مقارنه مشتری و زحل برای نخستین بار

مقارنه یا همدمی در ستاره‌شناسی به هم‌راستا قرار گرفتن دو یا چند جرم سماوی با همدیگر از منظر زمین می‌گویند، به گونه‌ای که در آسمان در کنار هم دیده شوند. مقارنه یک موقعیت است که در ستاره‌شناسی آماتوری و ستاره‌بینی استفاده می‌شود و به نزدیکی ظاهری چند سیاره و ماه یا با هم اشاره دارد.

"پاتریک هارتیگان" ستاره شناس دانشگاه "رایس" می‌گوید: هم ترازی بین این دو سیاره نسبتاً نادر است و تقریبا هر ۲۰ سال یک بار اتفاق می‌افتد، اما این مقارنه به دلیل بسیار نزدیک بودن این سیارات به یکدیگر، بسیار نادر است، چرا که این پدیده بار قبل در تاریخ ۴ مارس سال ۱۲۲۶ میلادی رخ داده است.

مشتری و زحل از شروع تابستان در آسمان زمین آغاز به نزدیک شدن به یکدیگر کرده‌اند و بین ۱۶ تا ۲۵ دسامبر(۲۶ آذر تا ۵ دی) فاصله آنها به اندازه یک پنجم قطر ماه کامل در آسمان شب زمین دیده خواهد شد. البته نه اینکه این دو سیاره واقعا به این میزان به هم نزدیک شوند، بلکه از دید ما ناظران زمینی اینگونه به نظر می‌رسند.

اگرچه بهترین شرایط رصد این پدیده در نزدیکی خط استوا است، اما این رویداد در صورت صاف بودن هوا در هر کجای کره زمین قابل مشاهده خواهد بود.

اخترشناسان می‌گویند زحل و مشتری در غروب روزهای مذکور به مدت تقریباً یک ساعت همانند یک دوقلو به نظر می‌رسند و برای رصد این پدیده باید دهانه تلسکوپ را به سمت غرب نشانه رفت.

"هارتیگان" می گوید: در شامگاه ۲۱ دسامبر نزدیکترین فاصله میان زحل و مشتری رقم خواهد خورد و آنها مانند یک جفت به نظر می رسند که فقط یک پنجم قطر ماه کامل از هم فاصله دارند.

وی افزود: هرچه مکان یک ناظر بیشتر به سمت شمال کره زمین باشد، زمان کمتری برای دیدن این مقارنه قبل از فرو رفتن این سیاره‌ها به زیر خط افق خواهد داشت. خوشبختانه این سیارات به اندازه کافی درخشان خواهند بود که در گرگ و میش قابل مشاهده باشند.

"هارتیگان" می‌گوید کسانی که می‌خواهند منتظر بمانند و مقارنه بعدی مشتری و زحل را در آسمان شب ببینند، باید تا تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۸۰ صبر کنند و پس از آن، این مقارنه تا حدود سال ۲۴۰۰ رخ نخواهد داد.