شعر فارسی تولید سرمایه‌های معرفتی و معنوی است

شعر، رسانه‌ای اثرگذار
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با اشاره به توسعه شعر در کشور در این دیدار فرمودند:« خوشبختانه قلمرو شعر در کشور توسعه پیدا کرده؛ هم به معنای افزایش شاعر، هم به معنای افزایش مستمع؛ این فرصتی است و از این فرصت باید استفاده کرد. شعر یک رسانه‌ اثرگذار است. یک دوره‌ای بوده است که تنها رسانه‌ تأثیرگذار در عالم ـ حالا عالم اسلام تا آنجایی که ما بلدیم، می‌شناسیم ــ شعر بوده. شاعر شعر را می‌گفت و شعر خوب البته، به‌سرعت منتشر می‌شد و مردم آن را می‌شنیدند.» رهبری ضمن روایتی از شاعر بزرگ شیعی گفتند: دعبل در خراسان آن شعر معروف خودش را خواند، بعد حضرت امام رضا (علیه‌السلام) به او جبه دادند. خب او آمد بیرون و رسید قم؛ قمی‌ها گفتند که شنیده‌ایم امام به تو جبه داده، آن را به ما بده. گفت نه؛ اصرار کردند و گفتند یک تکه‌اش را بده؛ حاضر نشد. با کاروان راه افتاد از قم خارج شد، وسط راه یک راهزنی، از آنهایی که در بیابان کاروان‌ها را می‌زنند به اینها رسید و جلوی اینها را گرفت و همه‌ اموال‌شان را از آنها گرفت. رئیس دزدها آن بالا، روی یک سنگی نشسته بود. افراد دزد داشتند بار این کاروان را برمی‌داشتند، او همین طور که نگاه می‌کرد به عوامل خودش، این بیت را خواند که: اَرى فَیئَهُم فی غَیرِهِم مُتَقَسِّماً / وَ اَیدِیهُم مِن فَیئِهِم حَسَراتٍ.
مضمون شعر این است که من مال خودم را و آنچه متعلق به خودم است، می‌بینم که دارد از دستم می‌رود. [رئیس دزدها] کاروان‌ها را می‌گفت دیگر؛ همان‌ها را که خودشان از آن فیء خودشان دستشان خالی است؛ یعنی آن مال خودشان، دست دیگران است. این یک بیت از همان قصیده‌ [دعبل] است. دعبل گفت که بروید بپرسید که این قصیده، این شعر مال چه کسی بود تو خواندی. یکی از کاروانی‌ها رفت، گفت این شعری که خواندی، این بیت، مال چه کسی بود؟ گفت مال دعبل است. گفت دعبل اینجا است. گفت کجا است؟ دعبل را به او نشان دادند. دعبل رفت جلو، گفت بله، این شعر مال من است؛ من [دعبل] هستم. او هم دستور داد که همه آنچه برده بودند به آنها پس دادند.»
رهبری در ادامه متذکر شدند: «رسانه یعنی این. این شعر، مِن‌‌باب‌مثال در ماه رجب در خراسان گفته شده، یک دزد در ماه شعبان آن را حفظ است و بیتی از آن را می‌خواند و [به آن] تمثل می‌جوید؛ شعر این‌جور انتشار و پخش می‌شد. امروز البته رسانه‌ها مختلفند، لکن شعر جای خودش را دارد؛ هیچ کدام از رسانه‌ها، مثل شعر، تأثیرگذار به معنای خاص نیستند. البته بعضی از رسانه‌ها، مثل سینما، احتمالا تأثیر بیشتری از شعر دارند ــ رسانه‌های تصویری و مانند اینها ــ لکن تمام می‌‌شود، فراموش می‌شود؛ یک بار شما فیلم را دیدید، دو بار دیدید، دیگر تمام می‌شود، اما شعر می‌ماند. این، خصوصیت شعر است. بنابراین، شعر یک رسانه‌ اثرگذار و ماندگار است.»
 
شعر فارسی حکمت است
مقام معظم رهبری با اشاره به تفاوت شعر فارسی با دیگر رویکردهای شاعرانه در جهان، شعر فارسی را گنجینه‌ای از حکمت و معرفت عنوان کردند: «نکته‌ای در مورد شعر فارسی وجود دارد ؛ این است که جزو خصوصیات شعر فارسی تولید سرمایه‌های معرفتی و معنوی است. در شعرهای دیگر، تا آنجایی که ما می‌دانیم، نه این که وجود نداشته باشد، به این شدت وجود ندارد. یعنی ما قله‌های شعر فارسی را که نگاه می‌کنیم، یا حکیمند ــ [مثل] نظامی یا حکیم فردوسی؛ شاهنامه واقعا کتاب حکمت است ــ یا مولانای معرفت و عرفان و معنویت‌اند یا حافظ قرآن‌اند‌ یا مثل سعدی کتاب‌شان پُر از حقایق و معارف حِکمی و معنوی است. همین‌طور از آن بالا شما بگیرید بیایید پایین تا برسیم به جامی، به صائب، به بیدل؛ ببینید، اینها همه حکیم‌اند، همه‌ [اشعار] اینها حکمت است؛ یعنی شعر ما، شعر فارسی، در طول زمان حامل حکمت بوده، حامل معرفت بوده، سرمایه‌های معنوی ما را حفظ کرده و بر آنها افزوده؛ یعنی شما اگر چنانچه در یک حد خاصی از معرفت باشید، وقتی که مثلا مثنوی مولانا را می‌خوانید، این معرفت افزایش پیدا می‌کند؛ یعنی تولید معرفت می‌کنند.»
آیت‌‌ا... خامنه‌ای افزودند: «مهم این است که این سرمایه‌سازی و پاسداری سرمایه در سخت‌ترین شرایط هم اتفاق افتاده؛ مثلا در تاخت‌وتاز مغول. شما ببینید، در دوران تاخت‌وتاز مغول، ما عطار داریم، مولوی داریم، سعدی داریم، حافظ داریم؛ اینها همه مال دوران مغول و تیمور است دیگر؛ یعنی وقتی است که کشور در شرایط سخت تاخت‌وتاز بیگانگان قرار داشته، همه چیز کشور تحت تأثیر این بوده، اما معرفت و شعر و معنویت متوقف نشده؛ این خصوصیت شعر فارسی است و ما اینها را باید در مورد شعرمان بدانیم. شعرای برجسته‌ای که بعضی‌شان را اسم آوردیم، مثل ناصرخسرو، نظامی گنجوی، خاقانی، مولوی، سعدی، اینها به معنای واقعی کلمه مصداق همان «اِلَّا الَّذینَ آمَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ ذَکَرُوا ا... کَثیرا» در آخر سوره‌ شعراء هستند؛ [آنجا که می‌فرماید] که «وَ الشُّعَراءُ یتَّبِعُهُمُ الغاوونَ * اَ لَم تَرَ [اَنَّهُم فی کُلِّ وادٍ یهیمونَ * وَ اَنَّهُم یقولونَ ما لا یفعَلونَ] * اِلَّا الَّذینَ آمَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ ذَکَرُوا ا... کَثیراً وَ انتَصَروا مِن بَعدِ ما ظُلِموا»؛ یعنی مصداقِ همین‌اند؛ واقعا این‌جوری است که شعرای بزرگ ما مصداق این هستند. این گذشته ما است.»

 نقش شاعر در دنیای معاصر
مقام معظم رهبری در جهت تبیین نگاه شاعران به رسانه شعر در دنیای معاصر فرمودند:« امروز، به نظر من، آن تاخت‌وتازی که زمان مغول‌ها اتفاق افتاد دارد تکرار می‌شود. البته نوع تاخت‌وتاز این مغول‌های جدید، مغول‌های کراوات‌بسته و پاپیون‌زده و ادکلن‌زده و کت و ‌شلوارپوشیده، با آن مغول‌ها تفاوت دارد، اما دارند تاخت‌وتاز می‌کنند. تاخت‌وتازشان چه‌جوری است؟ خب ما خودمان لمس کرده‌ایم، نمی‌خواهد در تاریخ خوانده باشیم. البته اگر کسی تاریخ سیصد چهارصدساله‌ استعمار را بخواند، می‌فهمد که اینها با دنیا چه‌کار کردند؛ استعمارگرها با آسیا، با آفریقا، با آمریکای لاتین، با مجموع قاره آمریکا چه کردند! آنها یک مساله‌ دیگری است. اینها زمان خود ما، یک سگِ هاری مثل صدام را تجهیز کردند؛ کارخانه‌های شیمیایی آلمان در خدمت صدام قرار گرفتند که حلبچه‌ و سردشت و میدان‌های جنگ روبه‌رو را با کشتار هزاران نفر، مرکز جنایت خودش قرار بدهد. این کاری است که اینها در ایران کردند؛ تاخت‌وتاز اینها است. این تاخت‌وتاز متنوع است؛‌ یعنی یک‌جور هم نیست؛ یک نوعش این است.» آیت‌ا... خامنه‌ای با اشاره به نقش شاعر در دنیای جنگ رسانه‌ای عنوان کردند: «تحریم هم جزو تاخت‌وتاز است؛ [مثل] تحریم دارویی. اگر کشورهای غربی بتوانند یک کشوری مثل ایران اسلامی را که دنبال استقلال و دنبال ایستادگی و استقامت است، از مواد غذایی لازم هم محروم کنند می‌کنند؛ آنها همچنان که داروهای لازم را ممنوع کردند، آن وقتی که واکسن لازم داشتیم پولش را گرفتند [اما] واکسنش را ندادند ــ در سال ۹۹ پول واکسن را گرفتند و به بهانه‌های مختلف واکسن را ندادند ــ شک نداشته باشید اگر چنانچه می‌توانستند کاری کنند که غذای مردم، نان مردم داخل کشور نیاید و در کشور به وجود نیاید، حتماً میکردند؛ یعنی اینها این‌جوری هستند. این هم یک‌جور تهاجم است. علاوه بر این، صدها و هزاران رسانه را در خدمت دروغ و شایعه‌ و انحراف و مانند اینها قرار دادند. الان یک مجموعه تهاجم و تاخت‌وتاز متنوع، از نظامی گرفته تا اقتصادی، تا [جنگ] سخت، تا [جنگ] نرم، همه‌جور وجود دارد. خب، اینجا نقش شاعر چیست؟ من حرفم این است. شعرای ما در یک دوره‌هایی درخشیدند؛ یعنی کاری را که باید می‌کردند، کردند.»
 
کینه از زنان ایرانی
 مقام معظم رهبری هدف دشمن را دورکردن از فضای معرفتی ذکر کردند و فرمودند: «امروز هدف دشمن این است که نقاط قوت فکری و معارفی ما را از ما بگیرد؛ ما استقلال می‌خواهیم، روحیه‌ ما را تضعیف کند؛ ما می‌خواهیم در مقابل استبداد غربی استقامت کنیم، روحیه‌ ما را تضعیف کند، ما را مردد کند؛ تفکرات اسلامی و معارف اسلامی را در ما تضعیف کند، عمل اسلامی را تضعیف کند، ‌وحدت ملی را تضعیف کند، تدین زن را، حیای زن را تضعیف کند؛ اینها همه، آن نیازهای معنوی یک ملت و یک کشور است؛ اینها دنبال این چیزها هستند. حالا راجع به زن یکی از خانم‌ها خواندند و چقدر هم خوب؛ واقعا باید از این‌جور کارها زیاد اتفاق بیفتد، خیلی باید انجام بگیرد.» رهبری افزودند: «می‌خواهم این را عرض بکنم که غربی‌ها نسبت به زن ایرانی ترحم ندارند که بگویند حقوق زن رعایت بشود، [بلکه] کینه دارند از زن ایرانی. قطعا اگر چنانچه حضور زن‌ها نبود، انقلاب پیروز نمی‌شد. یعنی اگر در آن اجتماعات عظیم زن‌ها شرکت نمی‌کردند، انقلاب پیروز نمی‌شد. اگر زن‌ها می‌خواستند با شوهرهای‌شان، با فرزندان‌شان، با پسران‌شان در این کار مخالفت کنند، همه چیز جور دیگری تمام می‌شد؛ در جنگ هم همین‌‌جور. انسان وقتی شرح حال این مادرها و همسرها را می‌خواند، واقعا منقلب می‌شود؛ اینها بودند که این شجاعت‌ها را، این فداکاری‌ها را در دل‌های این جوان‌ها و این مردها زنده کردند. اینها از زن ایرانی کینه دارند! خودشان را طرفدار حقوق زن، طر‌دار حقوق انسان، طرفدار آزادی معرفی می‌کنند. همه‌ اینها تهاجم دشمن است.»

حقوق بشر به آنها نمی‌آید
آیت‌ا... خامنه‌ای با تبیین نگاه غرب به موضوع حقوق بشر عنوان کردند:«خب،‌ حقوق بشر؛ اصلا انسان تعجب می‌کند؛ اصلاً تعبیر حقوق بشر به غربی‌ها نمی‌آید؛ همین‌ طور که حالا یکی از آقایان ردیف شعرشان «به من نمی‌آید» بود، واقعاً حقوق زن، به غربی‌ها نمی‌آید. همین حالا زن‌ها در کشورهای غربی مهم‌ترین مشکلات را دارند؛ یعنی بیشتر از دیگر کشورها. اصلا اینها طرفدار حقوق بشر نیستند؛ اینها اصلا حقوق بشر بهشان نمی‌آید؛ دشمن بشرند! حقوق بشرشان را در داعش دیدیم؛ داعشی که زنده‌زنده آدم‌ها را آتش می‌زد یا در آب غرق می‌کرد جلوی چشم همه؛ در حمایت‌شان از منافقین دیدیم؛ در حمایت‌شان از صدام دیدیم؛ در غزه داریم می‌بینیم؛ در فلسطین داریم می‌بینیم؛ در ترورها داریم می‌بینیم، و در کشتار جوان‌ها؛ اینجا در خیابان‌های تهران پاک‌ترین جوان‌های ما را، مثل همین جوان‌هایی که اسم آوردند، آرمان علی‌وردی و روح‌ا... عجمیان - اینها واقعا پاک‌ترین، پاکیزه‌ترین، طاهرترین جوان‌های ما بودند - اینها را با شکنجه می‌کشند، آنها مطلقا متعرض نمی‌شوند، یعنی اهمیتی برایشان ندارد؛ تحریک هم می‌کنند؛ اصلا یاد می‌دهند؛ رادیوهای‌شان، عوامل‌شان این کارها را یاد می‌دهند؛ اینها حقوق بشر است.»
 
درک جامعه فرهنگی و هنری
رهبری با اشاره به نقش جامعه فرهنگی و هنری متذکر شدند:« امروز همه باید دشمن را بشناسند. همه باید نقاطی را که دشمن، آماج حمله‌ خود قرار می‌دهد بشناسند؛ همه باید شیوه‌های دشمن را بشناسند؛ همه باید جایگاه حضور دشمن را بشناسند، مثل جنگ نظامی؛ شما اگر ندانید دشمن از کجا می‌خواهد حمله کند، دور می‌خورید؛ اگر ندانید هدفش تصرف کجا است، می‌تواند شما را فریب بدهد. در جنگ نرم هم همین‌جور است؛ باید بدانید دشمن چه ‌کار می‌خواهد بکند، آماجش کجا است، هدفش چیست و بشناسید روش‌های او را؛ این را همه باید بشناسند و مقابله کنند، اما از همه لازم‌تر، مجموعه‌ هنری‌اند، مجموعه‌ فرهنگی‌اند؛ شاعر، نقاش، داستان‌نویس، سینماگر، معمار؛ اینهایی که در مسائل مختلف فرهنگی هستند، باید بدانند امروز ما در مقابل این غارت دشمن و تاخت‌وتاز دشمن قرار داریم؛ هم خودشان باید توجه کنند، صحنه را درست درک کنند، هم به دیگران بایستی بنمایانند؛ باید همه را [آگاه] کنند. منفعل نباید بشوند. امروز خوشبختانه، ما شاعر خوب مؤمن خوش‌قلب معتقد به دین و معتقد به انقلاب کم نداریم؛ خب یک نمونه‌اش اینجا، شماها هستید.»
آیت‌ا... خامنه‌ای با اشاره به نقش نهادها در توسعه گفتمان فرهنگی تاکید کردند:« خوشبختانه یکی از کارهای خوبی که شده به وسیله‌ دستگاه‌های گوناگون، [از جمله] حوزه‌ هنری و بعضی جاهای دیگر، گسترش این کار در سراسر کشور است؛ یعنی امروز شاعرها از همه‌ کشور، حتی از روستا‌ها، از شهرهای کوچک، می‌توانند خودشان را معرفی کنند، در مراکزی قرار بگیرند، شعرشان را عرضه کنند؛ این [امکان] وجود دارد. خب شاعر بالاخره احساساتی است، شاعر منعطف است، عاطفی است؛ باید احساساتی نشود. در مواجهه‌ با مسائل، احساساتی نشوند، فکر کنند و صحنه را درست شناسایی کنند و در مقابل آنچه وجود دارد احساس تکلیف کنند، آن تکلیف را با هنری که خودشان دارند انجام بدهند. اگر چنانچه این کار انجام نگیرد، هر چه [هم] هنر بالا باشد، نمی‌شود انسان برایش قیمت قائل بشود.  ان‌شاءا... که خداوند به همه‌ شماها توفیق بدهد و همه‌ ما را موفق بدارد که بتوانیم از امکانات ارزشمند و بی‌بدیل کشور و نظام‌مان استفاده کنیم؛ از جمله هنر و شعر. »

محمود حبیبی کسبی از دیدار شاعران با رهبر انقلاب می‌گوید 
شعر، طلایه‌دار فرهنگ دینی و ملی
محمود حبیبی کسبی از جمله شاعرانی است که افتخار حضور در جلسه دیدار شاعران و اساتید ادبیات فارسی را با رهبر انقلاب داشت. 
وی در گفت‌وگو با جام‌جم در خصوص این دیدار گفت: دیدار مقام معظم رهبری، شاعران و اهالی ادبیات قریب به سه دهه است که به‌طور مداوم برگزار می‌شود. متاسفانه این تداوم و توالی در این دو سه سال اخیر که بلیه کرونا دامن بشریت را گرفت، مقداری منقطع شد و شاید تفاوت این دیدار با دیدارهای گذشته هم همین بود.
حبیبی کسبی با اشاره به این‌که این دیدار پس از سه سال وقفه با حال و هوای خاصی برگزار شد، تصریح کرد: شوق زیارت حضرت آقا در دل شاعران قطعا بیشتر شده بود و همین مسأله هم به نظر من دیدار امسال را به یادماندنی‌تر کرد.
وی با اشاره به نگاه ویژه‌ای که رهبر انقلاب به مقوله شعر دارد، گفت: موضوعی که لازم می‌دانم بیان کنم، این است که بخشی از علت برگزاری این دیدارها، قطعا علاقه شخصی حضرت آقاست، یعنی علاقه‌ای که ایشان به اهل شعر و ادبیات دارند. حضرت آقا از دوران جوانی با شاعران بزرگ مشهد مثل اخوان ثالث، محمد قهرمان و ... ارتباط نزدیک داشتند و ضمن تعلق خاطر به این هنر به شعر مسلط هستند و در این حوزه تخصص دارند. به همین دلیل هم آقا در این دیدارها به شکل یک محفل و انجمن ادبی برخورد می‌کنند. 
مثلا به دلیل پروتکل‌های کرونایی امسال اعضای دفتر تصمیم گرفته بودند آقا مثل دیدارهای دیگر روی سکو و با فاصله با شاعران بنشینند اما وقتی ایشان حضور یافتند، دستور دادند صندلی‌شان را جلو بیاورند و کنار شاعران بگذارند. به مجری جلسه هم گفتند کنارشان بنشینند تا آن حلقه شعرخوانی که به مانند انجمن‌های ادبی است، عوض نشود و این دیدار شبیه دیداری‌های دیگر حضرت آقا نباشد. به عبارتی تلاش ایشان این بود که این دیدار به شکل یک انجمن ادبی باشد.
 وی اضافه کرد: نکته دوم هم این است که آقا بارها فرمودند شعر یک ثروت ملی برای ماست و نگاه‌شان به شعر در میان هنرها و رسانه‌های دیگر این است که هنرهایی مثل سینما، نقاشی و ... تاثیرگذار هستند اما تاثیرشان به اندازه شعر عمقی، ماندگار و فرهنگساز نیستند.
 البته آنها هم ارزش‌ها، ماندگاری و فرهنگ‌سازی خودشان را دارند اما باورشان این است که هیچ‌کدام مثل شعر نمی‌توانند ۱۰۰۰ سال باقی بمانند. بسیاری از شعرها حتی سال‌ها بعد از مرگ شاعر تاثیرگذاری اجتماعی دارند. این باور آقا و بررسی درست‌شان نسبت به فرهنگ باعث شده نگاه‌شان به شعر علاوه بر علاقه شخصی، ویژه‌ باشد.
این شاعر معاصر کشور با تاکید بر این‌که فرهنگ انقلاب اسلامی و فرهنگ دینی و ملی ما را فقط شعر می‌تواند طلایه‌دار باشد، گفت: به همین دلیل هم حضرت آقا نگاه ویژه به شعر و به نوعی دیدار با شاعران دارند و در تمام این مدت تلاش داشتند این دیدار ماندگار باشد و به بهترین شکل برگزار شود.
حبیبی کسبی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این سؤال که برگزاری این دیدارها چه میزان در ارتقای شعر معاصر با اهمیت است، گفت:موضوع بااهمیتی که حضرت آقا در این دیدار اشاره کردند، این بود که در جهان امروز شعر مقداری به حاشیه رفته است. از منظر ایشان علتش هم حضور رسانه‌های نوظهور است که با جهان مدرن هماهنگ‌ترند اما نکته مهمی که در این باب ایشان اشاره کردند و به عقیده من موضوع بسیار درستی است، این بود که رسانه‌های مدرن شاید در همان لحظه تاثیرگذاری بیشتری داشته باشند اما این تاثیر کوتاه مدت است و عمیق نیست ولی شعر تاثیرگذاری عمیق دارد و بعد از هزاران سال همچنان می‌توانند منشأ اثر باشد. 
وی اضافه کرد: به هرحال در روزگاری که رسانه‌های نوظهور نبودند، شعر مهم‌ترین هنر و تاثیرگذارترین رسانه بود. حتی گاهی با یک شعر پادشاهان عوض می‌شدند یا بعضا یک شعر، برنده و بازنده جنگی را مشخص می‌کرد ولی در دنیای ما با آمدن رسانه‌های نوظهور که با جهان مدرن هماهنگ‌ترند، شعر جنبه‌های رسانه‌ای خود را از دست داده است هرچند همان‌گونه که حضرت آقا فرمودند، جنبه فرهنگ‌سازی شعر نه‌فقط باقیمانده، بلکه بیشتر هم شده است. به عبارتی با این‌که ما شعرهایی در واکنش به وقایع روز بسیار داریم و در این دیدار نیز خوانده شد اما باید توجه داشت که شعر علاوه بر  تاثیر دفعتی، می‌تواند در ذهن، احساس و عواطف جامعه نیز رسوب کند، بماند و باعث فرهنگ‌سازی شود. 
علاوه بر این مشخصات عمومی شعر در فرهنگ ما فارسی زبانان، شعر مشخصات دیگری هم دارد و آن این است که اساسا فرهنگ اعتقادی، باوری و اخلاقی ما بر پایه شعر شکل گرفته است. بسیاری از ارزش‌ها، باورها و بسیاری از معارف و حکمت‌های عرفانی ما در طول این ۱۰۰۰سال با شعر به دست نسل‌های بعدی و هم اکنون به ما رسیده است لذا در زبان فارسی شعر جایگاه ویژه‌ای دارد که شاید در کمتر زبان و فرهنگ دیگری باشد؛ نکته بسیار دقیقی که حضرت آقا فرمودند. همین مسأله هم باعث شده گرچه در جامعه ما اتفاقات فرهنگی و ادبی بسیاری مثل جشنواره شعر فجر و ... می‌افتد ولی از جوانبی مهم‌ترین اتفاق ادبی سال در کشور دیدار شاعران با حضرت آقاست، به جهت این‌که زبده‌ترین شاعران کشور و مهم‌ترین آثار تولید شده در سال، خدمت آقا عرضه می‌شود و از طرفی تا مدت‌ها درباره این شعرها و واکنش آقا به آنها صحبت می‌شود و در رسانه‌ها به اشکال مختلف این اشعار پخش می‌شوند. 
