تقریبا از هر سه نفر مبتلا به آلزایمر، دو نفر زن هستند. هنوز بهصورت دقیق مشخص نیست که چرا زنان بیشتر از مردان به آلزایمر مبتلا میشوند. این درست است که بهطور متوسط زنان بیشتر از مردان عمر میکنند؛ همچنین درست است که بهطور متوسط، مغز مردان تمایل به داشتن حجم مغز بالاتر و بزرگتر از مغز زنان دارد. از آنجا که سن بهتنهایی نمیتواند شیوع بیشتر در زنان را توضیح دهد، کارشناسان در حال بررسی علل احتمالی دیگر هستند.
یک فرضیه این است که کاهش هورمونها، به ویژه استروژن، در دوران یائسگی، ممکن است خطر زوال عقل را افزایش دهد. در دوران یائسگی، بسیاری از زنان، درمان جایگزینی هورمون اچآرتی (HRT) را برای کاهش علائمی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و اضطراب انتخاب میکنند. سازوکارهای متعددی وجود دارد که اچآرتی با کمک آنها ممکن است در برابر آلزایمر، بهویژه در دوران یائسگی، نقش محافظتی داشته باشد. برای مثال، استروژن اثرات منفی کورتیزول را کاهش میدهد. افزایش کورتیزول بخشی طبیعی از یائسگی است و بهطورکلی اعتقاد بر این است که سطوح بالای کورتیزول باعث افزایش اختلالات شناختی و تخریب عصبی میشود. تحقیقات نشان میدهد که درمان جایگزینی هورمون، ممکن است به پیشگیری از بیماری آلزایمرکمک کند.
تیمی از محققان، شواهدی مبنی بر اهمیت بالقوه درمان جایگزینی هورمونی در کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر در زنان حامل ژن APOE۴ یافتهاند. اگرچه آنها تاکید کردند که نمیتوانند بهطور قطعی بگویند که اچآرتی، خطر را در زنان کاهش میدهد، اما در میان گزینههای دارویی محدود برای زوال عقل و نیاز فوری به درمانهای جدید، از سازوکارهای پیشنهادی این است که اچآرتی، چروکیدگی و آتروفی مغز را در زنان دارای ژن APOE۴ کاهش میدهد.
محققان دریافتند اچآرتی علاوه بر اینکه به کنترل علائم یائسگی کمک میکند، با حافظه بهتر، عملکرد شناختی و حجم بیشتر مغز در سنین بالاتر در زنان دارای ژن APOE۴ مرتبط است.
مرحله بعدی این تحقیق، انجام نوعی کارآزمایی مداخلهای خواهد بود، برای تایید تاثیر شروع زودهنگام اچآرتی بر شناخت و سلامت مغز، همچنین تجزیه و تحلیل اینکه کدام نوع از اچآرتی سودمندتر است.محققان برای درک اینکه آیا اچآرتی میتواند از کاهش شناختی در حاملان APOE۴ در معرض خطر جلوگیری کند یا خیر، پروژهای را در ۱۰ کشور به اجرا درآوردند و مغز افراد بالای ۵۰ سال را که در شروع مطالعه، دچار زوال عقل نبودند، ردیابی کردند. برای این تحقیق جدید، کارشناسان نتایج تستهای شناختی و حجم مغز را که توسط اسکن امآرای ثبت شده بود، ارزیابی کردند. نتایج نشان داد که حاملان APOE۴ که از اچآرتی استفاده میکردند، شناخت بهتر و حجم مغز بالاتری داشتند. به عبارت دیگر این هورمون میتواند برخی از مزایای شناختی را در زنان حامل APOE۴ داشته باشد.
خطر آلزایمر و سایر انواع زوال عقل با بالارفتن سن افزایش مییابد و تخمین زده میشود که از هر ۱۴نفر یک نفر بالای ۶۵ سال و از هر شش نفر یک نفر بالای ۸۰سال را تحت تاثیر قرار دهد. به ارث بردن ژن APOE۴، به این معنی نیست که کسی قطعا به این بیماری مبتلا خواهد شد. عملکرد شناختی پایین و کاهش حجم مغز، پیشبینیکننده خطر زوال عقل در آینده است. اچآرتی ممکن است یک استراتژی هدفمند موثر، برای کاهش خطر آلزایمر در این زیرگروه بزرگ جمعیت در معرض خطر باشد. مطالعات از این دست مهم هستند، زیرا به ارتباط بین اچآرتی و تغییرات مغز اشاره میکنند. برای درک بهتر این پیوند به مطالعات بیشتری در مقیاس بزرگتر نیاز داریم.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد