به گزارش گروه حوادث جام جم آنلاین، گروهی راهی آن سوی مرزها میشوند و گروهی دیگر در بازارهای زیرزمینی به دنبال واکسن هستند. این حجم از تقاضا باعث شده برخی سوداگران مرگ به فکر کلاهبرداری در پوشش واکسن کرونا بیفتند. مجرمانی که با این شیوه و شگرد توانستند به درآمدهای میلیاردی برسند.
برخی از این باندهای مجرمانه از سوی پلیس شناسایی و دستگیر شدند. باوجوداین و هشدارهای پزشکان درباره واکسنهای قلابی بازهم برخی هموطنان فریب این سودجویان را خورده و نهفقط پول خود را از دست میدهند بلکه جانشان را با واکسنهای تقلبی به خطر میاندازند.
این هفته پرونده چند باند را که در دو هفته گذشته دستگیرشدهاند، مرور کرده و پای صحبتهای تعدادی از سوءاستفادهکنندگان و مالباختگان نشستیم. کارشناسان هم درباره روشهای مجرمان و عوارض واکسن های تقلبی هشدار دادهاند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی اراک چند روز قبل از شناسایی فردی خبر داد که داروی ضد آلرژی را بهجای فایزر به متقاضیان تزریق میکرد.
دکتر سید محمد جمالیان البته بدون اشاره به سرنوشت فروشنده واکسنهای تقلبی گفت:چندی قبل دریکی از شهرستانهای استان فردی مدعی شد واکسن فایزر وارد کرده و اقدام به فروش آن به متقاضیان کرده بود. او با این ادعا توانسته بود سر 15نفر کلاه بگذارد و بهجای واکسن فایزر به آنها آمپول «متیل پردنیزولون» تزریق کرده بود. این آمپول برای درمان بیماریهایی مانند آرتریت، اختلالات خون، واکنشهای آلرژیک شدید، بعضی از سرطانها، برخی مشکلات چشم و بینایی، بیماریهای پوستی، کلیوی، روده، ریه و اختلالات سیستم ایمنی مورداستفاده قرار میگیرد. این دارو از خانواده هورمونهای کورتیکواستروئید است.
این پزشک با اشاره به این که متهم واکسنهای قلابی را 50میلیون تومان فروخته بود، از مردم خواست فریب سودجویان و دلالان این حوزه را نخورند، چراکه هنوز بهطور رسمی واکسن فایزر به کشور وارد نشده و اگر هم کسی بهصورت قاچاق آورده باشد، از چرخه اصولی و بهداشتی حمل نشده است.
جمالیان افزود: این که روی یک جعبه آرم و نام یک برند خاصی زده یا حکشده باشد، اصلا دلیلی برای اصل بودن یا حتی واکسن بودن آن نیست. هموطنان بههیچوجه به دلالان و شیادان این حوزه اعتماد نکنند و واکسنهای خود را در زمانهای اعلامشده و فقط در مراکز معرفیشده بزنند.
کارمند بیمارستانی در کرج وقتی وارد بخش نگهداری پوکه واکسنهای تزریق آسترازنکا شد، فکری به ذهنش رسید.
او با تشکیل باندی، تصمیم به کلاهبرداری گرفت و با کمک پزشکی در تهران و یک تزریقاتی افراد متقاضی واکسن آسترازنکا را شناسایی کردند. آنها داخل پوکههای واکسن، آب مقطر و داروی شل کننده عضله ریخته و آن را به متقاضیان در شمال تهران تزریق میکردند.
پلیس امنیت بااطلاع از این ماجرا تحقیقات خود را آغاز کرده و چهار متهم اصلی را شناسایی و دستگیر کردند. طراح این نقشه در گفتوگویی با تپش جزئیات اقدام مجرمانه اعضای باندش را فاش کرد.
متقاضیان را چطور شناسایی میکردید؟
یکی از اعضای باند تزریقاتی بود و برای تزریق آمپول و سرم به خانه افراد پولدار میرفت و به آنها میگفت به واکسن خارجی دسترسی پیداکرده است. چون من را جزو کادر درمان تصور میکردند، حرفم را باور کرده و سفارش واکسن میدادند.
هر واکسن را چقدر میفروختی؟
با توجه به نوع واکسن متفاوت بود. ما ادعا میکردیم واکسن آسترازنکا و اسپوتنیک ــ وی داریم. قیمت آسترازنکا، هشت میلیون و 500 هزار تومان و قیمت اسپوتنیک شش میلیون تومان بود.
بهجای واکسن چه مادهای تزریق میکردید؟
آب مقطر. ویالها را از بیمارستانی در کرج برمیداشتم و داخل آن آب مقطر میریختیم و تزریق میکردیم. آب مقطر بیضرر بود و خیالمان راحت بود که خطری ندارد.
چطور آن را پلمب میکردید؟
برچسب را از اینترنت دانلود کردم و به یک چاپخانه سفارش دادم و برایم چاپ کرد.
مشتریها گفتهاند کارت مهردار تزریق واکسن به آنها میدادی. این کارتها را از کجا آوردی؟
این را هم از اینترنت دانلود کرده و چاپ کردم. پیشازاین در مطبی کار میکردم و مهر پزشک نزد من مانده بود و مهر او را زیر کارتها میزدم.
چه شد به این فکر افتادی؟
نیاز مالی. من برای عمل جراحی یکی از بستگان نزدیکم این کار را کردم. یکی دیگر از اعضای باند دنبال زندگی اشرافی بود و با آن پولها ماشین شاسیبلند خرید. هرکدام انگیزهای داشتیم که باعث شد دورهم جمعشویم و باندی را تشکیل دهیم.
به این فکر نکردی مشتریان به خیال تزریق واکسن، پروتکلها را جدی نگیرند و به کرونا مبتلا شده یا بمیرند؟
به این فکر نکرده بودم.
به چند نفر فروختی؟
40 نفر. البته میخواستم کنار بکشم که دستگیر شدم.
سودجویان واکسن تقلبی همگی دارای دفتر و مرکز تزریق نیستند و برخی از آنها حتی سرپایی کار میکنند و پول میلیونی به جیب میزنند. در موردی عجیب، گشت پلیس در خیابان گلبرگ به راننده پژو۲۰۶ مشکوک شد و خودرویش را متوقف کرد.
در بازرسی داخل خودرو مأموران دو واکسن که برچسب سینوفارم و دو واکسن که برچسب آسترازنکا داشتند، کشف کردند. همچنین دو کارت واکسن و مهر پزشکی کشف شد که بررسیها نشان میداد تقلبی هستند.
مأموران که متوجه شدند فروشنده تقلبی واکسن را دستگیر کردهاند، او را به کلانتری بردند. مرد جوان که میدانست راه فراری ندارد به فروش واکسن تقلبی اعتراف کرد و گفت: با مهر و کارت جعلی واکسن، خودم را عضو کادر درمان معرفی و ادعا میکردم واکسن کرونا دارم. با شناسایی افرادی که خواهان واکسن هستند، قرار میگذاشتم و به خانهشان میرفتم و واکسن تقلبی را که با آب مقطر پرکرده بودم، تزریق میکردم و با پر کردن کارت واکسن، پولم را تحویل میگرفتم. در کمتر از یک ماه با فروش واکسن تقلبی ۸۰ میلیون تومان به جیب زدم.
سینا 36ساله یکی از قربانیان فروش واکسن های تقلبی است. او میگوید: من متولد دهه 60 هستم و خیلی مانده تا نوبت واکسنم شود. نه دانشجو هستم و نه شرایطی دارم که زودتر واکسن تزریق کنم. از طرفی هم از کرونا خیلی میترسم. به همین دلیل به دنبال راهی بودم تا واکسن خارجی تزریق کنم. ابتدا میخواستم به یک کشور خارجی بروم و تزریق کنم اما از طریق یکی از دوستانم با پرستاری آشنا شدم که مدعی بود واکسن دارد. او دو دوز واکسن را 13میلیون تومان میفروخت. سراغش رفتم و واکسنها را دیدم. پول را واریز کردم و واکسن را در خانه تزریق کرد. بعدازآن یک روزی بدنم بیحال بود. خوشحال بودم که واکسن زدهام اما چند روز بعد با تماس پلیس متوجه شدم او یک کلاهبردار است و مأموران او را دستگیر کردهاند. او با این ادعا سر خیلیها کلاه گذاشته بود.
جنجالهای واکسنی به خریدوفروش واکسنهای تقلبی ختم نمیشود و هفته قبل، پلیس از سرقت یک محموله 300دوزی واکسن در تهران خبر داد. بر اساس اعلام پلیس 26مرداد، یک خانم که مسؤول انتقال واکسن از مخزن به مراکز تزریق بود، بدون هماهنگی با پلیس و با یک خودروی تاکسی اقدام به انتقال محموله 300دوزی واکسن میکند.
خودروی حامل واکسن هنگامیکه با در باز،کنار خیابان پارک بود، مورد دستبرد سارقان قرارگرفته و دزدان جعبههای واکسن را از روی صندلی سرقت میکنند. سارق دستگیر نشده و مشخص نیست بااطلاع از وجود واکسن به خودرو دستبرد زده یا بعد از سرقت متوجه ربودن محوله واکسن شده است؟
مأموران پلیس تهران همچنین چند روز قبل پرستار یکی از بیمارستانهای تهران را دستگیر کردند که واکسن تقلبی به متقاضیان میفروخت و از آنها 13میلیون تومان میگرفت. بعد از دستگیری متهم مشخص شد، او آمپولهای پنیسیلین را خالی کرده و داخل آن آب مقطر ریخته و بهجای واکسن آسترازنکا میفروخت. تحقیقات پلیسی برای جاعل برچسبهای واکسن ادامه دارد.
جلال مجدیان، متخصص عفونی در مورد واکسنهای تقلبی و عوارض آن میگوید: موضوع مهمی که باید در مورد واکسنهای کرونا بهویژه فایزر به آن توجه شود، زنجیره نگهداری و انتقال آن است. واکسنهایی در کلاس فایزر دارای زنجیره سرد نگهداری هستند که برای آن فریزرهای خاص طراحیشده که حتما باید در آن دمای مشخص واکسن نگهداری شود، در غیر این صورت واکسن فاسد و غیرقابل استفاده میشود. با توجه به این که دلالان و افراد سودجو به این سیستم دسترسی ندارند، قطعا واکسنهای ادعایی فایزر در کشور تقلبی یا فاسد هستند. گاهی سودجویان واکسن را با آب مقطر پر میکنند و به چند برابر قیمت میفروشند. شاید فکر کنید نهایت آب مقطر تزریقشده و عوارضی ندارد ولی در برخی افراد آب مقطر میتواند باعث ایجاد حساسیت شود و فرد را دچار دردسر کند. همچنین ایجاد حس خود ایمنی برای فردی که واکسن تزریق کرده باعث میشود بیشتر در معرض ابتلا قرار گیرد.
از سوی دیگر واکسنهای تقلبی به علت این که با مواد پرخطر معمولا پر نمیشوند، منجر به مرگ نخواهند شد اما قطعا در صورت بروز حساسیت مشکلاتی را برای فرد ایجاد خواهد کرد. بهترین روش واکسن زدن این است که افراد از مجرای وزارت بهداشت و در مراکز قانونی واکسن بزنند و بدانند هرجایی جز مراکز قانونی واکسن تقلبی عرضه میکنند، چراکه واکسن در کشورما فقط از طریق وزارت بهداشت وارد میشود. در حال حاضر هیچ معیاری برای تشخیص اصالت واکسن از روی ظاهر وجود ندارد و هیچ فردی نمیتواند تشخیص دهد واکسن اصل است یا تقلبی اما باید به برخی موارد ازجمله این که سریال برچسب واکسن با فهرست ارسالی یکی است، توجه شود. همچنین روی ویالهای واکسن را با دقت باید دید که آیا جای سوراخهای ریز روی آن است یا خیر. اگر جسم خارجی ریز در واکسن بود، باید مطمئن شوید که تقلبی است.
سرهنگ رامین پاشایی، معاون اجتماعی پلیس فتای ناجا هم دراینباره هشدار میدهد: تنها مرجع قانونی واگذاری واکسن و داروی کرونا، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. فریب شایعات منتشرشده در شبکههای اجتماعی با عنوان فروش واکسن کرونا با برندهای مختلف داخلی و خارجی و مبالغ بسیار بالا را نخورید. به دنبال انتشار اخبار واردات واکسن کرونا به کشور در مواردی شاهد بودیم افرادسودجو با انتشار آگهیهای فریبنده در فضای مجازی، ادعای فروش واکسن کرونا دارند و از شهروندان میخواهند برای خرید ثبتنام کنند که اکثر این افراد توسط پلیس فتا مورد شناسایی قرارگرفته و برای سیر مراحل قانونی پروندهشان به مراجع ذیصلاح تحویل داده شدند.
در تحقیقات انجامشده از متهمان محرز شده این افراد سودجو؛ دارویشان تقلبی و جعلی بوده یا اصلا دارویی در کار نبوده و فقط بهقصد سودجویی، سرقتهای اینترنتی، سرقت اطلاعات شخصی و کلاهبرداری دست به چنین اقدامی زدهاند. شهروندان میتوانند با هوشیاری و دریافت اطلاعات در خصوص واکسن کرونا از منابع معتبر و رسمی کشور دست افراد سودجو را در رسیدن به اهدافشان کوتاه کنند و قربانی تبلیغات فریبنده در این خصوص نشوند. پلیس فتا در رصدهای روزانه در صورت مواجهه با اینگونه آگهیها با مجرمان برخورد قانونی خواهد کرد. مجرمان سایبری با شگردهای مختلف نظیر تزریق واکسن کرونا در قبال ثبتنام در تورهای مسافرتی یا تبلیغات فریبنده، ثبتنام آزمایشی انسانی تزریق واکسن کرونا در کشورهای خارجی به همراه تور توریستی و تفریحی، درصدد کلاهبرداری از متقاضیان هستند که تمام تحرکات و جریانهای مشابه در کارگروه ویژه پلیس فتا در حال رصد است.بیتردید هرگونه تبلیغ و فروش دارو و واکسن از طریق فضای مجازی جرم تلقی میشود و با متخلفان این حوزه برخورد قانونی خواهد شد.
امیرعلی حقیقت طلب - ضمیمه تپش روزنامه جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد