همچنین احتمال فوت رانندگان سالمند بر اثر سوانح رانندگی تقریبا دو برابر رانندگان رده سنی ۵۵تا ۶۴سال است و این خطر در افراد ۸۵ساله به بالا بهطور متوسط چهار برابر بیشتر میشود.
امروزه شرکتهای خودروسازی به فکر تولید خودروهای خودران در آیندهای نهچندان دور هستند و این فناوری ثابت کرده است میتواند رانندگی را بسیار راحت و بیدردسر کند اما هنوز نمیتوان امید داشت این نوع خودرو خیلی زود به دست رانندگان سالمند برسد و همچنان باید منتظر بهبود فناوریهای بهکار گرفتهشده در خودروهای خودران باشیم تا کاملا ایمن باشند.
در این میان خودروسازان، فناوریهای مختلفی را به خودروهای خود اضافه کردهاند که با کمک این فناوریها رانندگی در مقایسه با گذشته بسیار آسان و راحت شده است. در ادامه برخی از این فناوریها را که به کمک سالمندان میآید، بررسی میکنیم.
۱. سامانه ترمز خودکار برخورد از جلو
این سامانه مناسب تمام رانندگانی است که مشکل بینایی دارند و وقتی آفتاب به صورتشان میتابد، نمیتوانند بهراحتی روبهروی خود را ببینند. گرچه برخی خودروها سامانه هشدار برخورد از جلو دارند و بهرانندگان هشدار میدهند ترمز کرده و از برخورد با خودرو یا مانع روبهرویشان پیشگیری کنند، سامانه ترمز خودکار در اینگونه مواقع بهطور خودکار وارد عمل شده و ترمز میگیرد و از بروز تصادف احتمالی پیشگیری میکند. این سامانه برای رانندگانی که به اندازه کافی سریع نیستند، ایدهآل است.البته بیشتر سامانههای ترمز خودکار برای برخورد از جلو طراحی شدهاند، اما برخی سامانههای ترمز برای پیشگیری از برخورد از عقب خودرو با عابر پیاده یا دوچرخهسوار در شهرهای پرترافیک هم طراحی شدهاند.
۲. سامانه هشدار خروج از خطوط/ نقطه کور
خودرو با استفاده از دوربینها و حسگرها منطقه اطراف وسیله نقلیه را مدام کنترل و راننده را از حضور سایر رانندههای اطراف او آگاه میکند و به او هشدار میدهد در اطرافش خودروهایی وجود دارد و نباید از مسیر خود منحرف شود. همچنین یک چشم الکترونیکی همواره به علائم روی خطوط جاده چشم میدوزد و به محض اینکه راننده ناخواسته از روی آن علائم عبور کرد، هشدار میدهد.حتی برخی سامانهها با مشاهده انحراف خودرو از بین خطوط با استفاده از ترمز یا فرمان مداخله کرده و خودرو را بهطور خودکار در مسیر صحیح خود قرار میدهد.
۳. کروز کنترل تطبیقی
سامانه کنترل تطبیقی یا کروز کنترل فعال، نوعی سامانه بازدارنده است که سرعت خودرو را بهصورت خودکار بهگونهای تنظیم میکند تا فاصله ایمنی با خودروهای جلویی حفظ شود. همچنین هر زمان که لازم باشد، این سامانه سرعت خودرو را بالا برده یا کاهش میدهد.برخی از سامانههای کنترل تطبیقی در خودروهای گرانقیمت با مشاهده ترافیک سنگین و وقتی خودروها در جاده متوقف شدهاند، بهطور خودکار خودرو را کاملا متوقف میکنند. برخی دیگر حتی در ایستادن و حرکتکردن مکرر خودرو در چنین ترافیکهایی وارد عمل شده و کنترل خودرو را بهطور کامل به دست میگیرند.
۴. چراغهای تطبیقی جلو
این چراغها با استفاده از سامانههای کمکی، دید وسیعتری برای راننده هنگام رانندگی در شب فراهم میکنند. وقتی خودرو در حال پیچیدن در مسیر قرار میگیرد یا به دلیلی با جاده کمی زاویه دارد، نور بیشتری تابانده و مسیر در حال پیچ را کاملا روشن میکند و در این حالت راننده دید بهتری خواهد داشت.برخی از خودروها به چراغهایی از این نوع سامانه مجهز هستند که پا را فراتر گذاشته و هر کجا که لازم باشد، به منظور افزایش حداکثر دید و پیشگیری از دید نداشتن راننده در برابر خودروهایی که از مقابل میآیند، اشعه نور لامپها را بهطور خودکار زیاد یا کم میکند.
۵. سامانه موقعیتیابی جهانی
سامانه موقعیتیابی جهانی (GPS)، نهتنها برای افراد سالمند که پیداکردن مسیر و خواندن تابلوهای خیابان برایشان کمی سخت است کارایی دارد، برای رانندگانی که در مسیرهای ناآشنا قدم میگذارند هم ایدهآل است. هنگام خرید خودرو، خودرویی تهیه کنید که نمایشگر بزرگ و خوانایی داشته باشد و بتوانید از این سامانه بهآسانی استفاده کنید. در ضمن بیشتر این سامانهها عملکرد فرمانهای صوتی هم دارند.
۶. آینههای خودکار روز/ شب
رانندگانی که مشکل دید دارند، شبها نمیتوانند بهراحتی رانندگی کنند. این نوع آینه با کمنور کردن نور تابیدهشده به آینه وسط و آینههای کناری خودرو در شب به این رانندگان کمک میکند. با وجود این نوع آینه رانندگان با دید بهتری به رانندگی خود ادامه میدهند.
۷. آفتابگیرهای بازشو
رانندگانی که چشمهایشان به نور حساس است، بیشترین استفاده را از این آفتابگیرها میبرند. این ویژگی ساده جلوی تابش شدید نور آفتاب را میگیرد و چشمهای راننده را از روشنایی اضافی محفوظ نگه میدارد. به این ترتیب از خطر تصادف کاسته میشود.
۸. فرمان تلسکوپی قابل تنظیم
افرادی که نمیتوانند بالاتنه خود را بهراحتی حرکت دهند، میتوانند از فرمان قابل تنظیم، بیشترین استفاده را ببرند. آنها با استفاده از فرمان تلسکوپی میتوانند بهترین حالت فرمان را انتخاب و بین خود و کیسه هوا فاصله ایمنی ایجاد کنند.
۹. گرمکن فرمان خودرو
سالمندان معمولا به آرتروز، سفتی و خشکی در دستها و انگشتان مبتلا هستند و وقتی فرمان خودرو قابلیت گرم شدن داشته باشد، دستها دچار درد و ناراحتی نمیشود. البته این قابلیتی دلخواه برای همه رانندگان در سرمای فصل زمستان است.
۱۰. سامانه پارک خودکار
این سامانه مناسب رانندگانی است که در حرکت دادن و چرخاندن بالاتنه خود مشکل دارند. امروزه برخی از خودروسازان مانند فورد و جنرالموتورز، خودروهای خود را به سامانه پارک خودکار خودرو مجهز کردهاند و این سامانه میتواند خودرو را در یک فضای پارک موازی با اندازه مناسب هدایت کند. البته برخی از این سامانهها میتوانند در فضاهای عمود بر هم نیز بهخوبی خودرو را پارک کنند (پارک عمودی). در این زمان تنها کاری که راننده مجبور است انجام دهد، تغییر دنده و گرفتن پدال ترمز است.
۱۱. صفحه کیلومترشمار دیجیتال
بیشتر رانندگانی که مشکل دید دارند، نمیتوانند بهراحتی کیلومترشمار آنالوگ را بخوانند یا برخی سالمندان نمیتوانند بهسرعت چشم از صفحه کیلومترشمار و بهطور کلی داشبورد ابزارهای خودرو بردارند و به جاده نگاه کنند. به همین دلیل، خودروی این افراد بهتر است مجهز به صفحه کیلومترشمار دیجیتال باشد.همچنین امروزه مدلهای جدید خودروها مجهز به نمایشگر بالای سر (هاد) هستند که تمام اطلاعات مربوط به سرعت و دیگر اطلاعات مورد نیاز راننده روی شیشه جلوی اتومبیل و روی خط دید راننده نمایش داده میشوند.
۱۲. گرمکن صندلی
رانندگانی که به کمردرد یا دردهای مفاصل مبتلا هستند، سرما درد آنها را بیشتر میکند و این مسأله در سالمندان خود را بیشتر نشان میدهد. بنابراین خرید خودرویی که صندلیهایش به گرمکن مجهزند، ایدهآل خواهد بود. برخی خودروهای مدل بالا صندلیهای ماساژور هم دارند که نشستن روی آنها موجب میشود کمر را در وضعیت بسیار خوبی قرار بگیرد.
۱۳. دستیارهای پارک خودرو
این ویژگی هم مانند ویژگی قبلی، به رانندگان هنگام پارک خودرو کمک میکند. از سال ۲۰۱۸، بیشتر خودروهای مدل بالا به دوربینهای دید عقب مجهز شدهاند. این ویژگی برای تمام رانندگان در هر سنی و با هر تواناییای مهم است و ایمنی آنها را بالا میبرد. هنگام خرید خودرو باید به صفحه نمایش آن توجه کرد تا به اندازه کافی بزرگ و خوانا باشد و به این ترتیب، تصویر زیر نور خورشید هم بهخوبی دیده شود.همچنین برخی خودروها به هشدارها و حسگرهای مجاورتی جلو و عقب خودرو مجهز هستند و به محض بسیار نزدیک شدن خودرو به خودروی دیگر به راننده هشدار میدهند. برخی خودروها هم به چند دوربین مجهزند که دید ۳۶۰درجهای برای راننده فراهم میکنند. البته باید گفت این ویژگی گاهی اوقات بیشتر از اینکه مفید باشد، راننده را گیج میکند.
۱۴. دکمه استارت هوشمند
این سامانه هوشمند مناسب رانندگانی است که به آرتروز دست مبتلا هستند، انگشتانشان خشک و دردناک است یا از مهارتهای حرکتیشان کاسته شده است. دکمه استارت هوشمند خودرو به راننده اجازه میدهد خودرو را روشن و خاموش کند بدون اینکه مجبور باشد از سوئیچ خودرو استفاده کند. برخی از مدلهای این نوع خودروها، قابلیت باز کردن در صندوق عقب را به صورت خودکار دارند. در واقع راننده با بردن پای خود زیر سپر عقب خودرو و حرکت دادن آن، در صندوق را باز میکند یا میتواند فقط پشت سر خودرو بایستد و با استفاده از سوئیچ خودرو آن را باز کند.
مترجم: نادیا زکالوند - دانش / روزنامه جام جم
منبع: motor۱
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت