بحران اعتماد در انگلیس

بریتانیا این روزها در یک بحران مالی خودساخته فرورفته که از سال‌ها قبل در حال شکل‌گیری بود و اکنون، نخست‌وزیر جدید این کشور را تحت فشار شدیدی قرار داده است.

کد خبر: ۱۳۸۳۱۷۸

نویسنده حسین یاری - گروه بین‌الملل

در هفته‌ای که دولت انگلیس از بزرگ‌ترین طرح کاهش مالیات از سال ۱۹۷۲ رونمایی کرد، پوند به پایین‌ترین سطح خود در برابر دلار سقوط کرد و بانک انگلیس در بحبوحه نگرانی‌ها در مورد صندوق‌های بازنشستگی، مجبور به مداخله شد.

آنچه در روز‌ها و هفته‌های آینده اتفاق می‌افتد تعیین خواهد کرد که رکود اقتصادی در انگلیس تا چه حد عمیق است و آیا لیز تراس می‌تواند اعتبار خود را نزد سرمایه‌گذاران که در عرض مدیریت چندهفته‌ای او خدشه‌دار شده، بازگرداند.

صندوق بین‌المللی پول که در سال۱۹۷۶ به کمک بریتانیا آمد، قبلا از دولت خواسته بود در کاهش مالیات خود تجدید‌نظر کند. اقتصاددانان مشهور نیز همگی به دولت انگلیس درباره سیاست‌های اقتصادی که در پیش گرفته است هشدار می‌دهند. مارک کارنی، رئیس سابق بانک مرکزی انگلیس، در صحبت با بی‌بی‌سی، دولت تراس را به «تضعیف» نهاد‌های اقتصادی کشور متهم کرد.

اما لیز تراس، نخست‌وزیر همچنان بر برنامه‌های خود پافشاری و آشفتگی در بازار کشورش را این‌گونه توجیه می‌کند که اقتصاد‌های سراسر جهان با فشار‌های سختی روبه‌رو هستند.

او به‌تازگی گفت: من کاملا مطمئن هستم که دولت کار درست را انجام داده و طرح ما طرح درستی است. مشکل تراس این است که او کاهش مالیات را محور برنامه خود برای دولت قرار داد و اگر در همین اوایل کارش دست به یک چرخش در تصمیمات خود بزند این مسأله از نظر سیاسی برای او تبعات زیادی دارد. اکنون انگلیسی‌ها منتظرند ببینند آیا قمار او بر اقتصاد «کاهشی» نتیجه می‌دهد یا این‌که با عمیق‌تر شدن رکود و سقوط مسکن و افزایش هزینه‌های عمومی روبه‌رو خواهند شد.

لارنس سامرز، وزیر خزانه‌داری اسبق آمریکا گفت: فکر می‌کنم بریتانیا بدترین سیاست‌های کلان اقتصادی را در مدت طولانی دنبال کرده است. بحران اعتماد سال‌ها در حال شکل‌گیری بود. آلن مونک، اقتصاددان گفت: بازار‌ها مایل نیستند به ادعا‌های دولت تراس مبنی بر این‌که قادر است در میان‌مدت وضعیت اقتصادی کشور را به پایداری برساند اعتماد کنند. «این نشان‌دهنده بی‌اعتمادی گسترده‌تر در بازار‌ها در مورد چگونگی تکامل سیاست‌گذاری بریتانیا است و از نظر ما، این بی اعتمادی کاملا موجه است.»

هیچ چیز بهتر از افت ارزش پوند، نمی‌تواند نابسامانی وضعیت اقتصادی انگلیس را نشان دهد. از بالاترین رقم بیش از ۲ دلار در سال۲۰۰۷، درست قبل از بحران مالی، به ۵۰/۱‌دلار در زمان همه‌پرسی برگزیت کاهش یافته است و اکنون در آستانه برابری با دلار است. بنابراین، بریتانیا با چشم‌اندازی تیره‌تر از آنچه که تراس در کمپین تابستانی خود برای جانشینی بوریس جانسون وعده داده بود، روبه‌روست و بقای او در مقام نخست‌وزیری، زیر‌سؤال است. او در سال ۲۰۲۴ با یک انتخابات روبه‌روست و این در حالی است که یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد حزب کارگر به بزرگ‌ترین پیشتازی خود در بیش از دو دهه اخیر نسبت به محافظه‌کاران حاکم رسیده است.

به گزارش روزنامه تایمز به نقل از نظرسنجی YouGov، حزب اپوزیسیون ۱۷امتیاز از محافظه‌کاران جلوتر است، سطح حمایتی که از سال ۲۰۰۱، زمانی که تونی بلر، نخست‌وزیر حزب کارگر بود، دیده نشده است.

این‌طور نیست که به تراس اخطار داده نشده باشد. اقتصاددانان شرکت سیتی گروپ حتی هشدار دادند که ایده‌های او «بزرگ‌ترین خطر از منظر اقتصادی» را برای بریتانیا به همراه دارد. گرچه تراس امیدوار است در ماه‌های آینده بتواند از بحران اقتصادی عبور کند، اما به نظر می‌رسد صبر مردم انگلیس به سرآمده و بر همین اساس شاهد اعتصاب‌ها و اعتراض‌هایی در هفته‌ها و روز‌های اخیر هستیم. از ابتدای ماه جاری میلادی، بسیج گسترده‌ای در بریتانیا علیه دولت محافظه‌کار به‌دلیل ناتوانی در مقابله با بحران جاری هزینه‌های زندگی را در این کشور شاهد بودیم.

معترضان با کارگران پست و راه‌آهن که به‌دلیل حقوق بد و شرایط کاری اعتصاب کرده‌اند، ابراز همبستگی کردند. کادر تمام اتحادیه‌های کارگری بزرگ در کشور، از‌جمله اتحادیه ملی کارگران راه‌آهن، دریانوردی و حمل‌و‌نقل، اتحادیه کارگران ارتباطات و جنبش پزشکان جوان و همچنین احزاب سیاسی مانند حزب کارگر بریتانیا و حزب سوسیالیست کارگران انگلستان با اعتراضات ابراز همبستگی و در اجتماع شرکت کردند.

همچنین چند روز قبل بیش از صدهزار نفر در سراسر انگلستان به تظاهراتی که توسط کمپین «ریاضت اقتصادی بس است!» راه افتاده است، پیوستند. تظاهرات کارگران انگلیسی در اعتراض به سیاست‌های تورمی و عدم افزایش حقوق در مقابل دفتر حزب حاکم محافظه‌کار در بیرمنگام برگزار شد.

روزنامه جام جم