سر بی‌کلاه دارو از چانه‌زنی‌های بودجه‌ای

یکی از اصلی‌ترین معترضان بودجه ۶۹ همتی دارو، رئیس سازمان غذا و داروست که از مدت‌ها قبل نسبت به فاصله معنادار بودجه کارشناسی شده با بودجه تعیین شده برای دارو هشدار داده بود. با تمام اینها رئیس مجلس شورای اسلامی در رابطه با بودجه ۶۹ همت برای دارو و تجهیزات پزشکی و اختلاف نظرها و ابهامات پیرامون بودجه مورد نیاز در این زمینه، گفت:« آن چیزی که دولت کارشناسی و بررسی کرده و در لایحه بودجه به مجلس ارائه داده همان ۶۹ همت است و مدعی است این میزان کفایت می‌کند.»

دولت در لایحه بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۲ برای یارانه دارو و تجهیزات، عدد ۶۹هزار میلیارد تومان را پیش‌بینی کرده بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز با این پیشنهاد موافقت کردند. تصویب بودجه‌ ۶۹هزار میلیارد تومانی برای دارو در سال ۱۴۰۲ در حالی است که از زمان تحویل لایحه بودجه ۱۴۰۲ از سوی دولت به مجلس، مسئولان و مدیران وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بارها اعلام کردند که بودجه ۶۹ هزار میلیارد تومانی برای دارو کافی نیست و اعتبار مورد نیاز آنها برای اجرای طرح دارویاری در سال آینده، ۱۰۵هزار میلیارد تومان است.

دفاع قالیباف از بودجه ۶۹ همتی دارویار

از چند ماه قبل، هم رئیس سازمان غذا و دارو و هم اعضای کمیسیون بهداشت مجلس نسبت به کمبود و رفع نیازهای دارویی کشور در سال آینده هشدار داده بودند. با تمام اینها اما وقتی محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی که در گفت‌وگویی تلویزیونی حاضر شده بود در رابطه با بودجه ۶۹ همت برای دارو، تجهیزات پزشکی و اختلاف نظرها و ابهامات پیرامون بودجه مورد نیاز، گفت: «آن چیزی که دولت کارشناسی و بررسی کرده و در لایحه بودجه به مجلس ارائه داده همان ۶۹ همت است و دولت مدعی است این میزان کفایت می‌کند.» وی با عنوان این مطلب که طبیعتا نظر دولت با کارشناسی بوده است، افزود: «مطمئن باشید دولت و مجلس در ارتباط با کالاهای اساسی و حوزه سلامت تحت هیچ شرایطی اجازه کمبود یا کسری بودجه نمی‌دهند ولو این‌که نیاز باشد در اواسط سال، دولت اصلاحاتی در بودجه وارد کند یا این‌که متمم بودجه را به مجلس بدهد.»

از نگاه رئیس مجلس شورای اسلامی ما در حوزه دارو اسراف هم داریم. شاید هم مشکل از توزیع باشد؛‌ این‌که توزیع درست و بجا نداریم. به گفته قالیباف با نسخه الکترونیک و طرح دارویاری یا برنامه پزشکی خانواده که قرار است از اردیبهشت ۱۴۰۲ اجرایی شود، می‌توان از برخی از اسراف‌ها جلوگیری کرد.

بودجه‌ای که اختصاص نیافت

پیشنهاد وزارت بهداشت برای دارو و تجهیزات در سال آینده، بودجه ۱۰۵هزار میلیارد تومانی بود که همین عدد هم ناکافی به نظر می‌رسید. حتی مجلسی‌ها هم که خودشان لایحه بودجه ۱۴۰۲ را تصویب کرده‌اند، معتقدند ۶۹ همت برای مدیریت دارو درسال آینده کافی نیست.

زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با عنوان این که بودجه بهداشت و درمان مانند سال‌های قبل با واقعیت‌ها فاصله فاحش دارد، درباره تصویب این بودجه از واژه «ناچار» استفاده می‌کند و می‌افزاید: «مشخص نیست چقدر این بودجه محقق و در عمل اجرایی می‌شود.» وی گریزی هم به دارویار می‌زند و می‌گوید:«در مورد طرح دارویاری گفتم که زیرساخت‌ها مناسب و منابع پایدار نیست و موفق بودن این طرح مشخص نبود و اکنون نیز قرار است منابع این طرح از محل یارانه‌ها تأمین شود که قابل اتکا نیست.»

کسری بودجه ۱۳۸همتی

فاطمه محمدبیگی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم نسبت به کمبود بودجه دارو در سال آینده هشدار می‌دهد.

این نماینده مجلس با اشاره به بودجه ۶۹ هزار میلیاردی دارو در سال آینده معتقد است، اعتبار لازم برای اجرای موفق طرح دارویاری حداقل ۲۰۷هزار میلیارد تومان است. بنابراین با کسری بودجه ۱۳۸هزار میلیارد تومانی برای اجرای طرح دارویاری روبه‌رو خواهیم شد.

محمدبیگی می‌افزاید: «با قاطعیت اعلام می‌کنم سقف بودجه لحاظ شده برای اجرای طرح دارویاری در سال آینده با نیازها همخوانی ندارد و اگر به همین شکل پیش برویم، اجرای طرح دارویاری سال آینده شکست خواهد خورد.»

پیش‌بینی بحران در اردیبهشت

محمد عبده‌زاده، رئیس هیأت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در واکنش به ناکافی بودن بودجه طرح دارویاری در سال آینده و برای آن‌که عمق فاجعه را به تصویر بکشد،‌این‌گونه توضیح می‌دهد: «‌قیمت یک ماده جانبی پرمصرف تولید داخل از کیلویی ۷۰۰هزار تومان به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان رسیده ، چگونه تولید کننده می‌تواند نسبت به خرید این ماده اقدام کند و قیمت تمام شده دارو را ثابت نگه دارد.»

به گفته وی، بدهی‌های معوق باعث بروز مشکلات نقدینگی در صنعت و بروز کمبود می‌شود و اگر اکنون بخواهیم مواد اولیه را تأمین کنیم سه ماه ترخیص آن و مباحث دیگر طول می‌کشد و تداوم وضع موجود باعث می‌شود در اردیبهشت ۱۴۰۲ با بحران روبه‌رو شویم.

وقتی سلامت در اولویت نیست

رئیس سازمان غذا و دارو هم از ابتدا به بودجه دارویی سال آینده معترض بود. وی با تاکید بر این‌که سلامت باید در اولویت مسئولان کشور قرار گیرد،‌ می‌افزاید:« اگر امروز این نگاه در کشور حاکم نشود قطعا در سال آینده با مشکل روبه‌رو می‌شویم، بانک مرکزی نیز باید با جدیت این حوزه را در نظر داشته باشد، چراکه با ایجاد هر تلنگری، بازار واکنش نشان می‌دهد.»

محمدی با تاکید بر این‌که کمبود جدی در حوزه دارو در کشور وجود ندارد، ‌می‌گوید:«صنعت داروسازی در مواردی ارتباط مستقیم با ارز دارد، همچنین با کمبودهای بودجه‌ای مواجه است.» رئیس سازمان غذا و دارو، درباره تدابیرش برای مدیریت بازار دارویی کشور با ۶۹ همت هم این‌گونه توضیح می‌دهد: «‌می‌توان پیشنهاد داد یک میلیارد دلار برای تجهیزات، یارانه ارزی اختصاص داده شود و ۶۹ همت را با دلار ۲۳ هزار تومان بستند و اگر سه میلیارد دلار را با قیمت واقعی مد نظر قرار دهند، مشکلی نداریم اما با ۲۳هزار تومان دیده شده، باید بگویند که مبنا و معیار این مبلغ از کجا آمده است، البته برای تجهیزات و ملزومات هم ارز نیاز داریم.» حالا باید منتظر ماند و دید وضعیت ارز در سال آینده چه می‌شود و آیا سال ۱۴۰۲ هم مانند امسال با بحران کمبودهای دارویی مواجه خواهیم شد یا خیر؟