راهكارهای حفظ سلامت مادر و نوزاد در دوران كرونا

حالا دیگر كووید 19 عالمگیر شده است و البته نمی‌توان و نباید زندگی را متوقف كرد. اما مادر باردار، اطرافیان او، پزشك و... باید چه نكته‌هایی را برای تولد نوزاد سالم در شرایط كرونایی رعایت كنند؟ اگر مادر دچار بیماری كرونا شود، آیا به تولد فرزند او امیدی هست؟ اینها و هزار و یك سوال ریز و درشت دیگر نگرانی‌های امروز ماست. با دكتر الهام‌السادات هاشمیان، متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ نازایی صحبت كرده‌ایم تا ببینیم تولد نوزاد در دوران شیوع كرونا چه بایدها و نبایدهایی دارد.

«به زنان باردار توصیه می‌شود نگران و مضطرب نباشند؛ اما شیوع بیماری كرونا، باعث نگرانی شدید زنان باردار شده است. كلاس‌های آموزش و مراقبت در دوره بارداری متوقف شده و معاینه‌های پزشكی، جز در موارد ضروری، به صورت اینترنتی برگزار می‌شود.»

دكتر هاشمیان با این توضیح ادامه می‌دهد: «بنابراین در این شرایط باید با متخصص زنان یا كارشناس مامایی مراقبت بهداشت در تماس باشید و ضمن مطرح كردن سوال‌ها، برنامه معاینه‌های آخرین ماه بارداری را با آنها هماهنگ كنید و درباره زمان زایمان با آنها مشورت كنید». او اضافه می‌كند: «در اغلب موارد نیازی به تغییر زمان زایمان، حتی در مادرانی كه به ویروس كرونا مبتلا هستند، نبوده و نیاز به سزارین هم نیست.»

جنین با كرونا می‌سازد؟

«ممكن است با همه مراقبت‌های انجام‌شده، مادر باردار به كرونا مبتلا شود. اما این بیماری به جنین منتقل نمی‌شود. درواقع جفت، سیستم تصفیه‌ای بسیار كارآمد و عجیبی دارد. به‌ همین دلیل می‌تواند از جنین در مقابل آسیب‌های احتمالی مراقبت كند.»

دكتر هاشمیان می‌گوید: «جای خوشحالی است كه هنوز هیچ مدركی افزایش خطر سقط جنین یا تولد نوزاد با ناهنجاری ناشی از ابتلا به كووید 19 را تایید نکرده است. اما اگر مادر تب بالا داشته باشد، ممكن است نوزاد زودرس متولد شود. علاوه‌بر این ممكن است به دلیل شرایط خاص مادر، پزشك تصمیم به تولد زودرس نوزاد بگیرد. در غیر از این موارد، ابتلای مادر به كووید 19 تغییری در زمان تولد نوزاد ایجاد نمی‌كند.»

مادر با كرونا چطور باید كنار بیاید؟

«در صورت مثبت‌ بودن آزمایش كرونا وحشت نكنید؛ هرچند طبیعی است كه این وضعیت كمی ترسناك باشد. اما حفظ آرامش و انجام اقدامات لازم، مهم‌ترین مسأله است». دكتر الهام‌السادات هاشمیان ادامه می‌دهد: «مثبت بودن جواب آزمایش را به ماما یا پزشك زنان خود اطلاع دهید. درصورتی كه علائم شما شدید باشد - توجه كنید اگر نشانه‌ها شدید است - به بیمارستان مراجعه كنید. اگر نشانه‌های بیماری خفیف است در منزل بمانید و در مشورت با پزشك، نیازهای درمانی را دریافت كنید».

دكتر هاشمیان می‌افزاید: «از افراد دیگر خانواده جدا شده و در اتاقی كه دارای امكان تهویه مناسب است، مستقر شوید. بهتر است همسر شما هم از منزل خارج نشده و اقوام نزدیك، خریدهای لازم را برای شما انجام داده و پشت در منزل بگذارند. از نظر جسمی فعال باشید. این به معنی فعالیت شدید نیست، اما حركت و راه‌رفتن معمولی را متوقف نكنید.» این متخصص زنان ادامه می‌دهد: «اگر پیش از زایمان جواب آزمایش كرونای شما منفی شد، در زمان وضع حمل، خطری جان كادر درمانی و اطرافیان شما را تهدید نمی‌كند.»

اگر در قرنطینه مادر شدید

«از زمان مثبت بودن آزمایش كرونا، باید دو هفته در قرنطینه باشید. اگر در این فاصله زمان تولد نوزاد باشد، یا به هر دلیل نوزاد ناگهانی متولد شود، اولین اقدام تماس گرفتن با پزشك زنان یا ماماست.»

دكتر الهام‌السادات هاشمیان ادامه می‌دهد: «در این شرایط ممكن است توصیه شود در مراحل اولیه زایمان و شروع درد، در خانه بمانید. درصورت مشكلات تنفسی، ممكن است سزارین انجام شود. در این شرایط، بی‌حسی نخاعی منعی ندارد.»

این متخصص زنان اضافه می‌كند: «در مادران مبتلا به كووید-19 گاهی لازم است پس از تولد، مادر و نوزاد برای مدتی از هم جدا باشند. این كار با مشورت و نظر متخصص انجام خواهد شد.»

شیر مادر و ویروس كرونا

سؤالی كه بسیاری از هموطنان این روزها می‌پرسند این است كه اگر مادر به كووید 19 دچار باشد، آیا شیر دادن او به نوزاد - در صورتی كه نیاز به جداكردن مادر از نوزاد برای مدتی نباشد - ممنوع است؟ شیر مادر ممكن است به ویروس كرونا آلوده باشد؟

دكتر هاشمیان در پاسخ به این سوال می‌گوید: «تاكنون ویروس در شیر مادر مبتلا گزارش نشده است. اما این اطلاعات هنوز برای رد كردن كامل انتقال ویروس از طریق شیر مادر به نوزاد، كافی نیست.»

این متخصص زنان و زایمان یادآور می‌شود: «شیر مادر به‌دلیل آنتی‌بادی‌هایی كه دارد از بهترین خوراكی‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد و مراقبت از او در مقابل ابتلا به بیماری‌های مختلف از جمله بیماری‌های عفونی است. اما برای تصمیم درباره شیردادن به نوزاد، باید با پزشك مشورت كرده و مطابق با تصمیم او عمل كنید.»

دكتر الهام‌السادات هاشمیان درباره مراقبت‌های لازم در زمان شیر دادن به نوزاد می‌گوید: «اگر به تائید پزشك، منعی برای شیردادن به نوزاد نبود، به این موارد پیش از شیر دادن به نوزاد دقت كنید: دست‌ها را پیش از تماس با نوزاد بشویید. اگر هنوز نشانه‌هایی مثل سرفه در شما وجود دارد، هنگام نزدیك شدن به نوزاد از ماسك جراحی استفاده كنید. همه سطوحی را كه لمس می‌كنید به طور مكرر ضدعفونی كنید. در واقع سعی كنید تماس شما با نوزاد با رعایت كامل همه نكته‌های بهداشتی همراه باشد.»

مهتاب خسروشاهی - سلامت روزنامه جام جم