به گزارش
جامجم آنلاین به نقل از لایو ساینس، دانشمندان تصور میکردند که ساختار کراتینی زنگولهای دم مارهای زنگی برای هشدار به شکارچی، با نزدیک شدن مهاجم احتمالی، به تدریج فرکانس تکانها را افزایش میدهد. اما یافتههای جدید حاکی از آن است که مار ممکن است یک ترفند دیگر در آستین داشته باشد؛ جهش ناگهانی فرکانس در صدای زنگولهای دم که از آن برای فریب شنونده استفاده میکند.
بوریس شگنود، پژوهشگر ارشد این تحقیقات و پروفسور عصبشناسی در دانشگاه کارل فرانزنس گراتس در اتریش میگوید: «دادههای ما نشان میدهد که نمایش صوتی مارهای زنگی، که چندین دهه به عنوان یک پیام هشداردهنده صوتی ساده در مورد وجود مار تعبیر میشد، در واقع نوعی پیام ارتباطی بین گونهای بسیار پیچیدهتر است.»
شگنود اولین سرنخ راز افزایش فرکانس «پیام هوشمند» مارهای زنگی را هنگام نزدیک شدن به یکی از مارها در حین بازدید از آزمایشگاه کشف کرد. او متوجه شد که فرکانس صدای زنگوله مار با نزدیک شدن او به تدریج افزایش پیدا میکند و با رسیدن او یکباره بسیار بالا میرود، اما با عقبنشینی او کاهش مییابد.
او و تیمش برای پی بردن به علت این پدیده ، فرکانس صدای زنگ را هنگام نزدیک شدن اجسام مختلف از جمله تنه شبیه انسان و یک صفحه سیاه ضبط کردند. با نزدیک شدن تهدیدها، تکان دادن با سرعت ثابت به فرکانس 40 هرتز افزایش یافت، اما با نزدیکتر شدن اجسام، فرکانس ناگهان بین 60 تا 100 هرتز افزایش یافت. به گفته محققان، سرعت تکان خوردن دم با سریعتر شدن نزدیک شدن جسم افزایش مییابد، اما تغییر اندازه جسم بر سطح فرکانس تأثیر نمیگذارد.
محققان برای پی بردن به اینکه چرا مار سرعت تکان خوردن دم خود را تغییر میدهد و چرا از جهش ناگهانی فرکانس استفاده میکند، یک علفزار واقعیت مجازی با مار مجازی که در داخل آن مخفی شده بود طراحی کردند. 11 داوطلب را به داخل محیط شبیهسازی شده فرستادند، محققان از داوطلبان خواستند به مار مجازی نزدیک شوند و زمانی که فاصله این موجود حدود 1 متر بود را اطلاع دهند. این مار سایبری با نزدیک شدن انسانها سرعت تکان دادن دم خود را افزایش داد و ناگهان با آمدن داوطلبان به فاصله 4 متری، فرکانس تکانها را به 70 هرتز افزایش داد و توانست همه افراد شرکتکننده را فریب دهد که احساس کنند فاصلهشان با مار کمتر از فاصله واقعی آنهاست.
شگنود معتقد است مارهای زنگی این توهم شنیداری عجیب را ایجاد میکنند تا بین خودشان و مهاجم احتمالی نوعی «حاشیه فاصله ایمن» ایجاد کنند. فرضیه او این است که شنوایی انسان، (و سایر سیستمهای شنوایی پستانداران که نزدیک به انسان است)، رابطه میان فرکانس صدای زنگ و قانون افزایش آن با کاهش فاصله را درک میکند، اما وقتی مار این قانون را به صورت غیرمنتظره تغییر میدهد، در تخمین فاصله مار فریب میخورد.
شگنود در این رابطه توضیح میدهد: «تصور کنید که به سمت مار میروید، او به آرامی شروع به لرزش دمش میکند و به تدریج این تکانها را افزایش میدهد. زمانی که در فاصله 2 متری مار قرار بگیرید، ناگهان این قانون را تغییر میدهد و به جای این که صدای 2 متری را صدا کند، صدایی را تولید میکند که به نظر میرسد که فقط در 1 متری شما قرار دارد و به همین راحتی ذهنتان را فریب میدهد.»
چاگنود این فرضیه را با تکرار آزمایش واقعیت مجازی خود این بار بدون پرشهای فرکانسی آزمایش کرد. در این حالت شرکتکنندگان در حدس فاصله تا مار مجازی بسیار بهتر عمل کردند.
او میگوید: «دم مارها فقط برای هشدار حضورشان نمیلرزد، بلکه آنها یک راه حل ابتکاری را ایجاد کردند: یک دستگاه هشداردهنده فاصله صوتی شبیه به دستگاهی که هنگام رانندگی به عقب در خودروها وجود دارد. تکامل یک فرایند تصادفی است و این فرآیند بینقص حاصل هزاران مواجهه مارها با پستاندارن بزرگ شکارچی است. زنگ دم مارهای زنگی با درک شنوایی پستانداران در پی آزمون و خطاهای بسیار همتکاملی پیدا کرده است.»
پژوهشگران این تحقیق، یافتههای خود را در 28 مرداد در مجله علمی Current Biology منتشر کردند.