شلیک به علم!

ماجرای سریال سمی مسمومیت دانش‌آموزان در هفته‌های اخیر پرده دیگری از نمایش مقابله با رشد علمی ایران به‌شمار می‌رود که حکایت از عزم تمدنی برای رویارویی با توسعه کشور دارد.

در سالی که به روزهای پایانی آن نزدیک می‌شویم، رقبای ایران در سطح منطقه و جهان تلاش‌هایی پی‌درپی برای توقف رشد علمی ایران انجام دادند.
در سال‌جاری گام نخست برای توقف توان علمی کشور، با فشارهای دیپلماتیک و تداوم اتهام‌زنی‌ها نسبت به برنامه هسته‌ای کشورمان برداشته شد. غرب کوشش داشت با تحمیل آنچه «برجام پلاس» عنوان می‌شد، توسعه علمی کشور در حوزه‌های هسته‌ای، موشکی و پهپادی را متوقف کند اما نتوانست در جریان مذاکرات به خواسته خود برسد.
پس از این شکست در گام دوم، غربی‌ها بن‌بست علمی کشور را در پیوند ایران با جنگ اوکراین دنبال کردند تا با تشدید تحریم‌ها به‌ویژه در بخش علمی، دانشمندان کشور را نسبت به نتیجه‌بخشی فعالیت‌های خود ناامید کنند. اتهام جنگ‌طلبی درحالی مطرح می‌شد که غرب به‌صراحت نسبت به رشد علمی ایران در حوزه‌ صنایع دفاعی به‌ویژه موشکی و پهپادی اعتراف می‌کرد. اما این تنها تلاش برای توقف رشد علمی کشور نبود. در گام سوم، رسانه‌های وابسته به غرب پروژه اغتشاشات در دانشگاه‌ها و مدارس کشور را کلید زدند تا نخبگان علمی کشور را به سمت دوری از فعالیت‌های علمی سوق دهند.
نکته جالب در این پروژه ضدعلمی که ظاهری حقوق بشری و سیاسی داشت، تلاش همزمان دولت‌های غربی برای تسریع مهاجرت نخبگان علمی ایران به کشورهای خود بود. این اتفاقی نیست که دولت‌های وابسته به نخبگان دیگر کشورها(مانند کانادا) همزمان با اغتشاشات خیابانی در ایران برای چهره‌های علمی کشور فرش قرمز پهن کرده و قوانینی برای تسهیل مهاجرت ایرانیان وضع می‌کنند.
و در نهایت وقتی همه این تلاش‌ها به نتیجه پیش‌بینی شده نمی‌رسد، در گام نهایی پروژه مسمومیت مدارس در ایران آغاز می‌شود تا نظام‌آموزشی کشور که تازه از زیر بار فشار کرونا رها شده، درگیر حواشی تازه شده و خانواده‌ها فرزندان خود را از مدرسه‌ها جدا کنند.این رفتار فارغ از همه احتمالات که درباره نحوه اجرای آن مطرح است، یک هدف کلیدی بیشتر ندارد و آن مقابله با رشد علمی کشور و توقف روند تمدن‌سازی نوین در کشور است.
نگارنده، یک دهه قبل، آن هنگام که سرویس جاسوسی اسرائیل، ترور دانشمندان هسته‌ای را دنبال می‌کرد، این پروژه را «شلیک به علم» نامید و حالا انگار همان سناریوی شلیک به علم، از راس به قاعده هرم علمی کشور رسیده و آینده‌سازان علمی کشور را نشانه رفته است.اگر سرمایه اقتصادی و سرمایه انسانی را دو بازوی توسعه در‌نظر بگیریم، تحریم‌ها، سرمایه اقتصادی کشور را هدف گرفته و ترورهای هدفمند دانشمندان و مسمومیت دانش‌آموزان، می‌خواهد سرمایه انسانی کشور را تضعیف کرده و بر موج مهاجرت‌ها دامن بزند.
بنابراین مهم‌ترین راه برای در هم شکستن پروژه‌های پی‌در‌پی شکست پیشرفت ایران، پرهیز از حواشی و تلاش بی‌وقفه برای تولید علم در کشور است تا به این ترتیب قدرت نرم و سخت ایران روز به روز افزایش یابد.