عوامل کاهش رزق و روزی

به گزارش جام جم آنلاین و به نقل ازروزنامه کیهان؛ اعمالی که موجب کاستی رزق می‌شوند اعمالی هستند که عمدتاً موجب گناه نیز می‌شوند. این عوامل اقسام زیادی دارد که از جمله آنها: زنا، دروغ، حرام خواری، بد خلقی، عدم پرداخت زکات، خیانت در امانت و... می‌باشد که درباره هر یک از آنها بحث خواهد شد.

زنا
زنا از اعمال منافی عفت و از گناهان کبیره به شمار می‌آید، به عبارتی دیگر زنا از گناهانی می‌باشد که وعده عذاب و اتش به آن داده شده و مجازات سختی برای آن در نظر گرفته شده است، قرآن کریم درباره مجازات زنا می‌فرماید: هر يك از زن و مرد زناكار را صد تازيانه بزنيد؛ و نبايد رأفت [و محبّت كاذب] نسبت به آن دو شما را از اجراى حكم الهى مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ايمان داريد! و بايد گروهى از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده كنند (نور ـ 2)
زنا دارای آسیب‌های جبران ناپذیری می‌باشد که در ذیل به آنها اشاره می‌گردد:
الف) کاهش رزق
پیامبر اکرم(ص) درباره تاثیر زنا بر کاهش رزق می‌فرمایند: «في الزِّنَا سِتُّ خِصَالٍ‏ ثَلَاثٌ مِنْهَا فِي الدُّنْيَا وَ ثَلَاثٌ مِنْهَا فِي الْآخِرَةِ فَأَمَّا الَّتِي فِي الدُّنْيَا فَيَذْهَبُ بِالْبَهَاءِ وَ يُعَجِّلُ الْفَنَاءَ وَ يَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ أَمَّا الَّتِي فِي الْآخِرَةِ فَسُوءُ الْحِسَابِ وَ سَخَطُ الرَّحْمَنِ وَ خُلُودٌ فِي النَّار» (در زنا شش خصلت مي باشد كه سه خصلت آن در دنيا گريبان زانى را مي‌گيرد، و سه خصلت آن در آخرت، اما سه خصلت دنيوى: آبرو و حيثيت را مي‌برد، و مرگ را زودتر مي‌رساند، و روزى را قطع مي‌كند و اما سه خصلت در آخرت: در محاسبه اعمال با او بد رفتارى ميگردد، و موجبات خشم و غضب خداوند منان را فراهم مي‌سازد، و در آتش جهنم جاودان مي‌ماند.) (من لايحضره الفقيه، ج‏4، ص 367)
ب) از دست رفتن آبرو
قرآن کریم در آیه دوم سوره نور می‌فرماید: هر يك از زن و مرد زناكار را صد تازيانه بزنيد؛ و نبايد رأفت [و محبّت كاذب] نسبت به آن دو شما را از اجراى حكم الهى مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ايمان داريد! و بايد گروهى از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده كنند)
در این آیه شریفه ذکر شده که هنگام مجازات افراد زناکار جمعی از مومنان شاهد اجرای مجازات باشند، که این خود باعث از بین بردن آبروی افراد زناکار می‌شود.
 دروغ
دروغ نیز همانند زنا از گناهان کبیره می‌باشد که وعده عذاب و آتش به آن داده شده است، در احادیثی که از ائمه اطهار(ع) روایت شده است به کبیره بودن دروغ تصریح شده است، رسول اکرم(ص) درباره دروغ می‌فرمایند: «الكذب ينقص الرّزق» (دروغ روزى را كاهش می‌دهد) (ابوالقاسم پاینده، نهج الفصاحه، ص 372) بنابر این حدیث یکی از عوامل موثر در کاهش رزق دروغ می‌باشد.
حرام خواری
حرام خواری علاوه بر اینکه حرمت تکلیفی دارد اثرات وضعی نیز بر روح و روان انسان‌ها می‌گذارد و انسان را از خیرات و خوبی‌ها منع می‌کند و از اثرات وضعی دیگر حرام خواری کاهش رزق می‌باشد چنانچه امام صادق(ع) می‌فرمایند: «کَثْرَةُ السُّحْتِ يَمْحَقُ الرِّزْقَ» (‏حرام خواری بسيار، روزى را از بين ببرد) (حسن بن علی بن شعبه حرانی، تحف العقول، ص372)

بد خلقی
بدخُلقی سبب از دست دادن دوستان و دوری افراد و آشنایان از انسان می‌گردد. هر مقدار که شخص با دیگران روابط حسنه داشته باشد و خوش خُلق باشد، دیگران به سوی وی جذب شده و طبیعتاً ارتباط‌های بالا تأثیر بسزایی در بالا بردن رزق و کسب و تجارت شخص خواهد داشت. حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «مَنْ سَاءَ خُلُقُهُ ضَاقَ رِزْقُه» (هر کس بد اخلاق باشد روزی‌اش تنگ می‌شود) (عبدالواحد بن محمد تمیمی آمدی، تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص 592)
 عدم پرداخت زکات
پرداخت زکات یکی از موارد ده گانه فروع دین بوده و واجب می‌باشد، زکات به غلات و دام‌ها و سکه‌ها تعلق می‌گیرد و وقتی پرداخت آن واجب می‌شود که مقدار آن به حد نصاب برسد که در کتب فقهی به طورکامل از آن بحث شده است.
از تاثیرات منفی عدم پرداخت زکات کاهش رزق می‌باشد، امام محمد باقر(ع) در این باره می‌فرمایند: «إِذَا مَنَعُوا الزَّكَاهًْ، مَنَعَتِ الْأَرْضُ‏ بَرَكَتَهَا مِنَ الزَّرْعِ وَ الثِّمَارِ وَ الْمَعَادِنِ كُلَّهَا» (هر گاه مردم زکات خود را نپردازند، زمین برکت خود را از زراعت و میوه‌ها و معدن‌ها دریغ می‌دارد) (محمد بن علی بن بابویه، علل‌الشرائع، ج 2، ص 584)
خیانت در امانت
خیانت در امانت یکی رذیله‌های اخلاقی می‌باشد و خداوند متعال نیز در قرآن کریم به عدم آن امر فرموده و می‌فرماید:«إِنَ‏ اللَّهَ‏ يَأْمُرُكُمْ‏ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلی ‏أَهْلِها» (خداوند به شما فرمان مى‏دهد كه امانتها را به صاحبانش بدهيد) (نساء 4/ 58)
از جمله تاثیرات منفی خیانت در امانت در زندگی انسان  کاهش رزق می‌باشد، پیامبر اکرم(ص) در این باره در حدیثی گهربار می‌فرمایند: «الْأَمَانَةُ تَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ الْخِيَانَةُ تَجْلِبُ الْفَقْرَ» (امانت داری موجب بی‌نیازی و خیانت در امانت موجب فقر می‌شود) (حسین بروجردی، جامع أحادیث الشیعه،ج 23، ص 1152)
خداوند متعال، رازق حقیقی
این نکته را نباید فراموش کرد که اگر انسان واقعا خداوند متعال را رازق بداند برای کمی یا زیادی رزق حسرت نمی‌خورد،چرا که این خداوند است که رزق او را تعیین می‌فرماید و به او عطا می‌کند؛قران کریم در سوره الذاریات درباره رازق بودن خداند متعال می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ‏ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتين‏» (خداوند روزى‏دهنده و صاحب قوّت و قدرت است) (ذاریات ـ 58)
و همچنین در سوره هود نیز می‌فرماید: «وَ ما مِنْ‏ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها» (هيچ جنبنده‏اى در زمين نيست مگر اينكه روزى او بر خداست‏) (هود ـ 6)
بنابر این ممکن است این سوال پیش آید که اگر اندازه رزق انسان از جانب خداوند متعال معین شده پس دیگر چه احتیاجی به تلاش و کوشش برای افزایش رزق می‌باشد؟ جواب این سوال در این است که سنت الهی بر این قرار گرفته که خداوند متعال رزق منقسم شده را با توجه به سعی و تلاشی که انسان‌ها دارند به آنها عطا می‌فرماید.