حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار جام جم آنلاین در خصوص دستاوردهای ضد استعماری کشور در طول 40 سال انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: اگر به موضوع تعارض آمریکا با انقلاب اسلامی ایران بهعنوان یک موضوع کلی نگاه کنیم، گفتمان انقلاب در برابر گفتمان آمریکا و غرب در حوزه سکولاریسم، سرمایهداری و لیبرالیسم است و انقلاب ایران این موضوعات را با چالش روبرو کرده است.
بهشتیپور تأکید کرد: انقلاب اسلامی ایران بهعنوان اولین انقلابی که با اندیشه اسلامی در دنیا شکلگرفته گفتمان جدایی دین از سیاست غربیها را زیر سؤال برد و از سوی دیگر نظام جمهوری اسلامی منافع آمریکا را در ایران به چالش کشیده است.
وی بابیان اینکه آمریکا سالهای متمادی منافع مختلف را از ایران کسب کرده بود خاطرنشان کرد: آمریکایی که در حکومت ایران مداخله مستقیم داشت و سرنوشت ملت ایران را تحت تأثیر منافع خود قرار میداد با انقلاب اسلامی ایران منافع خود را ازدسترفته دید و طبیعی است که با این انقلاب دشمنی کنند که این دشمنی در شکلهای مختلف و با بهانههای مختلف انجامشده است.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره بااینکه علاوه بر دشمنی آمریکا برخی از افراد در این کشور هم با انقلاب اسلامی ایران عداوت خاص دارند، خاطرنشان کرد: ازجمله این افراد جان بولتون است که علاوه بر عداوت با ایران روابط خیلی نزدیکی با منافقین دارد و پولها هنگفتی از آنها و عربستان میگیرد.
وی بابیان اینکه دشمنی شخصی بولتون با ایران در ادامه دشمنی آمریکا تعریف میشود، گفت: بااینحال دشمنی آمریکا چارچوب نظری دارد و در عمل منافع آمریکا در ایران دچار چالش جدی شده است، آنها دیگر نمیتوانند مانند قبل ملت ایران را استثمار و در امور ایران مداخله کند، به همین دلیل به دنبال این هستند که حکومت ایران را یا از طریق داخلی یا از هر طریق دیگر تغییر دهند.
بهشتیپور با اشاره به اینکه در زمان شاه شرکتهای آمریکایی مانند تگزاسکو در ایران سرمایهگذاری میکردند ،خاطرنشان کرد: اینکه عدهای مطرح میکنند این شرکتها با سرمایهگذاری در ایران به ما سود میرساندند واقعیت ندارد وقتی در برابر پولی که میگذاشتند 70 به 30 سهمبندی میکردند دیگر نام آن غارت و نه سرمایهگذاری است، چون اکثر منافع را طرف مقابل میبرده است.
وی بابیان اینکه ارقام سودهایی که آمریکاییها از ایران میبردند در کتابهای مختلف ثبتشده است ،افزود: بخشی از این سود نفتی و بخش دیگر آن درفروش سلاحهای مختلف به ایران بوده که شاه ظاهراً برای اقتدار ایران خرید میکرده درحالیکه اگر واقعاً به دنبال اقتدار ایران بود به سمت خودکفایی در تولید سلاح میرفت ولی مرتب سلاح وارد کرد و میگفته ما نمیتوانیم این سلاحها را تولید کنیم.
این کارشناس مسائل بینالملل یک مورد از خریدهای سلاح ایران را چیزی نزدیک 11 تا 12 میلیارد دلار در سال 1352 برشمرد و خاطرنشان کرد: برای متوجه شدن ارزش واقعی این خرید باید به این نکته توجه کرد که قدرت خرید دلار در قبل چندین برابر قدرت خرید الان آن است؛ در زمان شاه هر انس طلا 35 دلار معامله میشده والان هر اونس طلا بیش از 1300 دلار است و در آن زمان این رقم زیاد خرج واردات اسلحه از آمریکا میشده است.
وی ادامه داد: یکزمانی شرکتهایی مانند جنرالموتورز یا لاکهید که در زمینه تولید انواع و اقسام سلاح از سلاحهای فردی تا رادار و کشتی و هواپیما فعال هستند به ایران اسلحه صادر میکردند که این متوقفشده و منافع آنها هم قطعشده است.
بهشتیپور بخش دیگری از منافع سابق آمریکا از ایران را انجام سیاستهای رسمی آمریکا در منطقه دانست و گفت: آمریکا رسماً بهوسیله ایران و عربستان سعودی سیاست خود را در منطقه دنبال میکرد که این سیاست معروف به سیاست دو ستونی نیکسون بود و یکطرف آن ایران و طرف دیگر آن عربستان سعودی قرار داشت اما الان آمریکا یک ستون را ازدستداده و سعی کرده به سمت کشورهای جایگزین مانند امارات متحده عربی یا قطر که بزرگترین پایگاه را در اختیار آنها قرار داده بروند که این نشان دهنده از دست رفتن بخش مهمی از منافع آمریکا در منطقه است.
وی در بخش پایانی این گفتوگو با اشاره به اینکه آمریکاییها برای خود در همه جای دنیا منافع تعریف کردهاند و از هزار کیلومتر آنطرفتر خود را در مناطق مختلف منتفع میدانند خاطرنشان کرد: اینکه آنها میگویند ایران منافع ما را به خطر میاندازد برای این است که منافع نامشروعی را برای خود متصور هستند و هرکسی که مانع آن باشد را دشمن خود میدانند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد