اما محمدمهدی تیلاب که در حال حاضر رییس هیأت مدیره شرکت «تجارت هوشمند توکا» است، اعتقاد دارد همه چیز برای او از دبیرستان آغاز شده است؛ یعنی درست همان زمانی که دانشآموز بوده و در کنار درسها، آموزش های فنی دیده و با زبانC Sharp برنامهنویسی را یاد گرفته است.
همین زمینهسازی و علاقه مندی باعث شد او در دانشگاه، تحصیل در رشته نرمافزار را ادامه دهد و در همین زمینه کسبوکار خودش را راهاندازی کند.
او در ۱۷ سالگی در حوزه نرمافزارهای کتابخانه، اولین فضای کاری را تجربه میکند و سالها بعد خودش پیمانکار همان پروژه میشود.
تیلاب در طی همکاریهایی که با شرکتهای مختلف نرمافزاری داشته است در حوزه سامانه اتوماسیون های اداری و سیستمهای داخلی و نحوه کسبوکار نرمافزارها در ایران، تجارب بسیاری به دست میآورد.
در اینجاست که شرکت خودش را راه اندازه میکند تا بتواند سایتها و پورتالهای با کیفیتی طراحی و عرضه کند تا کسبوکارها بتوانند در فضای مجازی با کیفیتی بیشتر از قبل در خدمت کاربرها باشند.
سال ۱۳۸۸ وقتی رییس هیأت مدیرهفعلی شرکت تجارت هوشمند توکا سرباز بود، پروژهای از سازمان صداوسیما به او داده میشود که ایده اصلی کسبوکار را در ذهنش میسازد ولی چون خودش صاحب شرکتی نبود تا تحت عنوان آن بتواند قرارداد ببندد ناگزیر میشود تا از نام شرکت دوستش کمک بگیرد و پروژه را انجام بدهد و اعتماد به نفس راهاندازی کسبوکار خودش را پیدا کند.
سال ۱۳۸۹ تلاشهایش نتیجه میدهد و بالاخره شرکت خودش را به ثبت میرساند و اجرای پروژه جدید صداوسیما که در آن زمان رقم خوبی هم داشت را به دست میگیرد.
این ماجرا، سنگ بنای تیمسازی محمدمهدی تیلاب برای فعالیتهای گستردهتر و حرفهایتر است و به مرور صاحبان مشاغل مختلف با کسبوکار توکا آشنا میشوند.
برای مثال؛ در سال ۹۲ وزارت صنعت، سفارشهایی به شرکت توکا ارائه میدهد و در سال ۹۳ Iran.ir را برای سازمان فناوری اطلاعات آماده میکند و در همان زمان پروژهای را هم به سفارش شرکت خدمات ارتباطی رایتل آغاز میکند. اکنون بانک مسکن، شرکت ملی پست و پستبانک از مشتریهای تجارت هوشمند توکا هستند.
از تجارت هوشمند چه انتظاراتی میتوان داشت؟
«تجارت هوشمند توکا» فعالیت خود را در حوزه نرمافزارهای پورتال سازمانی آغاز کرد. این نرمافزارها به دو بخش بانکی و محصولات خاصمنظوره برای حوزه تلهکام تقسیم میشوند.
همه ما با نوعی از محصولات کار کردهایم. برای مثال وقتی به شکل مجازی قبضهایمان را پرداخت میکنیم در حال استفاده از چنین پورتالهایی هستیم. یکی از همکاریهای مهم شرکت توکا راهاندازی پورتال سازمانی در ۱۲۰۰ شعبه بانک مسکن بوده است.
در دوره همهگیری کووید ۱۹ که نیاز به همکاریهای مجازی بیش از پیش احساس شد، طراحی و آمادهسازی سامانه ثبت و پیگیری درخواست تسهیلات و سامانه تمدید قرارداد مشارکت از دیگر فعالیتهای اثرگذار این شرکت بوده است. این کار در بازه یک ماهه اجرایی و به مرور کاملتر شده است.
تلاش و همت با چاشنی ریسک
آن طور که محمدمهدی تیلاب میگوید، زمانی که کارش را آغاز کرده استارتاپ معنای امروزیاش را نداشته و تا این حد رواج پیدا نکرده بود. آزادکارها (فریلنسرها) بسیار کم بودند و فضای کار اشتراکی در ایران وجود نداشت. به همین خاطر ناچار بوده اتاقی را از دوستش اجاره کند و بتواند سازوکار رسمی به شغلش بدهد. در آن زمان یعنی حدود سال ۸۹ و اوایل ۹۰ دریافت کدپستی برای دفتر کار، آسان نبود و اداره مالیات هم برای تشکیل پرونده، اجارهنامه میخواست و در غیر این صورت حق ادامه فعالیت وجود نداشت. اما او هم تلاشش را کرده و هنوز هم معتقد است برای رشد نیاز به سعی فراوان است و مزیت این تلاشها را هم در این میبیند که هر چه به دست بیاید محصول زحمت و رنج خود فرد است و نه سرمایهای که از خانواده و دیگران گرفته باشد. گاهی ریسک کردن، چیزهای بیشتری برای فرد به دنبال دارد تا کار در مشاغل دولتی که امنیت و امتیازهای مشخصی دارند.
گفتنی است؛ تجارت هوشمند توکا با برند توکا سافت (Tookasoft) در بازه ۱۰ ساله، ۴۰ مشتری را نگه داشته است و تخمین میزند که تا پنج سال آینده تعداد مشتری ها را تا ۱۰۰ شرکت هم افزایش دهد.
تیلاب درباره استراتژی فروش شرکتش این طور توضیح میدهد: ما در آمد محصول اولیه را در آن سازمان هزینه میکنیم و این باعث میشود مناقصات بیشتری را برنده شویم و کارفرما وقتی نمونه کار را میبیند علاقهمند میشود تا این همکاری را ادامه بدهد و به دیگران هم معرفی کند. مثلا یک شرکت سرمایه گذاری در حوزه دارو ما را به مدیران خود نشان داد و آن وقت یک شرکت سرمایهگذاری در حوزه نفتوگاز که پنجمین هلدینگ بزرگ دنیاست هم علاقهمند شد تا کارش را به ما بسپارد. تعامل با مشتری برای ما اهمیت زیادی دارد به همین خاطر اگر بگوید هزینه کمی در اختیار دارد، ما تا حدی که ضرر نکنیم با او منعطف برخورد میکنیم و نگاهمان این است که این شرکت آمده تا نرمافزارهایش را توسعه بدهد و در ادامه همکاریهای زیادی خواهیم داشت.
شرکت تجارت هوشمند توکا تلاش کرده است در مقایسه با رقبای داخلی، انعطاف بیشتری برای تغییرات مورد نظر سفارشدهندهها داشته باشد.
مثلا پلتفرمی که توکا از آن استفاده می کندLiferay است که شرکتهای موفق و چند ملیتی خارجی از آن بهره می برند و متناسب با نیازهای ایرانیها بومیسازی شده است.
استفاده از فناوریهای نوین و قیمت رقابتی از دیگر محاسن توکاست. از طرفی نرمافزارهای سفارشی تحت وب و گوشی تلفن همراه قابل استفاده هستند و در تمام سیستم عاملهای ویندوز و لینوکس بهآسانی اجرا میشوند. این نرمافزارها محدودیت زبان برنامهنویسی هم ندارند و با جاوا یا پیآچپی میتوان آنها را نوشت.
به گفته تیلاب، رییس هیأت مدیره توکا، در دنیای مدرن به دنبال اختراع چرخ رفتن، کار اشتباهی است و بهتر است از اطلاعات و پیشرفتهای جدید استفاده کرد و تمرکز اصلی را روی رضایت مشتری و بر طرف کردن تقاضای او گذاشت.
مریم ملی - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد