یحیی آل اسحاق در گفتوگو با جام جم آنلاین بر اساس مطالعات انجامشده نیمقرن اخیر درباره انواع مختلف تحریمهای قدرتها علیه کشورهای هدف گفت: طبق بررسیهای دقیق در خصوص میزان اثرگذاری تحریمها در سطح جهان، این نتیجه بهدستآمده که حداکثر تأثیر محدودیتهای تجاری و مالی علیه یک کشور رقمی در حدود 30درصد است.
وی بابیان اینکه اهداف کلان دولت آمریکا در جهت تحریمهای ضد ایرانی در حداقلترین نقطه خود محقق شده است، افزود: برای اینکه یک تحریم توان تأثیر حداکثری بر اقتصاد کشور هدف را داشته باشد متغیرهای بسیار متنوعی باید در مسیر آن تحقق یابد. بهعنوان نمونه در حوزه واردات کالا، کشور تحریم کننده باید فروش یا ورود کالایی را به کشور تحریم شونده ممنوع کند که امکان خرید آن از دیگر منابع امکانپذیر نباشد.
این عضو اتاق بازرگانی دراینباره گفت: با توجه به توسعه اقتصادی کشورها نسبت به 50 سال گذشته در عمل چنین تحریمی با شکست مواجه میشود که در مورد ایران هم وضعیت به همینگونه است. به این معنا که جمهوری اسلامی ایران در طول 40سال گذشته همواره مورد تهدید و تحریم اقتصادی کشورهای غربی و ایالاتمتحده آمریکا قرارگرفته است، اما تا حد امکان با درصدی افزایش قیمت کالای موردنیاز کشور را تأمین کرده است.
آل اسحاق به دیگر متغیرها بهعنوان شرط لازم برای تأثیر مضاعف تحریمها تصریح کرد: کشورهایی که توانمندی جایگزینی کالای خارجی منع شده از سوی قدرتها را ندارند عملاً بیشترین آسیب را خواهند دید. این در حالی است جمهوری اسلامی ایران با خوداتکایی بهموازات پیشرفت اقتصادی با تحریمها مبارزه کرده و حتی اقلام متعددی از نیازهای مردم را در داخل کشور تولید میکند.
وی افزود افزود: دولت آمریکا بهعنوان بدعتگذار تحریمهای ضد ایرانی نسبت به چند دهه گذشته به میزان قابلتوجهی اقتدار خود در نظام بینالملل را ازدستداده است. بهگونهای که امروز شاهد هستیم کمتر کشوری بهویژه نسبت به 10 سال اخیر از تحریمهای آمریکا علیه ایران تبعیت میکند. حتی متحدان غربی ولو در عرصه رسانهای زاویه تندی باسیاستهای یکجانبه دولت ترامپ از خود به نمایش گذاشته و در پی سازوکارهای دور زدن از آن هستند.
آل اسحاق با اشاره به مسبوق به سابقه بودن حصر اقتصادی ایران توسط آمریکا و چندین کشور اروپایی یادآور شد: روسای جمهور ادوار مختلف آمریکا هیچگاه سیاستهای تحریمی خود علیه ایران را از گردونه سیاست خارجی خود خارج نکردهاند. در این راه دول غربی هم با کاخ سفید همسویی قابلملاحظهای نشان دادهاند. اما امروز ازیکطرف اعضای گروه 1+5 از میز تحریم ایران جداشده، مضاف براینکه قدرتهای نوظهور دهکده جهانی هم نیازی نمیبینند از دستورات آمریکا پیروی کنند.
وی در ادامه این بحث ابراز کرد: ما در طول 8 سال جنگ تحمیلی مورد هجمه شدیدترین و بیسابقهترین محدودیتهای اقتصادی قرارگرفتهام ولی اینکه دائماً مسئولان کاخ سفید با صحنهگردانی دونالد ترامپ میگویند بعد از 13 آبان ایالاتمتحده بدترین تحریمها علیه ایران را اعمال میکند تنها در لفاظی و جنگ رسانهای خلاصه میشود.
رئیس اتاق مشترک ایران و عراق گفت: رسانهها – صداوسیما و تمام اصحاب ارتباطجمعی موظفاند لایه درونی تحریم را برای مردم تبیین کنند تا از هیجانات جامعه کاسته شود. البته نمیگوییم تحریم اثر ندارد، اما همانطور که گفتهشده این میزان 30درصد است و ما مجبور هستیم به همین نسبت کالایی را گرانتر و بازمان بری بیشتری تهیه کنیم. اینکه آمریکا تعابیری همچون تحریمهای فلجکننده و غیره بکار میبرد تنها باهدف ناامید کردن مردم از آینده کشور بیان میشود.
آل اسحاق تأکید کرد: دولت آمریکا تاکنون از انجام هیچ کاری علیه مردم ایران دریغ نکرده و همواره به فکر کارشکنی است. به عنوان مثال بستن شریانهای مالی و بانکی ما در ارتباط با سوئیفت- تحریمهای مختلف سازمانها- مصادره اموال ایرانیان خارج از کشور- اجرای پروژه ایران هراسی با کمک سعودی هاو... اما امروز ما برخلاف بسیاری از کم و کاستیها و مشکلات معیشتی در نقطه اقتدار منطقهای قرارگرفتهایم.
این فعال اقتصادی دولت ایالاتمتحده آمریکا را ناکام بزرگ بازگشت تحریمهای ثانویه نفتی و تجاری خواند و گفت: ترامپ ادعا میکرد در یک پروسه کوتاهمدت فروش نفت ایران به دنیا را به صفر خواهد رساند، اما چون توان جایگزینی نداشت با فشار مشتریان نفتی و قدرتهایی نظیر چین و روسیه در اقدامی قابلانتظار از مواضعش عقبنشینی کرد. بنابراین عرضه نفت ما با یک کاهش حداقلی نسبت به هدفگذاری تحریمهای آمریکا همچنان ادامه دارد.
وی حفظ روحیه مردم و مسئولان و ارتقای صلابت بینالمللی را یکی از روشهای مؤثر مقابله با تحریمهای آمریکا بشمار آورد و افزود: دشمن به دنبال تضعیف روحیه ملت ماست، آنها میخواهند بذر ناامیدی و ما نمیتوانیم در دلهای شهروندان ما بکارند. در این میان دولتمردان ما موظفند با تمام توان غبار تحریم هراسی را کالبد و چهره جامعه بزدایند و ظرفیتهای داخلی را بیش از گذشته بکار گیرند.
آل اسحاق در همین ارتباط خاطرنشان کرد: هراندازه مقامات و مسئولان ما در برابر دشمن موضعی منفعلانه از خود نشان دهند حداقل به لحاظ روحی دشمن را برای ادامه فشار و توطئه علیه کشورمان تشویق میکنند. درعینحالی که ما نیازمند تقویت مناسبات و افزایش سطح روابط خارجی خود هستیم به همان نسبت باید به دشمن دیکته شود؛ تحریمها در اراده ملت ایران کمترین اثر را داشته است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دولت باید سازوکاری بی اندیشد تا نهادهای مختلف همچون وزارتخانهها – بانک مرکزی در حل مشکلات کشور قدرت و جرأت تصمیمگیری داشته باشند. از طرفی نهادهای انقلابی ما میتوانند بهخوبی در توسعه کشور و غلبه بر تحریمها با دولت کمک کنند. لذا به نظر میرسد شایسته است مسئولان ما بیشازپیش بستر لازم برای ورود این سازمانها در اقتصاد کشور را فراهم آورند.
محمدرضا شجاعیان/ جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد