به مناسبت تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بهفرمان حضرت امام خمینی(ره) و گرامی داشت روز پاسدار در چنین روزهایی، «سردار سرتیپ اسماعیل کوثری» جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در قرارگاه ثارالله، در رابطه با این روزبه سؤالات جام جم آنلاین پاسخ داد که در متن زیر میخوانیم.
پاسداری شغل نیست ما حافظ حریم ولایتیم و مردم
تعریف شما از ماهیت و فلسفه پاسدار و پاسداری چیست؟
در اصل نظام جمهوری اسلامی ایران تداومبخش حکومت علی بن ابیطالب و پیامبر اعظم (ص) است و این دو بزرگوار همواره ساده زیستی و در کنار مردم بودن را سرلوحه کار خود قراردادند. باید گفت پاسداران در راستای رهنمودهای دیروز امام و امروز رهبری معظم انقلاب ساده زیستی را در دستور کار خود قرار دادهاند و لذا فلسفه پاسداری از چنین نظام و سیاستی نشاءت گرفته و برای پاسدار بودن برای ما افتخار است.
همانگونه که حضرت ابوالفضل العباس بهعنوان نماد پاسداری و جانبازی از امام حسین (ع) سلام ولی و بردار خود حفاظت و پاسداری میکرد، در عصر حاضر هم وظایف پاسداری بر همین اساس در جامعه ما تعریف میشود و به لطف خدا از روز اول تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تاکنون، نگاه و تفکر ما به مقوله پاسداری حفظ و صیانت از حریم ولایت و پیروی از منویات ایشان در جهت منافع مردم بوده و باید بگوییم واژه پاسداری با یک شغل سازمانی و نظامیگری موضوع کاملاً متفاوتی است و همانطور که اشاره شد رسالت والاتری یعنی حفاظت از نظام اسلامی و ولی جامعه اسلامی را دنبال میکند.
فوتبالیستی که پاسدار شد/ از عضویت در سپاه تا نمایندگی مجلس
شما در ادوار مختلف هم مفتخر به پوشیدن لباس پاسداری بودید و هم در مقطعی در نمایندگی مجلس را تجربه کرده اید. کدام بخش برای شما اولویت داشته یا دارد؟
اتفاقا در این خصوص خبرنگاران درزمانی که در مجلس بودم از من سؤال میکردند. که آیا نمایندگی در مجلس بهتر است یا فعالیت در سپاه پاسداران، پاسخ این بود که ما پاسدار این نظام و این انقلاب هستیم و آن شاالله همین راه را ادامه خواهیم داد.
قدری از روزهای اول تأسیس و روند شکلگیری سپاه برای ما بازگو کنید، اساساً چرا این سازمان به وجود آمد؟
بله خوب سازمان سپاه بهفرمان امام در اردیبهشتماه سال 58 بنا بر ضرورت و نیاز کشور و انقلاب با درایت از سال 58 تا سال 61 که دستمزد پاسداران رقمی در حدود 2 هزار تومان بود کسی این مبلغ را دریافت نمیکرد و حتی باگذشت 1 دهه از انقلاب کسی در سپاه رسمی و حتی بیمه هم نبود. اما هیچگاه بچههای پاسدار بهعنوان شغل وارد سپاه نشدند و به خاطر علیه ای که به تأمین امنیت مردم و دستاوردهای انقلاب داشتند در پایگاههای سپاه حضور پیدا میکردند.
آن زمان آیا به کار دیگری مشغول بودید؟
بله بنده در آن سالها هم دانشجوی رشته تربیتبدنی و همکلاس شهید ناصر کاظمی از شهدای غرب در دانشگاه تهران بودم و هم فوتبالیست دو باشگاه تاج سابق(قبل از انقلاب) و ابومسلم خراسان بودم و خیلی بیش از الآن درآمد داشتم. درمجموع باید به این موضوع تأکید کنم پاسداری شغل نیست، پاسداری حفاظت از دستاوردهای نظام و انقلاب اسلامی است.
سپاه مسیر توسعه کشور را متوقف نمیکند... همچنان بیمنت مسئولیم
امروز کارآمدی و عملکرد سپاه بعد از گذشت 4 دهه از انقلاب اسلامی را چگونه ارزیابی میکنید؟
ما البته به اینگونه اقدامات اجرایی و حتی قانونگذاری در مورد تشکیلات خود رضایت نداریم و بنده تمایل ندارم چندان به این مسئله بپردازم فقط میخواهم عرض کنم که ما این امکان راداریم که خیلی بهتر از اینها به مردم و کشور خدمت کنم و حتی خیلی بیشتر و مفیدتر میتوان در این خصوص کشور قانونگذاری کند.
بچههای ما در طول این سالها در جهاد و بسیج به روستاهای دورافتاده رفته و در جهت برطرف کردن نیازهای روستانشینان اقدامات زیادی انجام دادهاند و اینگونه اقدامات را بدون منت وظیفه خود میدادند. بالاخره کشور باید روند توسعه خود را ادامه دهد و سپاه علاقهمند است در این مسیر به دولتها یاری رساند.
بزرگترین سد خاورمیانه را 9 ساله تحویل دولت دادیم
شاخصترین اقداماتی که سپاه تاکنون در حوزه غیرنظامی مثلاً در عرصه درمانی و عمرانی انجام داده ازنظر شما چیست؟
مطلقاً قرار نیست سپاه همیشه اسلحه به دست بگیرد، به خاطر دارم در دهه هفتاد وزارت بهداشت ودرمان وقت از بسیج برای واکسیناسیون عمومی درخواست همکاری کرد و بسیج با رغبت فراوان در این خصوص ورود کرد و بخش اعظم کودکان و شهروندان ما در آن مقطع توسط بسیج واکسینه شدند و یادم هست کاری کردند که اقدام آنها زبان زد خاص و عام شد. حتی در بخشهای عمرانی هم باید اشارهکنیم که بزرگترین سد خاورمیانه و یازدهمین سد دنیا با ظرفیت ذخیره 7.5 میلیارد مترمکعب آب بنام کرخه توسط سپاه در ایران ساخته شد. این سد قرار بود 10 ساله تحویل داده شود اما سپاه 9 ساله آن را به دولت تحویل داد.
هجمه علیه سپاه چرا به چه منظور؟!
برخلاف همه خدماتی که سپاه پاسداران چه در میدان نبرد و دفاع از کشور و چه در سیار حوزهها برای مردم انجام داده بعضاً مورد هجمه قرار میگیرد در این خصوص تحلیل شما چیست آیا این تحرکات تأثیری در عزم سپاه برای انجام مأموریتهای خود دارد؟
باوجوداینکه مجموعه سپاه و بسیج از طریق فضای مجازی به شدیدترین وجه ممکن مورد هجمه افراد ناآگاه و بعضاً هم آگاه قرار میگیرد اما باید عرض کنیم که هیچگاه موفق نخواهند شد چون عملکرد خدمت گذاری سپاه و بسیج به عینه نزد هموطنان مورد ارزیابی و توجه قرار میگیرد. لذا ما نه امروز و نه هیچ روز دیگری متوقف نخواهیم شد و به رسالت پاسداری خود ادامه خواهیم داد.
باید تأکید کنم همه خدماتی که تاکنون سپاه و بسیج برای کشور بدون منت انجام داده و در آینده خواهد داد اما جوسازی پیرامون این نهاد انقلابی و مردمی ادامه دارد اما آنچه برای ما اهمیت دارد تشخیص مردم در خصوص سپاه است و توجه به این حرفها ما را از رسالت پاسداری خود غافل نکرده و نخواهد کرد.
چرا گروهک ضدانقلاب تلاش برای انحلال ارتش داشت
سردار چند روز پیش مصادف بود با سالروز ارتش جمهوری اسلامی ایران، تحلیل شما از این روز چیست و فکر میکنید چرا حضرت امام چنین هوشمندانه در ابقا ارتش و نامگذاری یک روز بنام ارتش جمهوری اسلامی ایران اقدام نمودند؟
با پیروزی انقلاب اسلامی گروهکهای آمریکایی متعددی بهمنظور ضربه زدن بهنظام و مردم در کشور فعال شدند و دائماً شعار انحلال ارتش از داخل و خارج دانشگاه به گوش میرسید. اما حضرت امام مخالف نموده و در پاسخ به این سؤال آنها فرمودند، نه.
حضرت امام دستور دادند سران خودفروخته و وابسته ارتش طاغوت باید بروند و چنانچه کسانی از آنها باید محاکمه شوند این اقدام صورت گیرد ولی ارتش باید باقی بماند. این ارتش مردم است.
اما دراینبین شعار انحلال توسط برخی جریانهای ضدانقلاب دائماً شنیده میشد، آنها میخواستند در ابتدا ارتش را کامل از بین ببرند تا اینکه وقتی با دسیسه و همکاری آنها با بیگانگان جنگ علیه ما راه افتاد کسی در جلودار دشمن نباشد و صحنه دفاع خالی از نیروی نظامی باشد. در همان ماههای اول که خیلی روی مسئولین وقت فشار بود تا ارتش باید منحل گردد اما حضرت امام در اقدامی هوشمندانه تصمیم گرفتند تا روز 29 فرودین سال 58 را برای اعلام موجودیت ارتش در جمهوری اسلامی ایران را انتخاب کنند.
شما به درایت امام در این خصوص توجه کنید. باید گفت، امام تنها به فاصله چند روز بعد از برگزاری رفراندوم نظام فرمان ابقا ارتش را صادر فرمودند،یعنی روز 12 فروردین مردم بهنظام جمهوری اسلامی رأی دادند و چند روز بعد ایشان دستور دادند تا ارتشیان به میدانها رفته با رژه یگانهای و سازوبرگ نظامی خود ادامه فعالیت خود در کشور را به برای مردم نمایان سازند و عملاً ابراز موجودیت کنند.
چه بلاهایی که از داخل سر ارتش نیاوردند
بهطور نمونه میتوانید برخی از تلاشهایی که برای انحلال ارتش صورت گرفت اشاره داشته باشید؟
بله، تا قبل از فرمان امام مبنی بر ابقا ارتش کارکنان این نیرو به خاطر خلا فرماندهی احساس ناامیدی میکردند، خیلی از عوامل وابسته به رژیم طاغوت بهسختی توطئه میکردند تا سازمان ارتش دچار ازهمپاشیدگی شود اما همانطور که اشاره شد امام با هوشمندی خود مانع از این امر شد.
از طرفی متأسفانه برخی از مسئولین در آن مقطع بلاهایی بر سر ارتش درآوردند. بهطور نمونه محروم بازرگان نخستوزیر وقت مدت سربازی رابه یک سال کاهش داد و بهیکباره پادگانها خالی از کارکنان نظامی وظیفه شد. از طرفی بنیصدر در دوران ریاست جمهوری خود که فرماندهی کل قوا را هم در اختیار داشت دستور داد هر ارتشی میتواند در شهر خودش زندگی کرده و در همانجا مأموریت انجام دهد و خود این امر موجب برهم ریختگی سازمان ارتش شد.
نقش بنیصدر در بههمریختگی سازمان ارتش
فرمانده وقت کل قوا بنیصدر چقدر در این بههمریختگی دخیل بود؟
با آغاز جنگ ایران و عراق و شرایط بد ارتش به دلیل نداشتن یک سازمان مطلوب برای رویارویی با متجاوز، در شرایطی که بنیصدر بهعنوان فرماندهی کل قوا باید نیروهای ارتش را برای دفاع از کشور ساماندهی و تجهیز میکرد اما در اقدامی غیر سازنده با ایجاد دودستگی در ارتش فرماندهانی همچون شهید صیاد شیرازی را عزل و حتی دو درجه وی را هم کم کرد. با این وضعیت با توجه به شناختی که سردار رحیم صفوی که شناخت کاملی از شهید صیاد داشت اقدام به جذب ایشان در سپاه نمود.
با فرار بنیصدر و همدستان وی از کشور ارتش و سپاه به معنی واقعی کلمه باهم یکی شدند و باهم همکاری زیادی انجام داده و در طی عملیات مختلف و گسترده دوشادوش یکدیگر از کشور دفاع کردند و هم متجاوز را تنبیه و هم از کشور به بیرون ریختند.
این شد که ارتش جمهوری اسلامی ایران خود را دوباره پیدا کرد و انسجام یافت. بههرحال هم لطف خدا و درایت امام راحل در این جریان و هم تلاشهای بیشائبه خود نیرویهای انقلابی ارتش در آن زمان باعث ناکام ماندن اقدامات دشمنان داخل و خارج برای از بین بردن سازمان ارتش شد و امروز نهتنها ارتش منحل نشده بلکه در کنار سیار قوای مسلح همچون سپاه بهعنوان یک بازوی توانمند دفاعی نظامی از حریم ولایت و مردم به دفاع میپردازد.
دوباره فتنهگری علیه ارتش
پس از پایان جنگ تحمیلی شرایط برای ارتش به چه گونه شد؟
بعد از جنگ کسانی که در حال حاضر بعضاً تئوریسین سیاسی نظامی شدهاند و برخی هم دارای مسئولیت هستند، اعلام کردند بودجه کشور برای اداره ارتش کافی نیست و باید ارتش و سپاه ادغام گردد. اما مقاوم معظم رهبری بهعنوان فرمانده کل قوا به قضیه ورود نمودند و جلوی این اقدام را گرفتند.
اگر سخنی در پایان دارید بفرمایید.
باید به رسالت ارتش و سپاه در کشور اشاره کرد. اساساً مأموریت این دو سازمان در عین اینکه مکمل یکدیگر هستند اما مأموریت اصلی ارتش در درجه اول حراست از مرزهای کشور است و سپاه مأموریتهای دیگری هم در سایر حوزه ا همچون فرهنگی عمرانی و... بر عهده دارد. باید گفت به لطف خدا ارتش هرروز در حال قویتر شدن است و بیش از گذشته درصحنه حضور دارد و امیدواریم ارتش جمهوری اسلامی ایران همچنان به اقتدار خود ادامه دهد تا دشمن فکر تعرض به گوشهای از این مملکت به ذهنش خطور نکند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد