به گزارش جام جم آنلاین؛ مسلم است که پیشگیری از درمان آسان تر است. کسی که غرق در انحرافات جنسی شده است ، مشکل می توان و را به راه راست برگرداند و از وی رفتارهای به هنجار انتظار داشت. از حضرت سلیمان ـ علی نبینا و علیه و آله السلام ـ نقل شده که می فرماید: « غلبه کردن کسی که در هواهای نفسانی اش غرق شده، مشکل تر است از کسی که بخواهد به تنهایی شهری را فتح کند».( میزان الحکمه، ج 14، ص6708)
به همین دلیلِ مشکل بودن مقابله با تمایلات نفسانی است که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می فرمایند: « أَشجَعُ النّاسِ مَن غَلَبَ هَوَاهُ: شجاع ترین مردم کسی است که بتواند بر هواهای نفسانی خویش غلبه کند.»( معانی الاخبار، ص 195 )
اصولا شخصیت آدمی به این است که توانمندی پیدا کند تا نگذارد تمایلات ، به نابه هنجاری ها( به ویژه ناهنجاری های جنسی ) تبدیل شود. امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند« : کوشش افراد نجیب و با شخصیت ، این است که خود را از تمایلات شهوی و غضبی ، باز دارند.» ( غررالحکم و درر الکلم، ج4،ص 89)
همچنین می فرمایند:« مُجاهَدَةُ النَّنفسِ شِیمَةُ النُّبَلاءِ.: روش افراد با شخصیت ، این است که با تمایلات نفسانی نا به جا ، مبارزه کنند.»( غرر الحکم و دررالکلم، ج 6، ص 124)
برای پیشگیری از ابتلا به رفتارهای نابه هنجار جنسی و در مان آن و کنترل خود از انحرافات ، شیو های بسیاری در متون دینی مطرح گردیده اند، که به تعدادی از انها اشاره می شود:
مراقبه های فردی:
1.خویشتنداری: هر فردی باید توجه داشته باشد که تاثیر پذیری از محرک ها و تسلیم شدن در برابر خواهش ها و تمایلات جنسی ، با عزت وکرامت انسانی ، سازگارنیست. بر عکس ، خویشتنداری از قدرت و توانمندی عقلی و شرافت وی حکایت دارد. امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ با اشاره به اینکه کسی که احساس بزرگی و کرامت دارد ، به امیال و شهوات انحرافی توجهی ندارد، می فرمایند: « کسی که خودش را با کرامت و شریف بداند ، توجه به امیال و شهوات خارج از نیاز طبیعی را پستی و خواری تلقی می کند. »( نهج البلاغه، حکمت 449)
همچنین در حکمت 245 نهج البلاغه امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند: « هنگامی که نفس انسان قوی شود، شهوتش کاهش می یابد.»
2.ذکر و توجه: توجه به خدا و درک آگاه بودن خدا از انجام شدن رفتارهایی که بشر را از آن نهی کرده است، حیا و ترسی را در فرد پدید می آورد که می تواند از انحرافات جنسی جلوگیری کند. امام باقر ـ علیه السلام ـ در تفسیر آیه « وَ لِمَن خَافَ مَقَامَ رَبِّه جَنَّتانِ» فرمودند: « مراد از آیه ، فردی است که می خواهد با حرص و ولع ، به تمایلات شهوانی و انجام دادن عمل معصیت ، هجوم ببرد.زمانی که مقام و موقعیت خدا به او یاد/اوری می شود، آن گناه را از ترس خدا رها می کند.(بحارالانوار، ج 8،ص 218)
امام صادق ـ علیه السلام ـ نیز می فرمایند:« با استمرار بخشیدن به یاد خدا و توجه به لزوم پیروی از دستورهای او، ریشه هایی که سرچشمه امیال شهوانی اند، بکَنید.» ( بحارالانوار، ج 74،ص35)
3.توجه به چگونگی ارتباط با نامحرم: گفتگوی بیش از حد ضرورت با جنس مخالف، ارتباط های مکرر، گرم گرفتن ها و خودمانی شدن ها، چشم چرانی، همگی، زمینه کشش به شهوات و رفتارهای جنسی را فراهم می سازند. فرد برای پیشگیری از تمایلات شهوی و انجام یافتن انحرافات جنسی، از این زمینه های محیطی باید دوری کند، و نگذارد شرایطی فراهم شود که تحریکات و کشش های جنسی ، در او تشدید گردد و با فشار تمایل درونی ، به رفتارهای نابه هنجار روی بیاورد. از این رو در احادیث ، به برخی از این زمینه ها ، گوشزد شده است.(تربیت جنسی ، ص 402)
امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند:« در سلام کردن به زنان، شما مردان آغازگر نباشید، و آنان را به غذا خوردن با شما فرانخوانید، زیرا که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرمود:زنان با تانی و ناز سخن می گویند و بدن آنها عورت است.با پرهیز گفتگو با آنان ، از این نوع ابراز کلامی آنها جلوگیری کنیدو آنچه را که باید از بدن آنها از دیدگان نامحرمان مستور بماند ، با ماندن آنها در خانه ( و عدم مراوده با مردان) پیشگیری نمایید.( وسایل الشیعه، ج 20، ص 66)
از جمله عوامل زمینه ساز نا به هنجاری های جنسی ، پشت سر زنان حرکت کردن و نگاه به آنان است. به دلیل کشش جنسی این رفتار است که حضرت داوود ـ علی نبینا و آله و علیه السلام ـ به فرزندش فرمود:« ای فرزندم! پشت سر شیر درنده و مار سیاه گزنده ، حرکت کن، ولی پشت سر زن حرکت نکن.» (وسائل الشیعه، ج 14، ص275)
از امام صادق ـ علیه السلام ـ پرسیدند: آیا جایز است که زن را از پشت سر ورانداز کرد؟ امام فرمودند: آیا حاضرید که مردی به همسر شما این گونه نگاه کند؟ پس هر چه برای خود می پسندید ، برای دیگران هم بپسندید.و فرمود: کسانی که به پشت زنان نگاه می کنند چه تضمینی وجود دارد که به پشت زنانشان نگاه نشود.(مستدرک الوسائل ، ج14،ص 273)
4.کامل شدن عقل: کمال عقلی باعث می شود که فرد، در ارزیابی هایش به بی ارزشی امیال شهوی توجه کند و محرکی برای انجام دادن آنها نداشته باشد.از این رو امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند:« کسی که عقلش به تدریج کامل می شود، به امیال و خواسته های شهوی ، بی توجه می گردد.»(غرر الحکم،ح 4054)
هرگاه حکمت و ارزیابی فرد قوی و توانمندانه انجام شود، میل شهوی او آنقدرسست و ضعیف می گردد که نمی تواند باعث انجام شدن رفتارهای انحرافی در فرد می گردد.
5.توجه به همسر و استمداد از خدا: امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ در این خصوص می فرمایند: « هنگامی که یکی از شما مردان زنی را دید که جذب نگاه به او شد، متوجه همسر خود شود، و بداند آنچه را که دیده ، زنش نیز داراست. پس شیطان را به دل خود راه ندهد و چشم به آن زن ندوزد. اما اگر مرد همسر ندارد، برود دو رکعت نماز بخواند و حمد خدای را بسیار به جا بیاورد و بر پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ صلوات بفرستد و از خداوند بخواهد که به فضل و رحمت خویش، او را بی نیاز گرداند. همانا خداوند به رحمت خود، آرزوی او را برآورده خواهد کرد.(تحف العقول، ص 125)
6.مشارطه و محاسبه: در احادیث بسیاری به مواظبت از عملکرد خویش امر شده تا با حسابرسی و ارزیابی نسبت به آنچه انجام گرفته و با مراقبت های پی در پی ، تعهدات شرعی فرد با خدا و خودش عملی گردد و فرد، به نابه هنجاری ها روی نیاورد. رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه وآله و سلم ـ در این خصوص می فرمایند:« صبح و شام در یاد خدا بودن، بهتر از این است که شمشیرها برای جهاد در راه خداوند عزوجل شکسته شود. یعنی آنکس که اول صبح با یاد خدا ، حساب نفس خود را می رسد و به خاطر می آورد کارهای بدی را که در شب انجام داده، از خدا آمرزش می خواهد و توبه می کند. صبح که ازمنزل خارج می شود و به دنبال کار روزانه اش می رود ، گناهانش ریخته و تخلفاتش بخشیده شده است. کسی که اول شب ، خدا را به یاد می آورد و برای حسابرسی، به نفس خودمراجعه می کند و متوجه می گردد که امروز بر خود ستم روا داشته و از فرمان اله ی سرپیچی نموده است ذکر حق می گوید و از پیشگاه الهی طلب آمرزش می کند. سپس به نزد خانواده خود می رود، در حالی که گناهانش بخشیده شده اند.»(وسائل الشیعه، ج 16، ص 97)
7.پرهیز از چشم چرانی: در اهمیت مراقبت از نگاه حرام و نقش اساسی آن در پیشگیری از نابه هنجاری ها، امیرالمومنین امام علی ـ علیه السلام ـ بیانات فراوانی دارند: از جمله ؛ « کسی که از محارم الهی چشم فرو می بندد ، تاسفش نسبت به ندانم کاری هایش کاهش می یابد و از تلف شدن نیرویش مصون است.»(غررالحکم و دررالکلم، ح 9125)
چشم بستن از حرام الهی برکات و آثار بسیاری با خود به همراه دارد: درک لذت عبادت، درک لذت ایمان، امان یافتن از حسرت و هلاکت، آرامش دل، تضمین بهشت ، مصونیت از زنا، گریان نبودن در قیامت و....از جمله این خیرات است.
نتیجه:
توجه به دستورات اسلام و مطالعه در این رابطه و تلاش و مجاهده برای عملی نمودن دستورات اسلام حداقل در حوزه فردی موجب مصونیت گناه و راحتی جان می گردد. اگر هر فرد در جامعه به پیامدهای عملکرد خود دقت نموده و متوجه این باشد که عمل او بر جامعه اثر مستقیم دارد و با خود مراقبتی مانع بروز ناهنجاری گردد شاهد جامعه ای خواهیم بود که ارمغانی جز آرامش برای اعضای خود ندارد.
نگارنده: ز، فیاضی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت