غرب؛ کانون فساد مالی در جهان

این موسسه مستقل انگلیسی که برخلاف همکاران خود وابستگی سیاسی و مالی به هیچ نهاد و گروه خاصی ندارد شاخصی را به عنوان شاخص پنهان‌سازی مالی تعریف کرده است. شاخص پنهان‌سازی مالی بر پایه سه فاکتور فرار مالیاتی، فساد مالی و پولشویی تهیه شده است و بر اساس آن به هر کشور نمره‌ای از صفر تا صد داده می‌شود که هرچه نمره کشوری بیشتر باشد نمایانگر وضعیت وخیم‌تر فساد مالی، فرار مالیاتی و پولشویی در آن کشور است. این موسسه با ترکیب این نمره و حجم مبادلات مالی 112 اقتصاد جهان فهرستی رتبه‌بندی شده از کشورها را با عنوان کانون‌های فساد مالی در جهان تهیه کرده که کشور سوئیس در صدر این فهرست قرار گرفته است.

سوئیس با کسب نمره 76 در شاخص پنهان‌سازی مالی و با سهم 4/5 درصدی از حجم فعالیت‌های مالی جهان به عنوان بهشتی برای فعالیت‌های فسادآمیز مالی شناخته شده است. پس از سوئیس، آمریکا قرار گرفته است. نمره آمریکا در شاخص پنهان‌سازی مالی بهتر از کشورهایی مثل تایوان،‌ امارات، سنگاپور و هلند است. به آمریکا بر اساس این شاخص نمره 60 داده شده است اما حجم فعالیت‌های مالی در آمریکا بسیار زیاد است. 22/3 درصد از کل فعالیت‌های مالی جهانی در سیستم مالی این کشور انجام می‌گیرد که این مساله به همراه سطح بالای پنهان‌سازی مالی باعث شده است سیستم مالی آمریکا پس از سوئیس، کانون دوم فساد مالی، پولشویی و فرار مالیاتی در جهان باشد. جزایر کیمن انگلیس، هنگ‌کنگ، سنگاپور، لوکزامبورگ، آلمان، تایوان، امارات و کشور کوچک گرنزی در رتبه‌های سوم تا دهم از این نظر قرار گرفته‌اند.

جالب این که چهار کشور غربی در بین ده کشور نخست از نظر فساد مالی و پولشویی قرار دارند. نمره لوکزامبورگ در شاخص پنهان‌سازی مالی 58 و سهم این کشور از کل مبادلات مالی جهان 12/13 درصد اعلام شده است. این کشور کوچک اروپایی فقط 2600 کیلومتر مربع مساحت دارد و جمعیت آن بالغ بر 582 هزار نفر است. با وجود این مساحت کوچک و این جمعیت کم، پنهان‌سازی مالی در این کشور در سطح بالایی قرار دارد و این مساله به همراه سطح بالای تبادلات مالی باعث شده است لوکزامبورگ یکی از کانون‌های پولشویی در اروپا باشد.

نزدیکی به دو اقتصاد بزرگ اروپا یعنی فرانسه و آلمان مزیت نسبی خوبی برای سیستم مالی این کشور پدید آورده است. اما سطح بالای پنهان‌سازی مالی در این کشور را اگر هر فرد و نهادی باور نکند بانک مرکزی ایران باید باور کند. حساب بانک مرکزی ایران در این کشور که چندین میلیارد دلار در آن نگهداری می‌شود لو رفته است و هدف چپاول گروه‌های صهیونیستی قرار گرفته است. این گروه‌ها با رجوع به محاکم آمریکایی و لوکزامبورگ سعی دارند مجوز برداشت از این حساب‌ها را به نام فعالیت‌های ادعایی ایران در لبنان و فلسطین اشغالی بگیرند. اما این‌که اطلاعات این حساب‌ها را چه کسی به صهیونیست‌ها داده است مشخص نیست. پس از لوکزامبورگ، آلمان نیز از دیگر کانون‌های پولشویی و فساد مالی در اروپاست. نمره پنهان‌سازی مالی این کشور 59 اعلام شده است. سهم آلمان از مبادلات مالی جهان نیز 16/5درصد برآورد شده است.

نام کشور عربی امارات نیز در رده‌بندی کانون‌های فساد مالی در جهان می‌درخشد. نمره امارات در شاخص پنهان‌سازی مالی 84 اعلام شده است که حتی از آمریکا و سوئیس هم بیشتر است. بالاترین سطح پنهان‌سازی مبادلات مالی در جهان مربوط به امارات است. از نظر فساد مالی، پولشویی و فرار مالیاتی رتبه 9 به امارات اختصاص داده شده است. 0/14 درصد مبادلات مالی جهان از طریق سیستم مالی امارات انجام می‌شود. رتبه بحرین نیز با نمره 78 در این رده‌بندی 17 اعلام شده است. 0/11 درصد مبادلات مالی جهان از طریق بحرین انجام می‌شود. رتبه برخی کشورهای دیگر در این رده‌بندی عبارت است از: هلند 14، کانادا 21، انگلیس 23، فرانسه 25، چین 28، روسیه 29، هند 32، عربستان 37 و ایتالیا 41.

موسسه شبکه عدالت مالیاتی همچنین در گزارش خود تخمین زده است که هر ساله 21 تا 32 تریلیون دلار پول بخش خصوصی در سیستم مالی جهان به طور پنهانی ردوبدل می‌شود و مالیات آن به دولت‌ها پرداخت نمی‌شود. همچنین سالانه یک تا 1/6 تریلیون دلار به طور غیرقانونی بین مرزها جابه‌جا می‌شود یعنی از کشوری به کشور دیگر انتقال داده می‌شود. قاره آفریقا قربانی بزرگ این جابه‌جایی‌ها معرفی شده است. تخمین‌زده می‌شود هر سال یک تریلیون دلار سرمایه از آفریقا و به طور غیرقانونی خارج می‌شود. سطح بالای پنهان‌کاری در سیستم مالی کشورهای توسعه‌یافته زمینه مناسبی را برای انتقال غیرقانونی سرمایه از آفریقای گرسنه به اقتصادهای متورم غربی فراهم آورده است. این در حالی است که بسیاری از کشورهای آفریقایی نیازمند کمک‌های خارجی هستند و سالانه 200 میلیارد دلار انواع کمک خارجی در اختیار این قاره قرار می‌گیرد. اما حتی با دریافت همین مقدار کمک باید گفت مردم آفریقا 800 میلیارد دلار در سال به اقتصادهای ثروتمند بویژه اقتصادهای غربی کمک می‌کنند.

علی بختیاری