او در گفتوگو با جامجم به بیان نظرات خود پیرامون انقلاب اسلامی ایران پرداخته است. وی که از نسل اول انقلاب محسوب میشود، مردمسالاری دینی را بر نظام دموکراسی ترجیح میدهد.
از نظر او هیچکس نمیتواند حق حاکم بودن انسان بر سرنوشت اجتماعی خود را از او سلب کند چون از سوی خدا به انسان اعطا شده است. آنچه میخوانید مشروح گفتوگوی جامجم با اوست.
جمهوری اسلامی، نظامی با الگوی مردمسالاری دینی است. تفاوتهای این الگو با الگوی دموکراسی که کشورهای غربی بر اساس آن عمل میکنند، چیست؟
دموکراسی همان مردمسالاری است و مفهوم آن حکومت مردم است به وسیله مردم، برای مردم؛ چون مبنای دموکراسی انتخابات است، انتقادهای بسیاری بر نظام مردمسالاری وارد کردهاند: آیا نمایندگان انتخابشده حقیقتا نماینده اکثریتاند؟ آیا واقعا برای مردم فعالیت میکنند؟ در مردمسالاری دینی حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست و هم او انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است؛ هیچکس نمیتواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد؛ شرایط انتخابشوندگان و نحوة انتخاب نباید برخلاف ضوابط و ملاکهای شرعی باشد. بنابراین در هر دو نظام، انسان با انتخابی که انجام میدهد، حاکم بر سرنوشت اجتماعی خویش میشود اما در دموکراسی قید و شرط خاصی جز رأی اکثریت وجود ندارد، در حالی که در مردمسالاری دینی هیچ یک از اقدامات و مصوبات و قوانین نباید برخلاف شرع مقدس باشد.
تفاوت مفهوم دموکراسی اسلامی با دموکراسی غربی چیست؟
تفاوت مفهوم مردمسالاری دینی و مردمسالاری غربی در این است که در مردمسالاری دینی حاکم خداست و هم او حق حکومت را به عنوان امانت به مردم داده است و مردم در اعمال حق حاکمیت خود باید خواسته صاحب اصلی امانت و حاکمیت را محترم بشمرند در حالی که در مردمسالاری غربی ممکن است مصوبات و قوانینی وضع شوند و کسانی به نمایندگی از مردم حکومت را به دست گیرند که تعهدی نسبت به خدا و تناسبی با فطرت خدایی انسان نداشته باشند و فقط خواسته و اراده مردم را تأمین و اعمال کنند حتی اگر اشتباهاتی فاحش و بین رخ دهد که پس از مدتی ناگزیر از اصلاح آن گردند.
تفاوت حکومت اسلامی با جمهوری اسلامی چیست؟
حکومت اسلامی یعنی مبتنی بر معیارها و ضوابط اسلامی که از طریق وحی به پیامبر رسیده و او به بشریت ابلاغ کرده است یا پیامبر تشریع و اعمال کرده است. جمهوری اسلامی شیوه اعمال حکومت اسلامی را نشان میدهد: همه مردم نمیتوانند همه کارها را به دست گیرند؛ چنان مداخلهای جز هرج و مرج نتیجهای ندارد. ناگزیر مردم عدهای را به عنوان وکیل خود انتخاب میکنند تا سررشته حکومت را به دست گیرند.
در حال حاضر مهمترین چالشهای انقلاب و نظام جمهوری اسلامی چیست؟
مهمترین چالشها در 4 زمینه است: 1) زمینه انکار حاکمیت مطلق خدا؛ اینها کسانیاند که نمیخواهند بپذیرند قدرت حقیقی در دست خداست و خود را متکبرانه صاحب اختیار دیگران میدانند و مردمان را به شکلهای مختلف سیاسی و اقتصادی به بند میکشند و مفتون میکنند؛ آنها اغلب دشمنان خارجی اسلام و ایرانند.
2) زمینه انکار حکمرانی پیامبر اکرم؛ اینها کسانیاند که جایگاه پیامبر را در روشن کردن برخی احکام فروع دین خلاصه میکنند و نمیخواهند اداره امور اجتماعات بشری را به دست او به رسمیت بشمارند؛ آنها سیاست را از دیانت جدا میپندارند و میخواهند تا راهی برای خروج از حاکمیت حق بیافرینند.
3) زمینه انکار جانشینان منصوب پیامبر اکرم؛ آنها کسانیاند که اعتقاد به تداوم سنت پیامبر اکرم ندارند و میخواهند القا کنند که پیامبر سرنوشت سیاسی جامعه را بعد از خود بلاتکلیف رها کرده است تا منافقان و منحرفان بتوانند هرگونه میخواهد جولان دهند و ثمرات انقلاب را برباد دهند.
4) زمینه انکار ولایت فقیه به نیابت از طرف امامزمان(عج). اینها کسانیاند حکومت دانشمندان عادل و حق مداری را که مجهز به هنر و تدبیر رهبریاند و با رأی مردم و تشخیص خبرگان تعیین شدهاند برنمیتابند و هر از گاهی ترفندی جدید برای مقابله با نظام جمهوری اسلامی و برای تضعیف آن بهکار میگیرند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان انقلاب اسلامی ایران یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین رخدادهای اجتماعی قرن بیستم بود. به اعتقاد شما چه ویژگیهایی در انقلاب اسلامی، این تاثیرگذاری را به آن بخشید؟
این انقلاب اسلامی بود که نظام مبتنی بر استکبار جهانی را به چالش کشید و حقارت آن را در برابر ارزشهای اسلامی اثبات کرد و توانست مستضعفان عالم را بیدار و امیدوار به آینده خویش کند؛ این انقلاب اسلامی بود که پوشالی بودن نظم نوین سلطهگران را به عالمیان نشان داد و عدالتخواهی و ظلمستیزی را بر مبنای آگاهی و صداقت و امانت، از مفهومی نظری و صرفا آرمانی به موضوعی واقعی و قابل تحقق و عملی تبدیل کند.
تفاوتهای رفتاری و رویکردی نسل اول، دوم و سوم انقلاب در چیست؟
نسل اول یاران خالص و صدیق و فداکار اماماند که نهال انقلاب را کاشتند و با خون خود آبیاری کردند، بسیاری از آنها قبل از پیروزی انقلاب شهید شدند و آنهایی که در قید حیاتند پیشکسوتان انقلابند. نسل دوم مریدان امام و پیروان نسل اولند که برای حفظ انقلاب در مقابل منافقان ایستادند و نیز دشمنان خارجی را از کرده خود پشیمان کردند و پاسدار عزت و ابهت انقلاب در جهان شدند. نسل سوم انقلاب جوانان متعهد امروزند که نه دوران انقلاب را دیدهاند و نه سختیهای جنگ تحمیلی را چشیدهاند ولی بر مبنای اعتقاد راسخی که دارند پشتوانههای انقلاب و تداوم بخش آن و خنثیکننده طرحهای یأسآفرین دشمنان خارجی و القائات ناآگاهان و گمراهی هواپرستان و سستایماناناند. ارزش اهتمام آنها اگر بیش از نسلهای اول و دوم نباشد کمتر از آن نیست. خدا آنها را حفظ کند.
در مقایسه با سایر انقلابهای دنیا، انقلاب اسلامی با کمترین خونریزی اتفاق افتاد. دلیل این مساله چه بود؟
انقلاب اسلامی بر خلاف سایر انقلابها از رهبری ویژهای برخوردار بود که به احکام اسلام نهتنها آگاه بلکه اعلم بود؛ بعلاوه خود به طور دقیق عامل به آن احکام بود و در این راه عدالتی مشهور عام و خاص داشت؛ بالاخره با توکل به خدا، از قدرت و هنر رهبری برخوردار بود؛ قدرتی که توانست طاغوت زمانه را ذلیل و خلع سلاح کند و مردم را به نحوی هدایت کند که کمترین تلفات جانی را داشته باشد.
فتاح غلامی - سیاسی
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد