تاثیرات ضد پیری بالا رفتن از پله‌ها

هرچند به طور کلی ثابت شده که ورزش از هر جهت برای سلامت ما مفید است، اما دانشمندان همچنان به تحقیقات خود در این رابطه ادامه می‌دهند و به اکتشافات جالبی دست پیدا می‌کنند. در آخرین مورد از این تحقیقات، گروهی از دانشمندان آلمانی پی بردند که حتی تغییرات جزئی در فعالیت‌های معمول بدنی مثل بالا رفتن از پله‌ها به جای استفاده از آسانسور می‌تواند با کاهش حجم مغز ناشی از افزایش سن که عامل بروز بیماری است مقابله کند.

تحقیقات نشان داده ورزش به مبارزه با برخی اثرات پیری کمک می‌کند. مشخص شده که فعالیت بدنی منظم می‌تواند خاصیت ارتجاعی قلب را حفظ کند، اختلالات شناختی خفیف را کاهش دهد و باعث ترشح هورمون‌هایی شود که از آلزایمر و زوال عقل محافظت می‌کنند. دانشمندان مرکز تحقیقاتی بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی (DZNE) در آلمان با بررسی تأثیرات ورزش بر مناطق خاصی از مغز، به دنبال این هستند که بر این شواهد رو به رشد بیفزایند.
فابین فاکس، محقق ارشد این گروه می‌گوید: «در تحقیقات قبلی، مغز معمولاً به عنوان یک کل در نظر گرفته می‌شد. اما هدف ما در آزمایش اخیر این بود که نگاهی دقیق‌تر به مغز بیندازیم و بفهمیم که فعالیت بدنی در کدام مناطق مغز بیشترین تأثیر را دارد.» به این منظور، دانشمندان بیش از ۲۵۰۰ فرد ۳۰ تا ۹۴ ساله را از نظر حجم و ضخامت قشر مغز و فعالیت بدنی به مدت ۷ روز مورد بررسی قرار دادند.
فاکس گفت: «ما توانستیم نشان دهیم که فعالیت بدنی تأثیر قابل توجهی بر تقریباً تمام نواحی مغزی مورد بررسی دارد. به طور کلی، می‌توان گفت هرچه فعالیت بدنی بیشتر و شدیدتر باشد، مناطق مغزی چه از نظر حجم و چه ضخامت قشر مغز بزرگ‌تر هستند. این شرایط به‌ویژه در هیپوکامپ که مرکز‌کنترل حافظه است مشاهده شد. هرچقدر حجم مغز بزرگ‌تر باشد تخریب عصبی کمتری ایجاد می‌شود.» دانشمندان بیشترین افزایش حجم تقریبا ناگهانی مغز را هنگام مقایسه افراد غیرفعال بالای ۷۰ سال با افراد نسبتاً فعال در این سن مشاهده کردند. احمد عزیز، نویسنده این مطالعه می‌گوید: «یافته‌های جدید اساسا شامل خبر‌های بسیار خوبی هستند - به‌ویژه برای کسانی که تمایلی به ورزش ندارند. یافته‌های ما نشان می‌دهد حتی تغییرات رفتاری کوچک، مانند ۱۵ دقیقه پیاده‌روی در روز یا استفاده از پله‌ها به‌جای آسانسور، می‌تواند تأثیر مثبت قابل توجهی بر مغز داشته باشد و به طور بالقوه با از دست دادن مواد مغزی مرتبط با افزایش سن و رشد بیماری‌های عصبی مقابله کند. افراد مسن به طور ویژه می‌توانند از افزایش اندک فعالیت بدنی با شدت کم سود ببرند.» تجزیه و تحلیل ژنتیکی نواحی مغزی که بیشتر تحت تاثیر فعالیت بدنی قرار دارند، نشان داد این مناطق میزبان مقادیر بالایی از میتوکندری‌ها هستند که انرژی بدن ما را تامین می‌کنند و برای انجام این کار به اکسیژن زیادی نیاز دارند که خود نیازمند افزایش جریان خون است.
این تجزیه و تحلیل همچنین همپوشانی زیادی بین‌ژن‌های تحت تأثیر فعالیت بدنی و ژن‌هایی که تحت تأثیر بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون قرار دارند، نشان داد. این می‌تواند توضیحی احتمالی برای مزایای محافظتی ورزش در برابر این نوع شرایط باشد. محققان می‌گویند ما می‌خواهیم با نتایج تحقیقات‌مان انگیزه بیشتری برای فعال‌تر شدن از نظر بدنی- به منظور ارتقای سلامت مغز و جلوگیری از بیماری‌های عصبی- ایجاد کنیم. حتی فعالیت بدنی متوسط هم می‌تواند در این رابطه کمک‌کننده باشد. این تحقیق در مجله «نئورولوژی» منتشر شده است.