نگاه عملیاتی ایران به بازسازی کشورها

به عنوان نمونه در عراق که از 2003 شرایط جدیدی را تجربه می‌کند تلاش ایران در حمایت از مردم این کشور و در جهت کمک به فرایند ساخت نظام سیاسی جدید بر پایه خواست مردم عراق بود همچنین در سوریه، افغانستان و یمن نگاه ایران، حمایت و کمک به آن کشورها با توجه به مقتضیات و شرایط حاکم بوده است.

از رهگذر این راهبرد سازندگی، جمهوری اسلامی ایران در پی کمک به زیر ساخت کشورهایی است که در جنگ‌های داخلی، اشغالگری و یا تخریب های ناشی از اقدامات تروریستی دچار مشکل شده‌اند. چرا که باور ایران این است که منطقه در گرو همکاری می‌تواند به سمت پیشرفت حرکت کند.

اگر نگاه کلی به سیاست های ایران طی چند سال گذشته بیندازیم، مشاهده می کنیم که جمهوری اسلامی ایران در بازسازی افغانستان پس از سقوط رژیم طالبان و حاکم شدن نظام جدید نقش ارزنده‌ای ایفا کرده است. ایران برخلاف کشورهایی که متعهد به کمک شدند و از اجرای تعهدات خود سر باز زدند به طور واقعی و براساس تعهداتش عمل کرد، از جمله ایجاد شبکه های برق، جاده‌سازی، ساخت مدارس و ساخت جاده استراتژیک از مرز ایران به هرات.

در عراق هم از ابتدای سال 2003 و سقوط رژیم صدام، ایران همکاری‌های اقتصادی خود را با این کشور آغاز و شبکه برق را وارد این کشور کرد که همچنان نیز ادامه دارد.

وضعیت سیاسی امنیتی عراق گرچه همچنان با برخی چالش‌های امنیتی، رقابت و دخالت های خارجی مواجه است اما در مجموع رو‌به بهبود است و مرحله سازندگی آن آغاز شده و ایران در کنفرانس بازسازی عراق به صورت فعال شرکت داشته و آمادگی خود را برای کمک به سازندگی این کشور اعلام کرده است.

عراق بیش از 4 دهه است که دچار خرابی و ویرانی‌های ناشی از سیاست غلط رژیم صدام، اشغال این کشور همچنین اقدامات تروریستی است، در نتیجه بازسازی این کشور نیاز به کمک ها و حمایت های بین المللی دارد و در این مسیر کشوری مانند ایران که معتقد به همکاری کشورها در جهت ثبات منطقه است به عراق کمک می کند.

در ضمن چنین کمک هایی برای تعامل اقتصادی دو کشور هم سودمند خواهد بود، گرچه سازندگی در عراق و بازار این کشور رقابتی خواهد بود و باید بتوانیم فعالانه در این بازار مشارکت داشته باشیم.

جمهوری اسلامی ایران باید همانند آنچه در دوران مقابله با تروریسم و دفاع از کشورهای بحران‌زده انجام داد در مرحله سازندگی نیز از طریق ایجاد ستادی که بتواند تمام ظرفیت های ملی اقتصادی کشور را اعم از دولتی و بخش خصوصی مدیریت کند، صندوقی را در حمایت از بخش هایی که خواهان مشارکت در بازسازی هستند ایجاد کند.

از این طریق می‌توان به بخش خصوصی کمک کرد که برای مشارکت جدی در این کشورها به طور فعالانه وارد شوند، اگر این امر صورت نگیرد کشورهای دیگر با انگیزه کار اقتصادی وارد این کشورها می شوند. نکته قابل توجه این است که مشارکت ما در سازندگی این کشورها می تواند در چارچوب اقتصاد مقاومتی کشورمان نیز محسوب شود چرا که حضورمان نیازمند این است که شرکت های متعددی به آنجا وارد شوند.

امروز ایران بهترین تجربه سازندگی بعد از دوران جنگ را دارد و تجهیزات و مصالح و سایر لوازم سازندگی در داخل کشور در سطح ملی تولید می شود، طبیعتا صادرات خدمات فنی، مهندسی و مصالح می تواند در چارچوب اقتصاد مقاومتی بوده و به نفع کشور باشد.

حسن کاظمی قمی - سفیر پیشین ایران در عراق