این خبر میتواند برای فارسیها که در انتظار تکمیل یک پروژه ملی هستند، خبری خوش باشد و وزیر راه و شهرسازی نیز در جریان سفر به استان بوشهر، ابراز امیدواری کرد این مسیر ریلی تا پایان دولت سیزدهم به بهرهبرداری برسد و نیاز دیرینه کشور برای ایجاد این کریدور راهبردی محقق شود.
موضوع احداث راهآهن بوشهر-شیراز به دولت نهم یعنی دوران ریاستجمهوری محمود احمدینژاد بازمیگردد. وقتی ایشان در سفر اول دولت به فارس رفت، یکی از مصوباتش احداث همین راهآهن بود. بر همین اساس عملیات اجرایی این پروژه از سال۱۳۸۶ شروع شد، اما بهدلیل تأمیننشدن اعتبارات مورد نیاز، روند اجرا کند و در بیشتر سالهای گذشته کاملا متوقف شدهبود. اتصال بندر بوشهر به شبکه راهآهن سراسری ایران از طریق احداث یک خط ریلی به طول تقریبی ۴۵۰کیلومتر و از مبدأ شیراز انجام میشود. البته از مسیر ریلی بوشهر به شیراز، در دو نقطه، مسیرهای فرعی به سمت خط ریلی کریدور شمال - جنوب کشیده میشود که در نقاط گلگهر و زادمحمود به این کریدور پیوند خواهدخورد؛ اما فعلا احداث خط ریلی بندر بوشهر ـ شیراز در دستور کار قرار دارد که مشتمل بر ۱۱قطعه است و فقط در دو نقطه ابتدا و انتهای خط مقداری پیشرفت فیزیکی دارد. این مسیر ریلی از شیراز به شهر صدرا و مرودشت کشیده میشود و از آنجا با عبور از مناطق سروستان، کوار، فیروکوه و فراشبند، وارد استان بوشهر میشود.
هیچ وقت اعتبارات نرسید
با اینکه بوشهر موقعیت و جایگاه استراتژیکی مهم در عرصه اقتصادی کشور دارد اما هنوز به خط ریل سراسری متصل نشده و پروژه راهآهن آن تا شیراز در ایستگاه تامین نشدن اعتبارات متوقف ماندهاست. تاسفبار اینکه ۱۵ سال از زمان آغاز پروژه راهآهن بوشهر - شیراز میگذرد و پیشرفت فیزیکی آن به ۱۰ درصد هم نیست. اما خبر خوب اینکه قرار است دولت سیزدهم آن را به پایان رسانده و پایانی بر تمام انتظارات باشد. در مورد این پروژه باید گفت از همان روزهایی که کلنگ احداث راهآهن بوشهر -شیراز به زمین خورد، هیچگاه تأمین اعتبار این پروژه در اولویت دولتها قرار نگرفت و حتی پیگیری طرحهایی نظیر تهاتر نفتی و برداشت از صندوق توسعه ملی برای تأمین مخارج این پروژه هم بهجایی نرسید.
حالا ۱۵ سال از آن روزها میگذرد و آنگونه که رئیسجمهور اعلام کرده: «اعتبار مورد نیاز پروژه راهآهن بوشهر ـ شیراز چندی پیش با پیگیری مرحوم رستم قاسمی، وزیر پیشین راه و شهرسازی تأمین شده و با این اعتبار کارها از چند بخش شتاب خواهدگرفت تا عقبماندگی سالهای گذشته رفع شود.» درست در آخرین روزهای سال گذشته وقتی رئیسجمهور همراه هیات دولت به بوشهر سفر کردهبود، مسیر ریلی بین بوشهر و شیراز را از خواستههای مردم منطقه عنوان کرد و گفت که پیشرفت مورد انتظار دولت در این زمینه انجام نشده و این طرح تنها ۱۰ درصد پیشرفت کردهاست اما با تأمین اعتبار یک میلیارد دلاری پروژه، کار با قوت دنبال خواهد شد.
حجت الاسلام ابراهیم رئیسی با اشاره به جادههای مواصلاتی استان، به ویژه آزادراه بوشهر -شیراز و اقدامات دولت در این حوزه، تصریح کرد: «جاده مواصلاتی و جاده اصلی جزو اولویتهای سفر بود که کارهای خوبی در این زمینه انجام شده اما به پایان نرسیدهاست.» البته در همان زمان، وزیر راه و شهرسازی نیز یکی از مطالبات اساسی مردم استان بوشهر را اتصال به شبکه ریلی عنوان کرد و گفت در این راستا اقدامات لازم صورت میگیرد.
مهرداد بذرپاش با اشاره به قرار گرفتن اعتبار مورد نیاز برای تکمیل خط ریلی بوشهر به شیراز در پروژههای تهاتری وزارت راه و شهرسازی، تصریح کرد: «خط ریلی بوشهر به شیراز دارای ۴۵۰ کیلومتر طول ریل گذاری بسیار سنگین است که به ۱.۲میلیارد یورو اعتبار برای تکمیل شدن نیاز دارد. این یک پروژه راهبردی است که چهار قطعه آن در حال واگذاری به پیمانکار است.»
وی با اشاره به تلاش صورت گرفته برای تکمیل کریدور راهبردی جنوب کشور به طول ۱۸۵۰کیلومتر بیان کرد: «۲۴.۵کیلومتر از این مسیر در استان بوشهر افتتاح شده و باقی کار با سرعت پیش خواهدرفت.»
حرکت قطار شاید ۴ سال دیگر
در برنامه پنجم توسعه، اتصال مراکز استانها به شبکه ریلی بهعنوان اولویت دولت در حوزه راهآهن مدنظر قرار گرفت که باعث شد با رسیدن ریل به پنج مرکز استان، تعداد مراکز متصل به شبکه ریلی کشور به ۲۲ مرکز برسد. در ادامه، اتصال استانهای کردستان، اردبیل و چهارمحال و بختیاری به خط ریلی سراسری نیز بهعنوان اولویتهای مهم، بخش قابلتوجهی از منابع و تمرکز متولیان حوزه حملونقل را معطوف بهخود کرد و عملا اتصال بندر بوشهر از فهرست اهم پروژهها خارج شد. اوایل ۱۴۰۱، احمد محمدیزاده، استاندار بوشهر تأمین اعتبار را مشکل اصلی پروژه راهآهن بوشهر ـ شیراز دانست و تأکید کرد با روند فعلی این پروژه تکمیل نمیشود اما در انتهای همان سال مدیرکل راه و شهرسازی بوشهر با بیان اینکه پروژه راهآهن بوشهر به شیراز به طول ۶۵۵ کیلومتر در حال اجراست، از تکمیل آن با تحقق تهاتر نفتی در مدت چهار سال خبر داد.
سیدمحمود دستغیبی با بیان اینکه حدود ۱۴۰کیلومتر این خط ریلی در بوشهر قرار دارد و محور بوشهر به سمت عسلویه به طول ۲۰۵ کیلومتر طراحی شدهاست، ادامه داد: «یکی از مصوبات هیأت دولت در سفر استانی رئیسجمهور تصویب تهاتر نفتی بود.»
وی با اشاره به اجرای قطعه دهم خط ریلی بوشهر به طول ۲۵.۸کیلومتر در دو فاز خاطرنشان کرد: «این قطعه از منطقه اهرم تنگستان به سمت کلمه با برآورد ۲۳۴ میلیارد تومان در حال اجرا و پیشرفت آن ۳۰درصد است.»
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد