کشف استعدادهای دانش‌ آموزان به روش نادکو

در کشور ما نیز محصولات و بسته‌های کمک‌آموزشی متنوعی تولید می‌شود که البته همه آنها کیفیت مناسبی برای ارتقای سطح علمی دانش‌آموزان ندارد.

شرکت «نوآوران ابزار دانش‌آموز» که با نام تجاری «نادکو» شناخته می‌شود، از مجموعه‌های باسابقه و خوشنام در تولید بسته‌های کمک‌آموزشی است؛ نادکو در زمینه‌هایی مانند رباتیک، شیمی، هوافضا، زیست‌شناسی، نجوم، خلاقیت و طراحی سه‌بُعدی، علاوه‌بر تولید بسته‌های کمک‌آموزشی، کلاس‌های فوق‌برنامه نیز برای مدارس برگزار می‌کند.

مدیرعامل شرکت «نادکو» در خصوص ماجرای شکل‌گیری این مجموعه به جام‌جم می‌گوید: «ما براساس نیازی که در زمینه آموزش کودکان و نوجوانان احساس می‌کردیم، از سال 82 به‌شکل غیررسمی شروع به فعالیت کردیم و در سال 86 با ثبت شرکت «نوآوران ابزار دانش‌آموز»، فعالیت‌های ما سروشکل رسمی به‌خودش گرفت. در واقع مجموعه ما از آنجایی شکل گرفت که احساس کردیم دروس رسمی آموزش‌وپرورش که در مدارس کشور ارائه می‌شود، کافی نبوده و نیاز است مکمل‌های آموزشی در اختیار دانش‌آموزان قرار بگیرد؛ به این ترتیب ما فعالیت خودمان را با طراحی و ساخت بسته‌های کمک‌آموزشی برای کودکان و نوجوانان آغاز کردیم تا به زبانی بسیار ساده و کودکانه، با مفاهیمی آشنا شوند که قرار است بعدا در دانشگاه‌های کشور فرا بگیرند.»

علی‌اکبر امیری در ادامه می‌گوید: «اولین محصول ما بسته‌های رباتیکی بودند که قابلیت برنامه‌نویسی داشتند و آنها را با نام تجاری «روبورو» عرضه کردیم. از آنجا که هر شخصی بخواهد در زمینه رباتیک فعالیت داشته باشد، نیاز به فراگیری سه رشته الکترونیک، مکانیک و برنامه‌نویسی دارد، سعی کردیم در بسته‌های کمک‌آموزشی روبورو، تعدادی قطعات مکانیکی ساده قرار دهیم تا ضمن یادگیری مفاهیم کلی مکانیک، دانش‌آموزان بتوانند به‌سرعت این قطعات را کنار هم قرار داده و ربات‌شان را تکمیل کنند. از طرف دیگر، دانش‌آموزان می‌توانستند برنامه‌نویسی را به‌صورت انتخاب دستورات از منوهایی که به زبان فارسی تهیه شده بود، انجام دهند و آشنایی کلی با حوزه برنامه‌نویسی پیدا کنند. این محیط برنامه‌نویسی کاملا بومی را اعضای تیم ما تهیه کرده‌اند و توانایی رقابت با بهترین نرم‌افزارهای مشابه خارجی را دارد.»

وی می‌افزاید: «در زمینه الکترونیک نیز بُردهای آماده و نیمه‌آماده‌ای طراحی کردیم که دانش‌آموزان بتوانند از آنها به‌عنوان حسگرهای محیطی استفاده کرده و به بُرد اصلی وصل کنند؛ به این ترتیب کودکان و نوجوانان می‌توانستند ضمن آشنایی کلی با مفاهیم الکترونیک، از بسته‌های کمک‌آموزشی روبورو به‌طور کامل استفاده کنند و درک مناسبی از علم رباتیک به‌دست آورند.»

به گفته مدیرعامل مجموعه نادکو، این شرکت کار خودش را با ارائه بسته رباتیک آغاز کرد، ولی به‌مرور زمان فعالیت‌هایش را گسترش داد؛ اهداف نادکو از ابتدا آشناکردن دانش‌آموزان با رشته‌های متنوع دانشگاهی، بازار کار آنها و نمونه‌های عملی‌ای است که این رشته‌ها می‌تواند در صنعت داشته باشد و همچنین سنجش میزان علاقه‌مندی دانش‌آموزان نسبت به رشته‌های مختلف بوده است. باتوجه به همین اهداف و بر اساس نیازهای کشور در دوره‌های زمانی مختلف، علاوه‌بر رباتیک رشته‌هایی مانند هوافضا، نانوشیمی، زیست‌فناوری و... نیز به سبد محصولات این مجموعه افزوده شد.

نقشه راه مجموعه «نادکو»

مدیرعامل شرکت نادکو در پایان ضمن اشاره به «پژوهشکده شهیدرضایی دانشگاه شریف» به‌عنوان سهامدار و حامی اصلی این مجموعه، خاطرنشان می‌کند: «ما در سال 96 موفق به کسب گواهی خلاقیت‌وفناوری از سوی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری شدیم و درحال حاضر به‌دنبال ایجاد شرایط مناسب برای ورود به حوزه صادرات هستیم. باتوجه به نرخ برابری ارز در کشور، قیمت و کیفیت ارائه خدمات ما کاملا قابل رقابت با شرکت‌های مشابه خارجی است؛ از این رو صادرات را به‌عنوان هدفی کوتاه‌مدت برای مجموعه‌مان تعریف کرده‌ایم.»

امیری در انتها اظهار می‌کند: «یکی از بزرگ‌ترین اهداف و آرزوهایی که داریم و پژوهشکده شهیدرضایی نیز مشغول انجام آن است، جذب و پرورش افراد متعهد و متخصص به‌عنوان بخشی‌از فرآیند کادرسازی برای کشور است؛ بنابراین نمی‌خواهیم دانش‌آموزان را پس‌از شرکت در دوره‌ها و مسابقات رها کنیم، بلکه قصد داریم از زمانی‌که یک کودک پنج‌ساله به ما مراجعه می‌کند، تمام اطلاعات شخصیتی و استعدادهای علمی او را مستندسازی و ذخیره کنیم تا بعدها بتواند خودش شخصا برای انتخاب‌رشته دانشگاهی یا به‌عنوان یک رزومه برای ورود به بازار کار از آن استفاده کند و از طرف دیگر، جامعه هم بتواند با دسترسی به یک پایگاه اطلاعاتی بزرگ و قدرتمند، از وجود چنین افراد نخبه‌ای آگاه شده و از تخصص آنها بهره‌مند شود.»

همه چیز درباره «زنجیره 1+5»

امیری درباره «زنجیره 1+5» و چگونگی جذب دانش‌آموزان از طریق آن می‌گوید: «یکی از کارهای خلاقانه‌ای که ما در مجموعه نادکو طراحی و پیاده‌سازی کرده‌ایم، ایجاد یک زنجیره از رویدادهای مختلفی است که درنهایت علاوه‌بر ایجاد جذابیت از طریق تأکید بر جنبه سرگرمی علوم گوناگون، خلاقیت دانش‌آموزان را نیز برانگیخته می‌کند.»

او صحبت‌هایش را این‌گونه ادامه می‌دهد: «گام اول از این فرآیند که نام زنجیره 1+5 را بر آن گذاشته‌ایم، آشناکردن دانش‌آموزان با جذابیت‌های علمی است که طی انجام بازدیدهایی صورت می‌گیرد؛ در این حلقه از زنجیره 1+5، کودکان و نوجوانان اتفاقات جالب و سرگرم‌کننده‌ای که در شیمی، فیزیک، هوافضا، رباتیک یا سایر رشته‌ها اتفاق می‌افتد را در قالب انجام بازدیدهایی، از نزدیک می‌بینند. در گام بعدی، دانش‌آموزان در دوره‌های کارگاهی نیم‌روزه یا یک‌روزه‌ای به‌اسم «کارسوق» شرکت می‌کنند. در این دوره دانش‌آموز بسته به علاقه‌ای که در مرحله قبل نسبت به یک حوزه خاص از علوم مختلف پیدا کرده است، یک کار بسیار ساده را در همان زمینه موردعلاقه‌اش یادگرفته و انجام می‌دهد؛ برای مثال اگر کودکی به رشته هوافضا علاقه‌مند شده باشد، نحوه ساخت یک گلایدر کوچک و بدون سازه را آموزش دیده و آن‌را با دست خودش می‌سازد. در انتهای هر کارسوق نیز برای ایجاد جذابیت بیشتر، مسابقه کوچکی برای دانش‌آموزان برگزار می‌شود تا ضمن تفریح، خودشان را در زمینه‌ای که انتخاب کرده‌اند محک بزنند.»

مدیرعامل نادکو در ادامه تصریح می‌کند: «در گام سوم از زنجیره 1+5، دانش‌آموزان براساس علاقه‌مندی خودشان و آشنایی مختصری که طی شرکت در کارسوق پیدا کرده‌اند، می‌توانند وارد دوره‌های آموزشی مختلف شوند. ما باتوجه به شرایط آموزش‌وپرورش و رده‌های سنی دانش‌آموزان، دوره‌های آموزشی را در چهار دسته‌بندی سنی مختلف ارائه می‌دهیم: سه‌ساله اول ابتدایی، سه‌ساله دوم ابتدایی، سه‌ساله اول دبیرستان و سه‌ساله دوم دبیرستان. این تقسیم‌بندی به دلیل تفاوت در سطح معلومات و همچنین سطح مهارتی کودکان و نوجوانان در سنین مختلف، صورت گرفته است. دانش‌آموزان می‌توانند بسته به رشته موردعلاقه و سنی که دارند، از سه ماه تا سه سال در این دوره‌های آموزشی شرکت کنند و ضمن آشنایی کامل با رشته، مهارت‌های خودشان را نیز از طریق آموزش‌های عملی در این دوره‌ها ارتقا دهند.»

این کارآفرین اضافه می‌کند: «حلقه چهارم از این زنجیره، شرکت در مسابقات است؛ دانش‌آموزان پس‌از اتمام دوره‌های آموزشی، در مسابقاتی به‌نام «نادکاپ شریف» که زیرنظر دانشگاه صنعتی شریف برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند. تاکنون 23دوره از این مسابقات برگزار شده است، اما امسال باتوجه به محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کووید 19، بیست‌وچهارمین دوره مسابقات نادکاپ به‌صورت مجازی درحال برگزاری است. ما این مسابقات را معمولا طی دو روز در دانشگاه صنعتی شریف برگزار می‌کنیم و در آخرین دوره‌ای که به‌صورت حضوری برگزار کردیم، 75 رشته مسابقاتی متنوع برای همه سنین دانش‌آموزی درنظر گرفته شده بود تا کودکان و نوجوانان از سن پنج‌سال (به‌دلیل برگزاری مسابقاتی برای کودکان پیش‌دبستانی) تا پایان دوره دبیرستان، امکان شرکت در مسابقات مختلف را داشته باشند. این تنوع رشته‌های مسابقاتی باعث می‌شود استعداد و مهارت دانش‌آموزان از جهات مختلف سنجیده شده و توانایی‌های خاص آنها کشف و شکوفا شود. تنوع جغرافیایی مسابقات نادکاپ به‌گونه‌ای است که هرساله تقریبا دو تا سه‌هزار دانش‌آموز از استان‌های سراسر کشور در آن شرکت می‌کنند و به نفرات برتر هر رشته، جوایز نقدی قابل‌توجهی نیز اهدا می‌شود.»

وی می‌افزاید: «آخرین گام یا آخرین حلقه از زنجیره 1+5، برگزاری دوره‌هایی تحت‌عنوان «دوره‌های نوآوری و خلاقیت» است تا برگزیدگان مسابقات نادکاپ شریف بتوانند با شرکت در این دوره‌ها، انجام برخی از فعالیت‌های میان‌رشته‌ای را فرا بگیرند. امروزه دنیا به‌سمت فعالیت‌های میان‌رشته‌ای حرکت می‌کند و تک‌بُعدی‌بودن در علم نمی‌تواند آینده درخشانی را تضمین کند؛ به‌همین دلیل، ما در اقدامی دیگر سعی کرده‌ایم برای برخی از رشته‌ها، دوره‌های پروژه‌محوری طراحی کنیم که در آنها دانش‌آموزان زیرنظر یک مربی فعالیت‌های خارج از چارچوب و خلاقانه داشته باشند و درانتها خروجی این دوره‌ها برای شرکت در جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی ارسال می‌شوند.»

اطلاعات تماس با «نوآوران ابزار دانش‌ آموز»

وبسایت: nadcosharif.com
تلگرام و اینستاگرام: nadcosharif@
تلفن: 02166023465 و 02166023549

فراز سهیلی‌ آزاد - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم