آینده نظام بازرسی‌ها پس از اجرای قانون مجلس

وی همچنین تشریح کرده که در صورت اجرای قانون مجلس، شرایط بازرسی‌ها چگونه خواهدشد.

بازرسی‌ های آژانس چند نوع است و در چه قالب‌هایی صورت می‌گیرد؟

بازرسی آژانس به طور معمولی طبق ان.پی.تی می‌تواند انجام شود. به این معنی که آنها اطلاع می‌دهند سپس برای بازدید به ایران می‌آیند. همچنین در کشورمان بازرس‌های مقیم داریم که برای بازرسی سرزده اطلاع می‌دهند و کشور میزبان دو ساعت فرصت دارد به آنها اجازه بازرسی دهد.همچنین بازرسی آنلاین وجود دارد به این ترتیب که دوربین‌هایی در سایت‌های‌هسته‌ای نصب شده‌اند که از بیرون هم می‌توانند آنها را رصد کنند.

دوربین‌هایی هم در مراکز هسته‌ای وجود دارد که تصاویر را ضبط می‌کند و زمانی که بازرس آژانس وارد کشور می‌شود حافظه دوربین‌ها را به کامپیوتر وصل کرده و تصاویر را می‌بیند.

ایران در طول سال‌های گذشته همواره با آژانس همکاری داشته و حتی کشورمان جزو کشورهایی است که بازرسی‌های سرزده و بی‌سابقه بسیاری داشته‌است.این‌گونه بازرسی‌ها را طبق مقررات و حتی فراتر از آن برای نشان‌دادن حسن‌نیت خود داشته‌ایم. ما در این مدت خارج از ضوابط هم با آژانس همکاری کرده‌ایم چرا که به‌دنبال شفافیت بیشتر بودیم.

طبق مصوبه مجلس در صورت عدم اجرای تعهدات طرف مقابل در موعد مقرر، در مورد بازرسی‌ها چه اتفاقی خواهد افتاد؟

طبق قانون مجلس، اجرای پروتکل الحاقی بازرسی‌های مربوط به این حوزه انجام نخواهدشد. به تعبیری تمام بازرسی‌های مربوط به پروتکل الحاقی لغو می‌شود.

تکلیف دوربین‌ها چه می‌شود؟

این دوربین‌ها به فعالیت خود ادامه خواهندداد زیرا ما به دنبال پنهانکاری نیستیم بلکه درصدد قطع اختیارات اضافه آژانس هستیم زیرا آژانس در خدمت کشورهای استکباری است.بنابراین اگر طبق مصوبه مجلس، بازرسی‌های فراتر از پادمان را لغو کنیم، همچنان دوربین‌ها می‌توانند فعال باشند و تصاویر را ضبط و مخابره کنند و در نهایت شورای‌ عالی‌ امنیت‌ ملی باید تصمیم بگیرد این موضوع با امنیت ما سازگار است یا خیر.

برخی از این مصوبه به اخراج بازرسان آژانس تعبیر کرده‌اند. آیا این تعبیر درست است؟

کاری که ما می‌کنیم این است که دیگر بازرسان را نمی‌پذیریم یا روادید آنها را تمدید نمی‌کنیم. براساس این مصوبه اگر طرف مقابل در این مدت باقی‌مانده به تعهداتش عمل نکند، ممکن است سختگیری‌های دیگری هم داشته‌باشیم و مثلا چند روزی اجازه ورود بازرسان آژانس به کشور را ندهیم. در مجموع باید به این نکته توجه داشت که بازرسی‌های مرسوم یعنی بازرسی‌های پادمانی ادامه خواهندیافت و صرفا بازرسی‌های فراتر از پادمان متوقف خواهد شد.

حرف و حدیث‌هایی هم درباره خروج از ان‌پی‌تی مطرح می‌شود. آیا نمایندگان مجلس در قانون به این مساله هم توجهی داشته‌اند؟

ما عضو ان‌پی‌تی هستیم و باید طبق آن بازرسی‌ها را بپذیریم و تا حالا هم پذیرفته‌ایم اما حضور ما در این معاهده تاکنون فایده‌ای برای ما نداشته‌است. با وجود این مصوبه مجلس به معنی خروج از ان‌پی‌تی نیست؛ چراکه برای این کار هر کشوری باید موضوع خروج خود را طی نامه‌ای به آژانس اعلام کند. آژانس نیز حدود سه ماه برای بررسی جوانب موضوع فرصت می‌خواهد و بعد از آن اگر توانست کشور مورد نظر را راضی به ماندن کند که هیچ اما اگر نتوانست، جلساتی را برای اجازه خروج کشور مورد نظر تشکیل می‌دهد.

اما در مورد ایران باید گفت موضوع ما و آژانس، نوعی اختلاف است و باید این اختلاف در یک داوری بررسی شود.

پاسخ شما به کسانی که نسبت به مصوبه مجلس انتقاد می‌کنند و توقف بازرسی‌ها را باعث تحریک طرف مقابل می‌دانند چیست؟

این افراد باید بدانند پذیرش پروتکل الحاقی، تعهدی بود که ایران در مقابل لغو تحریم‌ها پذیرفت و وقتی طرف مقابل به تعهداتش عمل نمی‌کند ما چرا باید همچنان به این تعهد خود ادامه دهیم. باید توجه داشت در این بازرسی‌ها، ریزداده‌های ما اخذ شده و به خارج منتقل می‌شوند. در این زمینه حتی اگر بازرس آژانس جاسوس نباشد این احتمال وجود دارد کسانی که اطلاعات بازرسان در اختیارشان قرار می‌گیرد از این اطلاعات علیه کشورمان استفاده کنند.