نقش‌ فضای‌ شهری ‌در‌ جرایم

برای درک بهتر این موضوع، مناطقی از شمال تهران مانند میرداماد یا گاندی را با مناطقی از جنوب مانند شوش و بازار با هم مقایسه کنید.

در شمال تهران،ساختمان‌های اغلب مرتفع و نوساز وجود دارد. فضا بسیار باز است و افرادی که در این مناطق زندگی می‌کنند نیز از طبقه مرفه جامعه هستند.

در شمال تهران، عوامل آسیب‌زا مانند اعتیاد و مواد مخدر و ... کمتر وجود دارد اما در حاشیه تهران به‌راحتی می‌توان رد پای خرید و فروش مواد مخدر و سرقت را مشاهده کرد.

در این مناطق، بافت بسیاری از خانه‌ها و محلات فرسوده وقدیمی است و در نقطه‌ای واقع شده که مردم فضای باز زیادی در اختیار ندارند.

اگر زن یا دختر جوانی به نقاطی از شهر که کوچه‌پس‌کوچه‌های زیادی دارد قدم بگذارد، احتمال این‌که مورد آزار جنسی یا جسمی قرار بگیرد، بیشتر از زمانی است که همین زن یا دختر در شمال تهران قدم بزند.

در حاشیه تهران، آن‌قدر فضای بسته و کوچه پس کوچه وجود دارد که به راحتی محل را به نقطه ای برای ارتکاب جرم و جنایت هموار می‌کند.

وجود برخی افراد مانند لمپن‌ها یا فروشندگان مواد مخدر و افراد خلافکار در برخی مناطق متراکم یا حاشیه‌ای و جنوبی شهر باعث می‌شود تا عده ای به راحتی به ارتکاب جرم و جنایت دست بزنند.

قتل های رخ داده در شمال تهران بیشتر خبرساز می‌شو‌د. در قتل لاله، همسر ناصر محمدخانی در خیابان کتابی تهران، وجود عوامل زیادی باعث شد تا این قتل بسیار سروصدا کند؛ اول، این‌که این‌قتل در شمال تهران و منطقه مرفه بود.

دوم، زنی که در این پرونده کشته شد، همسر یک فوتبالیست معروف بود که مردم او را می‌شناختند و به عنوان یکی از چهره‌های مشهور‌ جامعه مطرح بود.

به‌دلیل همین تفاوت‌هاست که وقتی جرم و جنایتی در یکی از مناطق شمال شهر رخ می‌دهد، مردم و جامعه نسبت به آن واکنش زیای نشان می‌دهند و تا مدت‌ها در مورد آن صحبت می‌کنند.

دکتر امان الله قرایی‌مقدم - جامعه‌شناس / ضمیمه تپش روزنامه جام جم