استراتژی صادراتی نداریم/ بیشتر از صادرات در بخش واردات متمرکزشده‌ایم

به گزارش جام جم آنلاین، حمید‌رضا غزنوی در این زمینه گفت: اهمیت توسعه صادرات برای اغلب کشورها نه‌تنها امنیت داخلی به ارمغان می‌آورد بلکه در منطقه نیز می‌تواند عاملی در استحکام و افزایش قدرت چانه‌زنی در مجامع سیاسی باشد.
غزنوی در ادامه افزود: البته اینکه بخواهیم درباره توسعه صادرات غیرنفتی به ذات خود کلی صحبت کنیم، قطعاً امتیاز بالایی نخواهیم داشت که شاهد مثال آن نیز اتفاقی است که امروز در زمینه صادرات غیرنفتی کشورمان افتاده است. به‌عنوان‌مثال امروز افزایش صادرات رب داشته‌ایم که به‌نوبه خود امتیاز خوبی بوده، اما درنهایت می‌بینیم به دلیل عدم برنامه‌ریزی در بازار مصرف داخلی با چالش کمبود مواجه شده‌ایم.
وی تصریح کرد: با این اتفاق می‌بینیم که صادرات همه ‌چیز هم ممکن است دستاورد اقتصادی قابل‌توجهی برای اقتصاد کشورمان نداشته باشد و برای دستیابی به امتیازات صادرات غیرنفتی بهترین گزینه اینجاست که نقشه راه دقیق و اصولی داشته باشیم که متأسفانه تاکنون شاهد چنین نقشه‌ای نبوده‌ایم.
دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران ضمن اشاره به اینکه توسعه صادرات غیرنفتی به نوع اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است، اظهار کرد: مهم‌ترین نکته اقتصاد مقاومتی کاهش خام فروشی است، درحالی‌که بررسی تنوع کالاهای صادراتی ایران نشان‌دهنده این نکته است که بیشتر خام فروشی بوده و کمتر خبری از ارزش افزود بالا در صنایع مختلف است.
وی معتقد است؛ برای دستیابی به صادرات غیرنفتی پایدار و همچنین حصول سیاست‌های اقتصاد مقاومتی باید ابتدا بررسی و برآورد دقیقی از توانمندی‌ها و پتانسیل‌های موجود کشورمان داشته باشیم، تا با استفاده از این اطلاعات نقشه راه منطقی و دقیقی برای دستیابی به اهداف صادراتی خودمان برنامه‌ریزی کنیم.
غزنوی تأکید کرد: نبود نقشه راه صادراتی برای صنایع عاملی است تا در پاره‌ای از موارد اگرچه تولیدات قابل قبولی به بازار هدف ارائه‌شده؛ اما در رقابت نامناسب میان کالاهای مشابه ایرانی، نمونه برتر هرگز دیده نشده و درنهایت از بازار حذف بشود و نمونه بارز این اتفاق درباره لوازم‌خانگی کشورمان در بازارهای صادراتی روی‌داده است.
به گفته غزنوی، اهمیت بررسی توانمندی‌های تولیدی برای تدوین نقشه اینجاست که اصولاً مسئولان و سیاست‌گذاران اصلی صادرات کشورمان می‌توانند بر اساس امتیازات محصولات تک‌به‌تک برنامه‌ریزی کرده و با تقسیم‌بندی سهم بازار احتمالی آنها امتیازاتی نیز برای این محصولات ارائه کنند، نه اینکه همه محصولات در یک قالب برنامه‌‌ای با هر کیفیتی روانه بازار هدف شود.
دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران، به خبرنگار ما گفت: پس ‌از اینکه نقشه راه مناسب با توانمندی‌های داخلی ایران تدوین شد، نوبت به برند سازی در بازارهای هدف خواهد بود، به این دلیل که امروزه در بازارهای صادراتی برندسازی تقریباً تعیین‌کننده موفقیت یا عدم موفقیت دستیابی تولیدکنندگان به سهم بازار بالاتر و بیشتر است.
وی معتقد است، البته با توجه به سیاست‌های گذشته و همچنین فرهنگ صادراتی تولیدکنندگان ایران شاید انتظار اینکه یک‌باره تحول بالایی در این زمینه ایجاد شود، منطقی نباشد و بهترین گزینه این است که در یک یا دو بازار قدرتمند و مداوم حضورداشته باشیم تا به ‌این‌ ترتیب رفته‌رفته به دیگر بازارها نیز ورود کنیم.
غزنوی تأکید کرد: تداوم حضور برندها و محصولات ایرانی در بازارهای صادراتی با جلسه و سخنرانی یا برگزاری همایش ایجاد نمی‌شود، چون این مهم نیازمند حمایت‌های گسترده دولتی است. البته منظور از حمایت منابع مالی و پول نیست، چون در بخش صادرات اصولاً حمایت‌های قانونی امتیازات بالاتری از حمایت‌های مالی دارد. درحالی‌که متأسفانه کشورمان در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده است. به‌عنوان مثال در مورد حضور در نمایشگاه‌های تخصصی، ایجاد انبارهای دائمی برای محصولاتی همچون سنگ تزئینی و پرداخت هزینه‌های بازاریابی به صادرکنندگان و .. .
وی معتقد است متأسفانه مسئولان در بخش‌های مختلف برای حمایت از صادرات غیر نفتی تنها براین باورند که باید پول پرداخت کنند که البته آن‌هم درست و به ‌جا یا به ‌موقع پرداخت نمی‌شود؛ درحالی‌که همه می‌دانیم اگر هزینه‌ مدیریت‌ شده و منطقی باشد، نهایتاً منافع اقتصادی آن در کشور ایجاد خواهد شد.
دبیر کل مجمع کارآفرینان ایران به جام جم آنلاین گفت: البته لازم به یادآوری است با توجه به اینکه اصولاً نهادهای مسئول بیشتر متمرکز بر واردات بوده‌اند تا صادرات به همین دلیل فرهنگ تولید صادراتی در کشور ایجاد نشده است و به دنبال آن می‌بینیم کنسرسیوم‌های صادراتی اصولاً در موضوع صادرات غیرنفتی کشورمان جایگاهی نداشته و تعریف دقیقی از آنها نیست.
غزنوی معتقد است، در دهکده جهانی امروز که مبادلات با شیوه‌های نوینی میان تولیدکنندگان و خریداران انجام می‌شود، باید با استفاده از کنسرسیوم‌های صادراتی به‌گونه‌ای منطقی، دقیق و هدفمند وارد بازارهای صادراتی بشویم که در کوتاه‌ترین مدت‌زمان ممکن سهم بازار بالایی به دست آوریم. چون این روش به ماندگاری و تداوم صادرات ایران منجر خواهد شد.
وی ضمن اشاره به نقش کمرنگ رایزنان اقتصادی ایران در بازارهای هدف صادراتی تأکید کرد: اگرچه در سفارت‌خانه‌ها افرادی به‌عنوان رایزن اقتصادی فعالیت دارند، اما اغلب این افراد نه‌تنها هیچ سابقه‌ای در امر تجارت بین‌المللی ندارند، بلکه اصولاً مسیر تولید تا صادرات را هم نمی‌شناسند، چه برسد به اینکه بتوانند بازاریابی منطقی برای تولیدات کشورمان داشته باشند.
غزنوی به خبرنگار ما گفت: کشوری مانند کره جنوبی یا ژاپن که درزمینه صادرات انواع محصولات الکترونیکی یا صنعتی موفق عمل کرده‌اند، در تمامی کشورهای مورد نظرشان دفاتر نمایندگی اقتصادی احداث کرده‌اند و رئیس این دفتر اغلب قدرت تصمیم‌گیری بالاتر از سفیر مستقر آن کشور را دارد. چون این فرد دقیقاً به ‌سرعت عمل، سیاست‌های منطقی و همچنین برنامه‌ریزی علمی برای افزایش صادرات واقف است، اما ایران اگرچه امتیازات بالایی برای افزایش صادرات غیرنفتی دارد اما خبری از چنین مراکزی در بازارهای هدف نیست.
عماد عزتی / جام جم آنلاین