نیز چنین بود، اما چون تجربه کردند و دیدند که به نتیجه نمی رسند، در سال های پایانی دولت آقای اوباما متوجه شدند که باید عاقلانه بیندیشند و رفتار دیگری داشته باشند.
وی افزود: اکنون گروه جدیدی که به قدرت رسیده است فکر می کند که باید بار دیگر تجربه کند، اما ظرفیت های جمهوری اسلامی ایران آنقدر بزرگ است که توانسته است خواسته هایش را به آنان تحمیل کند و ما در نهایت اهداف خود را پیش خواهیم برد.
کمالوندی در پایان خاطرنشان کرد: ما در عین حال در دوره ای هستیم که باید در قبال رفتارهایمان مراقب باشیم که آنان به خواسته هایشان نرسند چنانکه تا به حال نرسیده اند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد