قرص های شب امتحانی اعتیادآور است / با ترفندهای جنسی زنان را معتاد می کنند

دکتر سید جلال یونسی در گفت وگو با جام جم آنلاین با تاکید بر اینکه در بحث اعتیاد پیشگیری مقدم بر درمان است، اظهار کرد: امروز نباید مقوله اعتیاد، به مصرف مواد مخدر سنتی یا صنعتی خلاصه شود بلکه اعتیادی در حد وسیع تر بین جوانان و نوجوانان بروز کرده بنام اعتیاد به بازی های اینترنتی و رایانه که اتفاقا در بعد پیشرفته آن کاربران را به سمت مصرف مود مخدر سوق می دهد و در فضای مجازی قربانی را با تامین کنندگان انواع مخدر آشنا می کند، که البته صدای خانواده ها را بشدت درآورده است.

وی با بیان اینکه منطقه ما به لحاظ ژئوپولتیکی پل عبور مواد مخدر در دنیا محسوب می شود و نهادهای نظامی و انتظامی موظف به اقدامات بازدارنده در ورود آن به کشور هستند، افزود: بعنوان یک روان شناس حوزه آسیب شناسی مقوله آموزش را می توان یکی از ابعاد پیشگیری در جلوگیری از اعتیاد افراد بشمار آورد و اطلاعات جامع آموزشی باید بین سطوح جامعه نشر پیدا کند. اتفاقا با پژوهشی که بنده انجام داده ام بحث اطلاع رسانی در این بخش با نتایج بسیار خوبی همراه بوده است.

کارشناس آسیب های روانی با اشاره به اینکه آثار، تبعات و تهدیدات زیان بار مصرف مواد مخدر باید به گونه صحیح و علمی آن به جوانان آموخته شود، تصریح کرد: بعضا اطلاعاتی که از طریق والدین و یا مدیا همچون فیلم های سینمایی در این خصوص به فرزندان ارایه می شود، ناقص و غیر علمی است. بطور مثال به جوان گفته می شود« اگر تو سمت مواد بروی بدبخت و بیچاره می شوی و کار و زندگی خود را از دست خواهی داد»، در چنین مواقعی احتمال دارد فرزند از طریق دوستان و آشنایان و یا مروجان مصرف مواد وجه متناقص آن را بشوند یعنی اینکه با مصرف مواد علاوه براینکه احساس شادابی، انرژی و لذت زیاد به انسان دست می دهد، راندمان تحصیلی افراد هم ارتقا می یابد. در چنین شرایط آن جوان به جنبه های در ظاهر مثبت ماجرا اعتماد پیدا می کند تا آموزش های نصیحت گونه پدر ومادر.

وی با ارایه دیدگاه و راه حلی روان شناسانه در تفهیم پیامدهای مواد مخدر برای آحاد جامعه بویژه جوانان و نوجوانان،ابراز کرد: ما روان شناسان اعتقاد داریم معلمین- مربیان – خانواده ها – مجریان برنامه های تلویزیونی و گردانندگان بر نامه ها و سریال ها تمام جنبه ها و اثرات مواد مخدر اعم سنتی و صنعتی(چه اثرات منفی وچه اثرات مثبت گذار و موقتی) را برای مخاطبان تشریح کنند. به این معنی که پسران و دختران ما آگاه باشند ممکن است در مراحل ابتدایی مصرف یک مخدر خاص شاید نشاط کاذب- بالارفتن سطح یادگیری و تمرکز در شب امتحان و... از آثار مثبت اعتیاد باشد اما باید بدانند در مراحل بعدی وابستگی و مصرف با دوز بالا گریبان جوان را گرفته و به همان نسبت عوارض جانبی مخدر را افزایش می دهد.

یونسی با تاکید براینکه نشر اطلاعات در حوزه مبارزه با مواد مخدر باید جامع، فراگیر و مستقل از گزیده گویی باشد، گفت: این بسته اطلاعاتی حتی می تواند در دوره های بازپروری در کمپ ها در روند درمان بیماران به اعتیاد کاربرد داشته باشد. افزون بر این سازمان ها، فرهنگ سراها، آموزشگاه ها و نهادهای مذهبی چون مساجد باید با بهره گیری از تجربیات افرادی که سابقه ترک اعتیاد داشته اند و به جامعه باز گشته اند اثرات و ابعاد ویران گر بلای خانمان سوزی چون وابستگی به مواد مخدر را برای جوانان تفهیم کنند.

وی در ادامه با انتقاد از وجود کادر مشاوره ای غیر متخصص در مدارس و آموزشگاه ها و ارایه آموزش های نادرست به دانش آموزان در حوزه های روان شناسی، خاطر نشان کرد: بعضا مشاهده می شود مثلا دبیر ادبیات یا زبان فاقد کلاس است با تشخیص مدیریت مدرسه در جایگاه مشاوره آموزشگاه فعالیت خود را ادامه می دهد و به دلیل عدم تخصص کاری توانایی در روان کاوی و حل مشکل مددجو عملا جایگاه مشاوره ای را زیر سئوال می برد. گفتنی است هستند کارشناسانی با مدارک روان شناسی که به علت به روز نشدن اطلاعاتشان، کارایی مناسبی برای دانش آموزان در بر نخواهند داشت.

دبیر برد روان شناسی بالینی در ایران با تایید این مطلب که سن اعتیاد در کشور رو به کاهش است در خصوص عوامل دخیل در این ناهنجاری اجتماعی، بیان کرد: ما در بحث گرایش افراد به اعتیاد در مباحث فراوانی، بیشتر به این نتیجه می رسیم کسانی که اصطلاحا ( Sensation seeking) آنها یعنی از ضریب هیجان خواهی بالاتری برخوردار هستند غالبا به سمت مصرف مواد مخدر و تجربه هیجانات ناشی از آن تمایل پیدا می کنند. به این معنی که فرد در جستجوی ماجراجویی و لذت های آنی علاقه دارد فضای جدیدی را تجربه کند.

یونسی برای حل مشکل هیجان خواهی جوانان و نوجوان و هدایت آن به مسیری درست، پیشنهاد کرد: اگر این احساس در فرد سرکوب شود و یا فرد از راه های نامشروع همچون مصرف مواد مخدر مطالبات درونی خود را ارضا کند نتیجه ای جز کاهش سن اعتیاد در برندارد، لذا باید مسئولین امر با مطالعه و شناسایی صحیح نیازهای روحی روانی افراد امکاناتی نظیر برنامه های ورزشی – تفریحی – انواع بازی و سرگرمی ها برای آنها تدارک ببینند تا امکان پناه بردن اشخاص به اعتیاد به حداقل برسد.

وی آموزش بالا بردن آستانه تاب آوری (resiliency) و مدیریت استرس در میان اعضای خانواده را از دیگر عوامل پیشگری از تمایل جوانان به اعتیاد دانست و افزود: خانواده باید به این درک برسد استرس هایی که در طول روز تجربه می شوند که متاسفانه حجم آنها هم رو به افزایش را چگونه مدیریت و در نهایت به آن غلبه کرد. در موارد متعددی دیده شده که کسانی که تاب آوری کمتری دارند دوستان و آشنایان مصرف مواد مخدر را به آنها تجویز می کنند تا از پریشانی خارج شوند و مثلا برای مقابله با درمان استرس شب امتحان دانش آموز را به غلط به مصرف قرص های ریتالین و ترامادول و گل ترغیب می کنند.

دکتر یونسی پیرامون این مطلب که چرا اعتیاد مواد مخدر در جامعه سنتگرا و معتقد ایرانی حتی در میان بانوان نیز شیوع پیدا کرده و عمدتا سوداگران با اهداف گسترش هیجانات جنسی این معضل را در زنان و دختران شایع می کنند، گفت: باز برمی گردیم به ضعف آموزشی در حوزه زنان و خانواده، البته در برخی از نقاط کشور دستگاه ها مبادرت به پیشگیری زنان از اعتیاد به مواد مخدر کرده اند که اتفاقا نتایج درخور توجهی به همراه داشته است. به گونه ای که از زوجین برای حضور در مساجد دعوت بعمل می آید و مورد مشاوره و آموزش قرار می گیرند.

وی در این باره خاطر نشان کرد: جالب اینجاست در کشورهای غربی بیش از 90 درصد آموزش های حوزه خانواده در کلیساها انجام می شود و این متولیان وابسته به کلیساهای مطرح هستد که ارتقاء روابط زنا شویی را به جامعه هدف خود آموزش می دهند. لذا این نقد در کشور ما وجود دارد که روحانیون ما تنها وظیفه جاری نمودن صیغه عقد و محرمیت زوجین را به عهده دارند در حالی که ما می توانیم همچون کشورهای غربی روحانیون خود را آموزش داده تا مهارت های روابط اجتماعی و خانوادگی را ضمن عقد در جلسات مختلف و در جایی همچون مسجد برای افراد تبیین کنند.

رییس گروه مشاوره خانواده در ایران آموزش جنسی صحیح به زنان و دیگر اعضای خانواده را از دستاوردهای مهم عقد و ازدواج آموزش محور توسط روحانیت و مشاوران آسیب شناسی اجتماعی بشمار آورد و تصریح کرد: متاسفانه خیلی از آموزش های جنسی از طریق افراد سود جو به گونه ای نادرست به افراد منتقل می شود و بعضا منجر به مصرف مواد مخدر و برخی روش های نامناسب در جهت بهبود روابط جنسی می شود.

یونسی در پایان تاکید کرد: هر اندازه ما موفق شویم توازن میان عرضه و تقاضای مواد مخدر را با آموزش و بالا بردن سطح بینش مردم از مقوله اعتیاد که امروزه ابعاد پیچیده تری به خود گرفته به هم بزنیم، حتی در صورت فراوانی مواد در محیط پیرامونی ما مردم به آن بی اعتنا خواهند بود.

محمدرضا شجاعیان - خبرنگار جام جم آنلاین