این برکناری، منجر به بروز گستردهتر اعتراضات و حتی توقف فعالیتهای بنادر اشدود و حیفا در اراضی اشغالی گردید. در نهایت، نتانیاهو پس از مشاهده ناتوانی در مدیریت تبعات گسترش بحرانهای داخلی، ناچار شد از اصلاحات قضایی خود به صورت موقت عقبنشینی کند. اما سوال اصلی اینجاست که آیا این عقبنشینی موقت و مقطعی، منجر به حل بحرانهای داخلی در تلآویو خواهد شد یا خیر؟
رمزگشایی از تنشهای بایدن - نتانیاهو
جوبایدن، رئیسجمهور آمریکا در واکنش به عقبنشینی نتانیاهو از اصلاحات قضایی، بدون آن که استقبالی از این اقدام کند آن را ناکافی دانست و خواستار عقبنشینی کامل نخستوزیر رژیم صهیونیستی از این اقدامات شد! در مقابل، نتانیاهو نیز بایدن را متهم به دخالت در امور داخلی اراضی اشغالی کرد. فراتر از آن، بسیاری از مخالفان نتانیاهو عقبنشینی موقت وی از اصلاحات قضایی را یک تاکتیک سیاسی جهت خرید زمان و جلوگیری از تشدید اعتراضات قلمداد میکنند. به عبارت بهتر، بحران در اراضی اشغالی پایان نیافته است. دوقطبی شکلگرفته در اراضی اشغالی میان دو ائتلاف راستگرا و لیبرال به گونهای نیست که در نهایت، یکی از دو ائتلاف بتواند قدرت خود را در تلآویو تثبیت کند. به عبارت بهتر، منازعات داخلی شکل گرفته در تلآویو محدود به سیاستمداران نبوده و بخش اعظمی از آن معطوف به مبانی و سیاستگذاریهای کلانی است که عدول یا تندادن به آنها هر دو برای جریانهای قدرت در اراضی اشغالی شدیدا هزینهساز خواهد بود.
بازگشت بحران به خیابانهای تلآویو و حیفا
نخستوزیر رژیم اشغالگر قدس آگاه است که اگر این اصلاحات را در نهایت اعمال نکند، قطعا در دام دستگاه قضایی رژیم صهیونیستی گرفتار خواهد شد، زیرا چهار پرونده فساد و رشوهخواری مفتوح علیه وی و همسرش، جایی را برای فرار وی از محاکمه و شاید زندان باقی نخواهد گذاشت. از سوی دیگر، اگر نتانیاهو بخواهد دوباره این اصلاحات را پیگیری کند، با خشم عمومی، اعتصابها و خشونتهای خیابانی روبهرو خواهد شد. در این صورت، ممکن است گزینه دیگری پیش روی وی قرار داده شود و آن برگزاری انتخابات زودهنگام است! اگرچه این گزینه محتمل به نظر میرسد، اما اکنون نتانیاهو تمایلی نسبت به آن ندارد زیرا نظرسنجیها شدیدا بر خلاف میل ائتلاف کنونی در کابینه رژیم صهیونیستی میباشد.
نظرسنجیها در اراضی اشغالی چه میگوید؟
براساس نظرسنجیهای دو شبکه تلویزیونی بزرگ در اراضی اشغالی ، حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو، پس از سه ماه بحثبرانگیز، آرای خود را به گونهای قابل توجه نزد صهیونیستها از دست داده است. بر اساس نظرسنجیهای انجام شده توسط کانال ۱۲نیوز و شبکهکان، اگر امروز انتخابات نامشروع دیگری در اراضی اشغالی برگزار شود، احزاب تشکیلدهنده ائتلاف فعلی یعنی لیکود، صهیونیسم مذهبی شاس و یهودیت متحد تورات شکست سختی را از رقبای خود خواهند پذیرفت. این در حالی است که ائتلاف مخالف نتانیاهو و کابینه کنونی ۶۱کرسی کنست از ۱۲۰کرسی را به دست خواهند آورد. بر اساس نظرسنجی کانال ۱۲رژیم صهیونیستی، ائتلاف نتانیاهو در مجموع، ۵۴کرسی به دست خواهد آورد. اپوزیسیون متشکل از حزب وحدت ملی، یش آتید، اسرائیل بیتنو، مرتز، فهرست متحد عربی و کارگر در چنین شرایطی مسیر آسانی برای پیروزی در انتخابات خواهند داشت اما این پیروزی منجر به بروز ثبات در اراضی اشغالی نمیشود! قطعا در این صورت، این بار خیابانها به تسخیر مخالفان جریانات لیبرال در اراضی اشغالی درخواهد آمد زیرا هر گونه اقدامی که منجر به سقوط کابینه نتانیاهو شود(ازجمله اجبار کابینه به انتخابات زودهنگام) از سوی طرفداران حزب لیکود و جریان صهیونیسم مذهبی به مثابه یک کودتا محسوب میشود. در هر حال، بحرانهای داخلی در اراضی اشغالی به صورت مشخص بر آرای ائتلاف کنونی در تلآویو تاثیرگذاشته است. در چنین شرایطی کشمکش مخالفان نتانیاهو و وی برای برگزاری انتخابات زودهنگام بیشتر خواهد شد. ضمن آن که ممکن است قبل از طرح بحث دوباره کابینه در خصوص اصلاحات قضایی، شاهد اقداماتی از سوی دادستانی اسرائیل علیه برخی اعضای کابینه نتانیاهو باشیم.
آیا نتانیاهو آخرین نفسهای خود را میکشد؟
حزب لیکود در آخرین انتخابات برگزارشده در اراضی اشغالی، ۳۲ کرسی را کسب کرد . اما اکنون در نظرسنجیها، این حزب حداقل هفت کرسی را از دست داده است. این در حالی است که دو حزب وحدت ملی به رهبری بنی گانتز و حزب یش عاتید به رهبری یائیر لاپید در نظرسنجیها، کرسیهای خود را (هر یک به ۲۱ کرسی در کنست) افزایش دادهاند. به عبارت بهتر، در صورت برگزاری انتخابات دوباره، ائتلاف گانتز-لاپید با هدف تشکیل فوری کابینه در تلآویو شکل خواهد گرفت.هر چند که بین این دو حزب بعضا اختلافاتی در مسائل گوناگون وجود دارد، اما به نظر میرسد طی هفتههای آتی تمرکز مشترک هر دوی آنها، پیشبردن اراضی اشغالی به سوی سقوط اجباری کابینه نتانیاهو و برگزاری انتخابات دوباره خواهد بود. آنچه مسلم است این که اراضی اشغالی قرار نیست در آینده روی ثبات و آرامش را به خود ببیند. بسیاری از تحلیلگران صهیونیست و غربی، منازعات اخیر را فراتر از دو قطبی نتانیاهو - ضد نتانیاهو قلمداد کرده و بیش از هر چیزی، آن را مصداق تثبیت و استمرار نفرت عمومی در میان ساکنان اراضی اشغالی تلقی میکنند. در این میان، بر خلاف آنچه نتانیاهو تصور کرده است، گذشت زمان نهتنها به سود اصلاحات قضایی و تثبیت قدرت وی در مسند نخستوزیری نمیباشد، بلکه ریزشهای کابینه و در نهایت سقوط آن را به دنبال خواهد داشت. چنانچه مشاهده میشود، گزینهای در خصوص عبور رژیم اشغالگر قدس از بن بست سیاسی - اجتماعی شکل گرفته وجود ندارد! موضوعی که آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان دو حامی همیشگی رژیم صهیونیستی را شدیدا آزار میدهد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد