دموکراسی خواب‌آلود در واشنگتن

کنگره آمریکا ترکیبی از دو مجلس نمایندگان و سناست. اتفاقات و تصمیم‌سازی‌هایی که در هر دو مجلس رخ می‌دهد، روی دیگری تاثیرگذار است. در چنین شرایطی پیروزی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان (هرچند با اکثریتی شکننده) و پیروزی حداقلی دموکرات‌ها در سنا، مولد بحران‌های پایداری در حوزه سیاست داخلی و خارجی آمریکا خواهد بود.

با پیروزی مجدد سناتور کاترین کورتز ماستو در ایالت نوادا، دموکرات‌ها توانستند اکثریت خود را در مجلس سنای آمریکا حفظ کنند؛ خبری که جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور را که بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها محبوبیتش کاهش یافته، آسوده خاطر کرد. با این وجود، ادامه شمارش آرای انتخابات میاندوره‌ای نشان می‌دهد که در مجلس نمایندگان «احتمالا» بخت یار جمهوریخواهان باشد؛ گرچه که شمارش آرا در ایالت لیبرال کالیفرنیا نیز همچنان ادامه دارد. براساس نتایج اعلام شده، تا این مرحله سرنوشت ۴۱۲ کرسی از ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و ۹۸ کرسی از مجموع ۱۰۰ کرسی مجلس سنا مشخص شده است.

نتایج چه می‌گوید؟

در سنا، دموکرات‌ها صاحب ۵۰ و جمهوریخواهان صاحب ۴۸‌کرسی شده‌اند و در مجلس نمایندگان، جمهوریخواهان با کسب ۲۱۱کرسی در مقابل دموکرات‌ها با ۲۰۴‌کرسی پیشتازند. برای رسیدن به اکثریت در مجلس نمایندگان این کشور، هر حزبی که بتواند ۲۱۸‌کرسی را از آن خود کند، پیروز است. برای تعیین «نتیجه قطعی» وضعیت احزاب در مجلس سنای آمریکا باید تا ماه دسامبر صبر کرد؛ چراکه در ایالت جورجیا هیچ‌کدام از دو نامزد نتوانستند بیش از ۵۰‌درصد از آرای ریخته شده به صندوق‌ها را برای راهیابی به سنا به‌دست بیاورند و به این ترتیب رافائل وارنوک و هرشل واکر باید بار دیگر در ۶دسامبر (۲۵ آذر) در دور دوم این رقابت شرکت کنند. در جریان انتخابات سه‌شنبه ۸ نوامبر، فرمانداران ۳۶ ایالت از ۵۰ ایالت آمریکا نیز انتخاب شدند؛ یعنی افرادی که قدرت قابل‌توجهی در تصمیم‌گیری و قانون‌گذاری‌های ایالتی مثلا در موضوعاتی همچون سقط جنین و مقررات زیست‌محیطی دارند. شمارش آرا در این بخش همچنان ادامه دارد و تا این مرحله، در مجموع ۲۵ فرماندار از حزب جمهوریخواهان و ۲۳ فرماندار از حزب دموکرات‌ها انتخاب شده‌اند. نتایج شمارش آرای انتخابات فرمانداران همچنین نشان داد که آمریکا توانسته برای اولین‌بار دارای ۱۲ فرماندار زن شود که رکورد جدیدی در تاریخ این کشور است، رکورد قبلی ۹ فرماندار زن بود که در سال ۲۰۰۴ میلادی به ثبت رسید.

جدالی که جدی‌تر می‌شود

نتایج انتخابات میاندوره‌ای کنگره، بیانگر جدی‌تر شدن منازعات داخلی در آمریکاست. از یک‌سو، تداوم کنترل دموکرات‌ها بر سنا به این معنی است که آن‌ها همچنان می‌توانند نامزد‌های بایدن برای مناصب کلیدی همچون قضات فدرال را تایید کنند. همچنین اگر طی دو سال پیش‌رو کرسی در دیوان‌عالی خالی شود (که اکنون در اختیار اکثریت محافظه‌کار است)، می‌توان انتظار داشت که این‌بار یک قاضی دارای دیدگاه دموکرات یا نزدیک به این حزب منصوب شود که خبر خوبی به‌ویژه برای مدافعان حق سقط جنین است. جمهوریخواهان وعده داده‌اند که در صورت دستیابی به اکثریت در کنگره آمریکا، مانع از اجرای سیاست‌های آب و هوایی بایدن شوند، کاهش‌های مالیاتی مصوب دولت ترامپ در سال ۲۰۱۷ میلادی را دائمی کنند و تحقیقاتی را درباره فعالیت‌های دولت بایدن همچنین درباره پسرش که با اوکراین و چین معاملات تجاری داشته، آغاز کنند. همان‌گونه که مشاهده می‌شود، سناتور‌های دموکرات و نمایندگان جمهوریخواه معطوف به انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴، جدال تمام‌عیاری را با یکدیگر آغاز می‌کنند. در این میان، بهترین خبر ممکن برای دموکرات‌ها می‌تواند ممانعت از کسب اکثریت مجلس نمایندگان توسط جمهوریخواهان باشد.

دوقطبی بی‌سابقه درآمریکا

جدال دو حزب سنتی آمریکا طی دو سال آتی، قطعا به جامعه آمریکا نیز تسری پیدا کرد. دوقطبی به‌وجود آمده در آمریکا در تاریخ این کشور بی‌سابقه است. قطعا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا نقش مهمی در ایجاد و استمرار این دوقطبی و شکاف داخلی ایفا کرده است. گروه‌هایی نژادپرست و افراطی مانند «پسران مغرور» خروج کامل ترامپ از مدار قدرت را خط قرمز خود قلمداد می‌کنند و در جریان حمله به کنگره آمریکا در ششم ژانویه ۲۰۲۱ نیز نشان دادند که ابایی از شورش و ناامنی در کشورشان ندارند. بسیاری از جامعه‌شناسان در آمریکا هشدار داده‌اند که نئولیبرالیسم و مشتقات آن و ساختار نامرئی، اما محسوسی که بر همین مبنا گردش قدرت در آمریکا را راهبری می‌کند، دیگر کارآمدی خود را از دست داده است. اکنون بنیان‌ها و مولفه‌های تشکیل‌دهنده این منظومه از سوی شهروندان آمریکایی هدف قرار داده شده است. قطعا اعلام نامزدی ترامپ یا حتی اعلام عدم نامزدی وی در انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۲۴، هر دو فضای آشفته داخلی آمریکا را بحرانی‌تر خواهد ساخت. در این میان برخی تصور می‌کنند اگر ترامپ به هر نحوی مهار شود یا حتی از بین برود، آنارشیسم در حال رشد در جامعه آمریکا از بین خواهد رفت.

روزنامه جام جم