به گزارش جام جم آنلاین، حکایت کلاهبرداری های سایبری، برداشت غیر مجاز یا به اصطلاح فیشینگ از حساب و کارتهای بانکی جریان عجیب و غریبی نیست، داستان مجرمان سایبری است که با توجه به وقایع روز و با مهندسی اجتماعی رویدادها را رصد کرده و به فراخور آنها بستر مناسب برای کلاهبرداری می چینند یکبار در پوشش کمک به زلزلهزدگان، یکبار کمک خیریه، این بار سامانه ثنا و در ادامه سامانه ثبت نام جاماندگان یارانه نقدی دولت و این بار به نام فروش سوالات امتحانی!
اگرچه پلیس فتا بارها هشدار داده است که مردم بر روی لینکهای ارسالی در پیامکهای دریافتی و ناشناس کلیک نکرده و اطلاعات حساب خود را افشا نکنند اما مجرمان سایبری هر بار به بهانههای جدید و گاهی با ترغیب یا تهدید حتی با تبلیغات فریبنده، افراد را وادار به کلیک بر روی لینکهای ارسالی کرده و در ادامه با استفاده از ناآگاهی مخاطبان اقدام به برداشت حساب و خالی کردن موجودی آنها می کنند تا آنجا که تعداد زیادی از پروندههای موجود در پلیس فتا ناشی از فریب شهروندان و عدم دقت و آگاهی آنها بوده است.
برای آگاهی از چند و چون پروندههای تشکیل شده در زمینه خرید و فروش سوالات امتحانی به سراغ سرهنگ رامین پاشایی معاون اجتماعی پلیس فتا انتظامی کشور رفتیم تا برای مخاطبان فارس از ترفند مجرمان سایبری و پروندههای تشکیل شده در این زمینه بگوید.
فروش سوالات امتحانی ترفند تازه مجرمان سایبری | آیا سوالات به دست متقاضیان می رسد؟
جناب سرهنگ؛ در حال حاضر با ترفند تازه و به روز مجرمان سایبری با موضوع فروش سوالات امتحانات نهایی مواجه هستیم، چه اتفاقی می افتد که کلاهبرداران سایبری با هر موضوع به روزی خود را آپدیت می کنند؟
همانطور که پلیس فتا بارها گفته و هشدار داده است مجرمان سایبری با مانیتورینگ فضای رسانهای کشور اتفاقات جامعه را رصد کرده و بر اساس آنها پلتفرم مجرمانه خود را طرح ریزی و اجرا میکنند.
در حال حاضر هم که در فصل امتحانات دانشجویی و دانشآموزان قرار داریم جدیدترین ترفند مجرمان فضای مجازی، تبلیغ برای فروش سوالات امتحانات است به خصوص سوالات امتحانات نهایی دانش آموزان؛ چرا که معدل سال آخر در قبولی کنکور هم تاثیر دارد و با رصد فضای مجازی مشاهده می کنیم که بازار این گونه تبلیغات داغ داغ است.
98 درصد تبلیغات فروش سوالات امتحانی کلاهبرداری است
چند درصد از این تبلیغات درست است؛ بگذارید سوال خود را بهتر مطرح کنم چه مقدار از این بازار خرید و فروش سایبری فروش سوالات امتحانی در راستای کلاهبرداری است؟
طبق پرونده های تشکیل شده و تجربیات سالهای گذشته میتوان گفت که ۹۸ درصد از این تبلیغات، دروغ و در راستای کلاهبرداری از افراد است.
بر طبق تجربیات پلیسی و پروندههای قضایی تشکیل شده در سالهای گذشته، بسیاری از این سایت ها و کانال های فروش سوالات امتحانات به سه صورت کلاهبرداری می کنند.
آشنایی با شگرد فروشندگان کلاهبردار سوالات امتحانی
شگرد کلاهبرداری سایتهایی مدعی فروش سوالات چگونه است؟
همانطور که گفتم سایتها و کانالهای مدعی فروش سوالات امتحانی به ۳ روش اقدامات مجرمانه خود را اجرا می کنند.
گروه اول به این ترتیب اقدام می کنند که پول را از دانشآموز یا دانشجوی متقاضی سوالات دریافت کرده اما در ادامه هیچ سوالی تحویل وی نمیدهند ؛ در ادامه هم دیگر پاسخگوی تماس متقاضی نبوده و مالباخته هم دیگر دستش به جایی بند نیست.
دسته دوم کلاهبرداران اینترنتی، پول افراد و متقاضیان سوالات امتحانی را دریافت کرده و به موازات آن برگه یا دفترچه سوالات را هم تحویل فرد میدهند اما سوالاتی که متعلق به سالهای گذشته است و متقاضی تازه سر جلسه امتحان متوجه آن می شود.
و گروه سوم هم کلاهبردارانی هستند که فرد خواهان سوالات را به درگاهی برای پرداخت پول ارجاع میدهند غافل از اینکه درگاه بانکی فوق، جعلی بوده و در اصل مجرم سایبری در راستای اجرای فیشینگ اقدام به خالی کردن حساب مشتری می کند.
جناب سرهنگ، پلیس فتا در راستای رصد و برخورد با جرایم کلاهبرداری سایبری، در روزهای اخیر با کدام روش مجرمانه مواجه بوده است؟
در حال حاضر مجرمان سایبری در پوشش فروش سوالات امتحانات به روش دوم یعنی فروش سوالات ادوار گذشته فعالیت دارند یعنی دانش آموز متقاضی سوالات امتحانی مبلغ اعلامی سایت مذکور را پرداخت می کند غافل از اینکه سوالات سال قبل را تحویل گرفته است؛ پس به امید واهی فقط همان سوالات را میخواند اما در سر جلسه امتحان با سوالات دیگری مواجه می شود و با توجه به اینکه اقدامش غیر قانونی بوده، می ترسد که راه به جایی نبرد و بنابراین هیچ شکایتی هم نمیکند.
در همین زمینه سال گذشته چندین باند که سوالات دانش آموزی و دانشجویی را می فروختند شناسایی و منهدم شدند.
مواردی از قبیل عکسبرداری از برگه امتحانی هم داشته اید؟
بله، البته مواردی هم داشته ایم که دانش آموز سوالات را در زمان امتحان منتشر کرده است بدین صورت که با همراه داشتن گوشی تلفن همراه همزمان با شروع جلسه از سوالات عکس گرفته و سوالات را فرستاده و منتشر کرده است که این اقدام نیز تخلف و جرم بوده و دانش آموز متخلف به شورای رسیدگی به تخلفات معرفی شده است.
البته باید اضافه کنم که روش دیگر کلاهبرداری همزمان با ایام امتحانات دانش آموزان، سوء استفاده از نام و اعتبار افراد شناخته شده در آموزش و پرورش یا موسسات مطرح آموزشی است.
موارد دیگری هم وجود داشته که اگرچه محدود بوده اما ضرورت آگاهی اولیا مدرسه را پیش از پیش مشهور می کند.
پرونده اول:عامل جعل هویت مدیر مدرسه و دریافت سوالات امتحانی شناسایی شد
در پروندهای که اخیرا در یکی از استانها تشکیل شد مدیر مدرسهای با در دست داشتن مرجوعه قضایی به پلیس فتا مراجعه و اعلام کرد که فردی ناشناس اقدام به هک شبکه اجتماعیاش کرده و با سوءاستفاده از عکس پروفایل و هویتش موجب سلب آسایش و آبروریزی وی شده که با توجه به حساسیت موضوع مراتب به صورت ویژه در دستور کار کارشناسان این پلیس قرار گرفت.
شاکی در ادامه اظهارات خود عنوان داشت شخصی ناشناسی که شبکه اجتماعی وی را هک کرده با جعل هویتش اکانتی در یکی از پیام رسانهای داخلی فعال کرده و به تعدای از همکاران و معلمان پیامهایی مبنی بر ارسال سوالات امتحانی ارسال کرده که همکاران هم سوالات امتحانی را برای متهم ارسال کردند.
در ادامه هم کارشناسان پلیس فتا با انجام اقدامات تخصصی و پلیسی موفق به شناسایی عامل جعل هویت و مزاحم اینترنتی شده و با هماهنگیهای انجام شده مالک اکانت به پلیس فتا احضار شد که مالک اکانت شبکه اجتماعی در اظهارات خود عنوان داشت مدتی پیش درخانه مشغول به مطالعه کتابهای تحصیلیام بودم که یکی از دوستانم از من خواستند کدی که به گوشی من ارسال شده بود را برای وی ارسال کنم که من هم کد را برای وی ارسال کردم .
با این اظهارات در ادامه متهم اصلی مورد شناسایی قرار گرفت و ضمن احضار به پلیس فتا در تحقیقات به عمل آمده به جرم خود اقرار کرد و گفت یکی از دوستان وی او را به انجام این کار ترغیب نموده است.
پرونده دوم: بی دقتی در تشخیص اکانت تلگرامی مشکل آفرین شد
در پروندهای دیگر در یکی از استانها با توجه به ارجاع شکوائیه قضایی از سوی دادسرای جرایم رایانه ای و دادخواستی از سوی معاون مدرسه دخترانه مبنی بر افشای سوالات امتحانی در شب امتحان دروس مربوطه را داشت که رسیدگی به موضوع در دستور کار کارشناسان پلیس فتا استان قرار گرفت.
در اظهارات شاکی مشخص شد یکی از دانش آموزان با آیدی مشابه آیدی تلگرام معاون مدرسه به تک تک معلمان در شب امتحان پیام داده و با برقراری ارتباط درخواست ارسال سوالات را در کانال مربوطه داشته است که با توجه به عدم دقت لازم از سوی معلمین مربوطه متاسفانه همه فریب ترفند دانش آموز را خورده و سوالات امتحانی را به آیدی تلگرامی به ظاهر معاون مدرسه ارسال کرده اند.
از سوی دیگر دانش آموز خاطی نیز سوالات مربوطه را به تمام دانش آموزان ارسال کرده که این امر موجب برهم خوردن نظم مدرسه مذکور شده بود.
در ادامه بررسی های صورت گرفته توسط کارشناسان پلیس فتا مشخص شد دانش آموز متخلف در همان دبیرستان در حال تحصیل بوده و با شناسایی عامل انتشار سوالات امتحانی، جهت روشن شدن انگیزه وی پس از هماهنگی قضایی به پلیس فتا فراخوانده شد.
گفتنی است در نهایت دانش آموز 16 ساله که با نقشهای از قبل طراحی شده با انگیزه کنجکاوی و شیطنت کودکانه نسبت به جعل آیدی معاون مدرسه اقدام کرده و معلمین دروس خود را فریب داده بود به همراه مستندات موصوف جهت کسب تکلیف نهایی به دادسرا اعزام شد.
اگرچه در بیشتر این موارد دانش آموزان فریب خورده اند اما باید والدین نقش اساسی خود را در نظارت بیشتر بر عملکرد سایبری فرزندان خود بیش از پیش تقویت کنند.
برخورد با خرید و فروش سوالات زیر ذره بین پلیس فتا
پلیس فتا در راستای برخورد با این دسته از تخلفات و جرایم سایبری چه اقدامی انجام داده است؟
پلیس فتا هم براساس وظیفه خود مبنی بر رصد و برخورد با تخلفات فضای مجازی با توجه به اتفاقات پیش آمده در سالهای گذشته و در راستای پیشگیری از این دسته از جرایم در فضای مجازی ۵۵ کارگروه استانی و شهرستانی ویژه تشکیل داده و رصد فضای مجازی را به صورت فنی در دستور کار دارد.
خرید و فروش سوالات کنکور و امتحانات نهایی جرم است
اگرچه پلیس فتا بارها اعلام کرده که هرگونه تبلیغ و واگذاری و فروش سوالات کنکور و امتحانات نهایی جرم است اما متاسفانه هنوز افرادی هستند که از این طریق کلاهبرداری کرده و تعدادی هم گول تبلیغات فریبنده و اغواکننده آنها را خورده و در بستر کلاهبرداری این مجرمان گرفتار می شوند.
انسداد ۳ پیج اینستاگرام و دو سایت جعلی با ترفند و تبلیغ فروش سوالات امتحانات نهایی
در این راستا با اشراف و رصد اطلاعاتی و تلاش شبانهروزی مأموران پلیس فتا تاکنون ۳ پیج اینستاگرام و دو سایت جعلی که با تبلیغ در فضای مجازی مدعی فروش و انتشار سوالات نهایی بودند شناسایی و مسدود شده و چندین نفر نیز در این رابطه مورد پیگرد قضایی قرار گرفتهاند.
پرونده سوم: فروشنده دروغین سوالات امتحانی شناسایی شد
در پروندهای دیگر نیز در همین راستا طی پایشهای صورت گرفته در فضای مجازی توسط تیم رصد پلیس فتا، کارشناسان با صفحه ای در شبکه اجتماعی اینستاگرام روبرو شدند که اقدام به تبلیغ و فروش سوالات امتحانی در فضای مجازی می کرد.
با توجه به غیرقانونی بودن موضوع افسران پلیس فتا بلافاصله با تشکیل پرونده و جمعآوری مستندات دیجیتال و با استفاده از شیوههای فنی و پلیسی صاحب صفحه را در یکی از شهرستانها شناسایی کردند.
در ادامه نیز متهم شناساییشده طی هماهنگی با مقامات قضایی در یک عملیات پلیسی به همراه تجهیزات دیجیتالی دستگیر شد.
فرد دستگیر شده در تحقیقات انجام شده اقرار کرد که هیچگونه اطلاعی از مجرمانه بودن این اقدام نداشته و جهت کسب درآمد در فضای مجازی اقدام به طراحی، تبلیغ و فروش سوالات امتحانی میکرد که در ادامه متهم جهت سیر مراحل قانونی پرونده به مرجع قضائی تحویل داده شد.
باید اضافه کنم اگرچه رصد پلیس بر فضای مجازی ادامه داشته و برخورد با متخلفان نیز به طور جد در دستور کار است اما بازهم به دانش آموزان، دانشجویان و خانواده ها توصیه می کنیم که گول تبلیغات موجود در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی مبنی بر فروش سوالات کنکور و امتحانات نهایی را نخورده و بدانند که ۹۸ درصد از این تبلیغات دروغ و کذب بوده و در راستای فریب و کلاهبرداری از آنهاست.
و اما توصیه پلیس فتا:
متأسفانه تعدادی از والدین، دانشجویان و دانش آموزان بدون در نظر گرفتن عواقب این کار و عدم توجه به تضییع حقوق دیگران و جهت سهولت کار خود به افراد متقلب در فضای مجازی اعتماد کرده و با پرداخت هزینه های بعضاً هنگفت اقدام به خرید سوالات امتحانی به ظاهر واقعی می کنند غافل از اینکه مجرمان سایبری با طراحی پلتفرمهای مجرمانه در صدد کلاهبرداری از افراد هستند؛ گرچه بارها و بارها پلیس فتا در این زمینه هشدار داده است.
در خاتمه نیز به کاربران فضای سایبری توصیه می کنیم که در صورت نیاز به راهنمایی و یا گزارش صفحات و وب سایت ها و کانال های فعال در این حوزه میتوانند اخبار خود را از طریق سایت پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.ir قسمت مرکز فوریتهای سایبری گزارش کنند.
منبع: فارس
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد