بدون مقدمه باید گفت نکاتی که در این بیانیه وجود دارد، سوالات جدیای را در ذهن متبادر میکند؛ اولین سؤال اینکه آیا نیت خیری در انتشار آن بوده و هدف واقعی آن رفع مشکلات موجود است یا افزایش آن؟ فارغ از واکنش برخی اعضای هیات مدیره در فضای مجازی و حمایت از اغتشاشات آیا هدف، حل اختلاف میان انجمن (منافع اکثریت اعضا) و مدیران سینمایی است؟ یا نتیجه عدم موفقیت سهمخواهی عدهای معدود؟ آیا این اطلاعیه بیشتر تلاش استفاده از این تریبون برای دمیدن بر آتش آشوبهای اخیر و دنبالهای بر بیانیه بیاعتبار خانه سینما نیست؟
انتظار میرود اعضای هیات مدیره انجمن با توجه به تجربیاتی که پیشتر در برگزاری جشنوارهها داشته در مطالب منتشره، ضمن اعلام نگرانیهای خود، خطرات ناشی ازآنچه را اتفاق میافتد، گوشزد کرده و در نهایت راهکار برای برون رفت از بحران را هم پیشنهاد دهد؟
با نگاه به همین نکات ساده آیا هدف بیانیه اخیر حل مشکل است یا تبدیل این مشکل به گره کور و دامن زدن به دوقطبی کردن جامعه سینمایی؟ آیا هرکدام از اعضا که در امور جشنوارههای سینمایی مشارکت کنند همسو با انجمن نیستند و اگر کسی شرکت نکند همسو با انجمن است؟ آیا این نوع نگاه که در انتهای همین اطلاعیه به آن تاکید میشود همسو با دمیدن در آتش تفرقه نیست؟
از پستهای شخصی هم استعفا میدهید؟
آیا اعضای هیات مدیره از دیگر منافع خود در این حوزه عبور میکنند یا این نسخهای است تبلیغی برای دیگران؟ به عنوان مثال، رئیس هیات مدیره انجمن که عضو شورای سیاستگذاری جشنوارههای سازمان سینمایی است از این مسئولیت استعفا داده یا این جایگاه اعتباری و درآمدی را برای خود محفوظ میداند؟ و نسخه ترک فعل حرفهای را برای دیگران میپیچد؟ آیا دیگر اعضای هیات مدیره نیز چنین منافعی دارند؟
آیا انجمن از بیانیههای قبلی خود مبنی بر اینکه «عرصه فرهنگ و هنر، زمینه گفتگو، تعامل، مدارا و گشودگی است نه صحنه خشم و خودنمایی سلیقههای نازل و اثبات نشده» نیزعدول کرده و تلاش دارد سلیقه معدود برخی اعضا را به همه جامعه تعمیم دهد؟ آیا تلاش میکند با اتهامزنی و کلیگویی در نهایت به نتیجه برسد که کاری نمیتوان کرد؟
تجربیات سالهای اخیر نشان داده است
مگر سالهای گذشته و تجربه اعضای با سابقه (اعضایی که سابقه فعالیت صنفی دارند، نه صرفا اعضایی که سابقه حضور دارند) چه چیزی را نشان داده؟ مدیران گذشته خیلی اقبال نشان میدادند و دائم فرش قرمز برایمان پهن بود؟ مثلا در همین بحران تازه فروکش کرده کرونا آیا مدیران دولتی حوزه سینما برای نشان دادن نقش انجمن منتقدان در جامعه سینمایی اقبال و باور خاصی به انجمن داشتند؟ یا اینکه این انجمن بود که مانند تمام سالهای فعالیت (البته دوران گذشتهای که بشود بهخوبی از آن یاد کرد) تلاش کرده سهم خود را بگیرد؟
«یکسان سازی» دستگاهها
برچه اساسی به این نتیجه رسیدید که مدیران دولتی در راستای «روش شگفت انگیز وشکست خورده یکسان سازی» تلاش میکنند. آیا دیگرانی در گذشته این هدف را دنبال نکردهاند و شما عملکرد ناپسند آنها را به اینها نسبت نمیدهید و مثل همیشه تلاش نمیکنید جای این دور را عوض کنید؟
به رویدادهای تلخ و ناگوار ماههای اخیر اگر نگاه کنیم
نوشتهاید اگر نگاه کنیم؟! یعنی این بیانیه صرفا برای واکنش سیاسی به اتفاقات اجتماعی نیست آیا این بهانهای شده که یکی به نعل بزنید، یکی به میخ؟ اگر بخواهید نگاه کنید چه موضعی میگیرید؟ مانند رسانههای معاند آشوبگر و تجزیهطلبان (که هدف آنها با معترضان کاملا مشهود و جداست) کف خیابان میبینید یا اکثریت مردم را حاضران در مراسم ۱۳ آبان و تشییع شهدای مدافع امنیت میدانید؟ حالاکه لازم دانستید بیانیه صادر کنید، آیا آوردن این جملات برای جذب منتقدانی است که با اعتراضات و البته اغتشاشات همراه بوده؟
صدمات جبران ناپذیر
نوشته شده «عدم همگرایی» چه صدمات جبران ناپذیری بهوجود آورده است. آیا لازم نبود به این صدمات جبران ناپذیر اشارهای میشد تا اگر مدیر دلسوزی چشمش به این بیانیه افتاد، بداند از کجا برای رفع این نقصان شروع کند؟ قرار دادن ترکیباتی مانند عدم همگرایی و یکسانسازی و تاکید بر این کلمات بهصورت برجسته در بیانیه چه اهدافی غیر از نداشتن مشارکت در جشنوارهها را دنبال میکند؟ آیا اینها کلید واژههای جدید برای تلاش در ایجاد تفرقههای جدید در جامعه سینمایی خواهد بود؟ آیا صدور این بیانیه واقعا برای رفع مشکلات موجود میان انجمن منتقدان و مدیران سینمایی است؟ آیا اگر اعضای هیأت مدیره نتوانسته گفتوگوی مؤثری میان خود و مدیران سینمایی برقرار کند که اغلب آنها دست برقضا از اعضای قدیمی انجمن هم هستند، مشکل کلا به مدیران مربوط میشود یا از ناتوانی هیأت مدیره در انجام امور محوله است؟
به هرحال آنچه مسلم است، جایگاه امروز انجمن و هیأت مدیره چنان آسان به دست نیامده که با خوردن به یک در بسته از حرکت باز بایستیم و میدان را خالی کنیم. مگر آن که سیاست بازی همچون تمام ماههای گذشته ما را از امور صنفی و معیشتی اعضا غافل کرده باشد.
روزنامه جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد