برنامههایی که در دنیای رسانهای امروز و در سیل عظیم شبکههای اجتماعی مجازی و تولیدات بیحدوحصر رسانههای دنیا، حرفی برای گفتن داشته باشد و مخاطبانش را از اغیار بینیاز کند. چند ماه پیش با حکم معاون سیما، مدیری تازه در این شبکه بر مسند نشست. محمدصادق باطنی متولد ۱۳۶۷ این مدیر جوان است که در کارنامهاش عناوینی، چون معلم، مدرس دانشگاه، مستندساز، برنامهساز و شاعر به چشم میخورد. وی دکترای ارتباطات دارد و تحصیلکرده دانشگاههای شریف و صداوسیماست. مدیر مجتمع آموزشی - پژوهشی شهید آوینی صداوسیما، مدیر آموزش بسیج صداوسیما، موسس و مدیر باشگاه هنر و رسانه نوجوان صداوسیما، دبیر و همموسس المپیاد سواد رسانهای، عضو هیاتمدیره خبرگزاری مهر، عضو هیاتمدیره روزنامه تهرانتایمز، رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره مدرسه، موسس و مدیر اسبق مدرسه هنر و رسانه آینه، معاون اسبق آموزشوپژوهش مرکز سفیرفیلم، مدیر روابطعمومی پنجمین جشنواره فیلم عمار و طراحی، اجرا و تهیهکنندگی چندین برنامه تلویزیونی بخشی دیگر از کارنامه باطنی بهشمار میآید. او همچنین با حفظ سمت، بهعنوان سرپرست شبکه کودک سیما هم منصوب شد. از باطنی درباره بخشی از تغییرات احتمالی در محتوا و برنامهسازی این شبکه و همچنین راههای تعامل بیشتر با نوجوان پرسیدیم که در ادامه آمده است.
شبکههایی که شما مدیریت و سرپرستیاش را برعهده دارید در بخش آثار نمایشی ویژه کودکانونوجوانان بیشتر به پخش فیلمها و سریالهای تامینی میپردازند. کمتر دیدهایم اثری در این حوزه روی آنتن برود که مثلا ویژه شبکه امید تولید شده باشد. با توجه به نیازهای این گروه سنی و همچنین در جهت هرچه پویاتر شدن این شبکهها در دوره جدید قرار است شاهد افزایش کارهای نمایشی باشیم؟
در شبکه امید و شبکه کودک اساسا ساختاری برای تولید آثار نمایشی - چه بودجهای و چه ازنظر تقسیم گروهی - تعریف نشده بود. در سازمان صداوسیما در حوزه تولید فیلم و سریال، سیمافیلم را داریم. برای تولید انیمیشن هم مرکز فعالیت میکند که برای شبکههای مختلف آثاری را میسازد، اما برای مثال شبکه امید بیشتر در حوزه برنامهسازی، تولید و تجهیز فعالیت میکند. به این ترتیب برنامههای ترکیبی یا برنامههای خاصی را به مناسبتهای ویژه روی آنتن میفرستد. البته این سالها در شبکه کودک برنامههای عروسکی و برنامههایی از جنس انیمیشن خیلی اندک ساخته شده است. شبکه امید هم در حوزه برنامهسازی فعال بوده و مسابقههایی را هم بهصورت ویژهتر ساخته است. کودکان و نوجوانان مهمترین مصرفکننده محصولات نمایشی هستند. ما محکومیم که به سمت تولیدات نمایشی برویم. الان که داریم صحبت میکنیم عمده آثار نمایشی روی دو آنتن، چه انیمیشنهای شبکه کودک و چه سریالهای شبکه امید تامینی هستند. میشود گفت بالغ بر ۹۵درصدشان تامینی هستند. منتها داریم به این سمت میرویم و فعالشدن چه در حوزه نمایشی و چه در حوزه فیلم و سریال برای کودکونوجوان خیلی برایمان جدید است. البته بدیهی است که این دو گروه سنی دنیای متفاوتی با همدیگر دارند و طبیعتا آثاری که برایشان تولید میشود هم دارای دو طعم متفاوت است. هرکدام از این گروههای سنی هم خودشان تقسیمبندیهای جزئی دارند. بههرحال همانطور که گفتم بهصورت جدی در حال گفتگو هستیم تا انشاءا... ساختارهای نمایشی به این دو شبکه اضافه کنیم.
میشود گفت این تلاشها بهصورت مطالبه از مرکز سیمرغ یا سیمافیلم که برای تولید آثار نمایشی تعریف شدند پیگیری میشود؟
بخش مهمی از این خواسته در تعامل با مرکز سیمافیلم، مرکز صبا و مرکز سیمرغ است. مثل بقیه شبکهها که سیمافیلم برایشان مرکز تولید آثار نمایشی است، ولی خودشان هم گروه فیلم و سریال دارند. چنین ظرفیتی در شبکه کودکونوجوان بهصورت مضاعف باید وجود داشته باشد. چون شبکه ما تخصصی نیست، اختصاصی است. مثل شبکه سلامت نیستیم که تخصصی حوزه سلامت باشیم بلکه بهصورت اختصاصی برای مخاطبان کودکونوجوان روی آنتن میرویم. پس نمیشود گفت برای مخاطبان کودک فیلم و سریال نسازیم و فقط برنامههای ترکیبی مختص آنان را تولید و پخش میکنیم.
کودکی و نوجوانی دو برهه زمانی حساس است که هرکدام به نوعی در آینده فرد تاثیر بسزایی دارد. این روزها و با اتفاقات اخیر در کشور بیشتر درباره این گروههای سنی بهویژه نوجوانان میشنویم. در این شرایط شما بهعنوان رسانهای اختصاصی چه برنامههایی برای مطرحکردن دغدغههای روز نوجوانان و تبیین شرایط برای این گروه سنی دارید؟
قدم اول این است که به نارضایتی بچهها، فرصت ابراز دهیم. این نارضایتی شاید خیلی عمیق نباشد و به صرف شنیدن، بخش اعظمش برطرف شود. بحثی را با وزیر آموزشوپرورش با نام «تریبون آینده» مطرح کردیم و داریم طرحش را پیشمیبریم. میخواهیم به مدارس سر بزنیم. تریبونی در آنجا قرار دهیم و از بچهها بخواهیم درباره آینده صحبت کنند. احتمالا بچهها ابتدا نقدها و اعتراضهایی را نسبت به وضع موجود مطرح میکنند، ولی بعدش از آنها میخواهیم که راجع به آینده حرف بزنند. در آن برنامه میخواهیم بشنویم، نمیخواهیم مناظره کنیم. نمیخواهیم برای بچهها حرف بزنیم و نصیحت کنیم. میخواهیم آزادانه درددلهایشان را بیان کنند و ما شنونده باشیم. البته این پایان کار نیست. ابراز نارضایتی اول کار است. تازه باید به بچهها میدانعمل دهیم. این میدانعمل دادن با مجموعه برنامههای تعاملی تدبیرشده در هر دو شبکه بهویژه شبکه امید میسر میشود. درواقع این دست برنامهها در امتداد برنامههای تولیدی شبکه است که در عین سرگرمی، یکسری میدانعمل برای بچهها ایجاد میکند. مثلا «شتابدهنده نوساز» قرار است به بچهها کمک کند، آموزش دهد و حمایت کند تا اثر تصویری تولید کنند. «گروه جهادی پیشرفت» قرار است به بچهها میدانعمل دهد تا در محلههای خود کارهای جهادی و خیریه انجام دهند. به نظرم این راهحل امروز برای تعامل با بچههاست.
تولید محتوا برای حادثه تروریستی شیراز
در حادثه تروریستی حرم شاهچراغ (ع) برخی از شهدا و مجروحان آن را کودکان و نوجوانان تشکیل میدهند. یکیاز آسیبدیدگان این حادثه آرتین سرایداران، کودکی پنج ساله است که روز حادثه به اتفاق خانواده خود برای زیارت به حرم شاهچراغ (ع) رفته بود و پدر، مادر و برادرش را از دست داد. او هنگام روایت حادثه در مقابل دوربین هنوز شوک بود. با این رخداد، مطالبهای مبنی بر تولید آثاری دراینباره و به جهت پاسداشت یاد و خاطره قربانیان حمله تروریستی شیراز بهویژه کودکان ایجاد شده است. شبکه کودک وارد عمل شد و همان دقایق ابتدایی با انتشار فراخوانی از مخاطبانش خواست که در این زمینه به صفحه مجازی شبکه نقاشی ارسال کنند تا به نمایش گذاشته شود. حالا در این خصوص محمدصادق باطنی بیان کرده است: با توجه به اینکه در حادثه چهارشنبه گذشته عدهای از قربانیان کودکونوجوان بودند بلافاصله فراخوان نقاشی داشتیم که تاکنون (لحظه انتشار خبر) صد نقاشی به دست ما رسیده و این آثار در بخشها و میانبرنامههای مختلف شبکه به نمایش گذاشته شده است. البته این پایان کار نبود، چون با انتشار فراخوان دریافت آثار نزدیک به ۱۴هزار تا ۱۵هزار پیامک تسلیت به دستمان رسیده و تصمیم بر این گرفته شد که تمام این آثار را در قالب یک کتاب تدوین و جمعآوری کنیم تا طی مراسمی خاص به آرتین و بازماندگانش اهدا شود. پیشنهاد ساخت یک انیمیشن و همچنین آثار کودکانه از حادثه تروریستی شیراز مطرح شده. واقعیت این است که برای تولید چنین محتوایی نیاز به برنامهریزی و مطالعه داریم که کمی زمانبر است، اما تولید اینگونه برنامهها در دستورکار شبکه قرار گرفته است. بعد از جمعبندیهای مورد نیاز برای تولید محتوای مناسب کودکان از این حادثه تروریستی اطلاعات و جزئیات کامل آن بهزودی اعلام میشود.
روزنامه جام جم