سیاهه شکست‌های منطقه‌ای عربستان

عربستان حافظ منافع غرب در منطقه

عربستان طی دهه‌های گذشته همواره به عنوان یک پایگاه مطمئن برای حفظ منافع غرب مورد توجه اروپا و آمریکا قرار داشته و در شرایط کنونی با توجه به رویکردهای جدیدی که ولیعهد جوان عربستان در پیش گرفته انتظار می‌رود این کشور در خیانتی آشکار به آرمان‌های فلسطین و جهان اسلام در جهت حفظ منافع استراتژیک رژیم اشغالگر قدس ایفاگر نقش مهمی باشد.

رژیم سعودی،‌ یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های اخیر خود در منطقه را در سال‌های اخیر در ماجراهای سوریه تجربه کرد. روند ماجرا به این شکل بود که در بحبوحه بیداری اسلامی،‌ سوریه نیز در برخی شهرها شاهد برگزاری اجتماعات اعتراضی آرام نسبت به بشار اسد بود؛ اما از آنجا که عربستان و هم‌پیمانان این کشور نابخردانه و عجولانه وارد ماجرا شدند و با تحریک و تسلیح عوامل خود در سوریه قصد ساقط کردن بشار اسد را داشتند روند ماجرا، شکل دیگری پیدا کرد. حضور نفرت‌انگیز داعش و سایر گروه‌های تروریستی که از حمایت‌های نهان و آشکار محور غربی،‌ عبری و عربی برخوردار بودند باعث ایجاد همگرایی میان طبقات و اقشار مختلف مردم در سوریه شد. از سویی دیگر، نظام قانونی و مستقر در سوریه از ایران برای مقابله با تروریست‌ها درخواست کمک کرد و حضور موثر مستشاران نظامی جمهوری اسلامی ایران عرصه را بر تروریست‌ها و عوامل آشوب‌طلب تنگ کرد. سیر ماجرا این بار نیز باعث شکست طراحی‌های بحران‌زا و تنش‌آفرین عربستان شد.

ادامه ناکامی‌ها با شکست در یمن

عربستان ناکام بعد از شکست‌‌ برنامه‌های خود در عراق و سوریه، نابخردانه در سودای اجرایی کردن طرح‌هایش در یمن بود. اما ورود این کشور، مقامات سعودی را با شکست دیگری روبه‌رو کرد. مقاومت مردم یمن در برابر تهاجمات خارجی، طولانی‌تر شدن بحران، هزینه‌های فراوان مالی نه‌تنها باعث تنزل جایگاه عربستان در منطقه شد، بلکه با بالا گرفتن بحران و ناکامی عربستان در تجاوز به یمن، شرکت‌کنندگان ائتلاف ضد یمنی نیز یکی یکی راه خود را از مسیر عربستان جدا کردند.

بعد از شکست‌های پی‌در‌پی عربستان انتظار این بود که مقامات سعودی دست از بلندپروازی‌های سیاسی بردارند و با تامل و تعقل بیشتری در عرصه بین‌المللی ورود کنند؛ اما در پی بروز اختلافاتی در روابط این کشور با قطر، حاکمان عربستان با همدستی برخی هم پیمانان خود، جبهه جدیدی از تهدید و تحریم را علیه قطر گشودند و سعی در وادار کردن این کشور به پذیرش خواسته‌های خود کردند. این اقدام با مقاومت مقامات قطری در برابر زیاده‌خواهی‌های عربستان با شکست مواجه شد و قطری‌ها با پشتوانه مالی و بنیه قوی اقتصادی خود فرصت عرض اندام را از ماجراجویان گرفتند. از سویی دیگر، ایران نیز گرچه تا پیش از این ماجرا از برخی رویکردهای قطر در عرصه منطقه ناخشنود بود اما شرایط را برای شکل‌گیری تحولات جدیدی در مناسبات سیاسی و اقتصادی میان دو کشور اسلامی فراهم کرد. تلاش‌های عربستان در این مرحله نیز نه‌تنها ثابت کرد سیاست تحریم و محاصره اثری ندارد، بلکه زمینه بهبود روابط قطر با ایران و موجبات تیرگی روابط ریاض و آنکارا را سبب شد.

دخالت در امور داخلی لبنان به منظور تاثیرگذاری منفی بر اعتبار حزب‌ا... به عنوان یکی از محورهای جبهه مقاومت از دیگر اقدامات خام‌اندیشانه سعودی‌ها بود. در یک صحنه‌سازی نخ‌نما سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان از سوی عوامل سعودی ربوده شد و در یک نمایش تلویزیونی، در حالی که کاغذی به دست او داده بودند متن استعفای خود را قرائت کرد؛ اقدامی که از سوی هیچ ناظر سیاسی بی‌طرفی، جدی تلقی نشد. اما از سوی دیگر سید حسن نصرا... با اتخاذ مواضعی متین اعلام کرد همچنان سعد حریری را به عنوان نخست‌وزیر قانونی لبنان می‌شناسد. ادامه این روند با توجه به نارضایتی بین‌المللی نسبت به اقدام عربستان باعث شد سعد حریری به لبنان مراجعت کند و به این ترتیب شکست تازه‌ای به لیست شکست‌های امیر جوان افزوده شد.

نگاهی به فهرست موجود از سیاهه اقدامات مقامات سیاسی عربستان نشان می‌دهد سعودی‌ها بدون درس گرفتن از تجربیات تلخ گذشته همچنان در پی ایجاد تنش و آشوب در عرصه منطقه‌ای هستند.