وی گفت: ارائه وضعیت شعر امروز انقلاب به حضرت آقا و رهنمودهای ایشان، موضوع دیگری است که این دیدارها را بااهمیت می‌کند، چون به‌نوعی برای شاعران ادامه مسیر و خط‌مشی را مشخص می‌کند.

روایت مریم زندی از دیدار با رهبری
فضاهای تازه را تجربه کنید
مریم زندی، شاعر کودک و نوجوان که سال گذشته در هفدهمین دوره جشنواره شعر فجر، به‌عنوان شاعر شایسته تقدیر شناخته شده است، نشست‌های شاعران با رهبر انقلاب را از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین رویدادهای شعری ایران حتی جشنواره شعر فجر هم مهم‌تر می‌داند و معتقد است چشم همه دنیا به این نشست و شاعرانی که در آن شرکت می‌کنند و رهنمودهای رهبر انقلاب است. 
به گفته وی، رهنمودهای رهبری به شاعران در این نشست، فقط برای شاعران اهمیت ندارد چرا که هم مدیران و مسؤولان فرهنگی کشور طرف خطاب ایشان هستند و هم این که دست‌اندرکاران و فعالان حوزه‌های دیگر هنر مانند سینما و موسیقی هم از دیدگاه‌های ایشان استفاده می‌کنند و به همین دلیل این نشست‌ها دارای ارزش و اهمیت ویژه‌ای در فضای ادبی و هنری کشور است.
وی با بیان این که نشست امسال با حضور و دعوت پررنگ و گسترده از شاعران همراه شده بود و بیش از ۲۵۰ شاعر در این نشست حضور داشتند، گفت: من برای نخستین بار بود که در نشست‌های شاعران با رهبر انقلاب شرکت می‌کردم. البته چند سال قبل به این نشست‌ها دعوت شده بودم اما به دلایلی توفیق حضور در این دیدار برایم فراهم نشده بود.
وی در خصوص فرآیند انتخاب خود به عنوان یکی از شاعرانی که در این نشست شعر خوانده‌اند، توضیح داد: طی این سال‌ها به دلیل این که من در حوزه هنری همدان نیز اشتغال دارم، از سوی حوزه هنری مرکز برای دیدار، اسامی ‌شاعران را از ما می‌خواستند اما در این مدت، من همیشه اسم شاعران دیگر را برای نشست به حوزه هنری اعلام می‌کردم. تا این که امسال دوستان حوزه هنری تهران با من تماس گرفتند و اعلام کردند که امسال خودم به این نشست دعوت شده‌ام. 
وی با اشاره به این که از این فرصت برای مطرح‌شدن بیشتر شعر کودک و نوجوان استفاده کرده است، با انتقاد از این دیدگاه رایج که شاعرانی که در شعر بزرگسال توفیق پیدا نکرده‌اند، به شعر کودک و نوجوان تمایل پیدا می‌کنند، اضافه کرد: با توجه به این که من در حوزه شعر کودک و نوجوان فعال هستم و معمولاً در این نشست‌ها، شاعران غزلسرا و بزرگسال شعر می‌خوانند، فکر نمی‌کردم که نوبت به من برای شعرخوانی برسد اما ساعت ۵ بعدازظهر همان روزی که قرار بود دیدار انجام شود، به من اعلام کردند که شعرخوانی برای من درنظر گرفته شده است. این باعث شد که به حس خوب دعوت‌شدن به دیدار با رهبر انقلاب، با شور و هیجان شعرخوانی در نشست همراه شود. به‌خصوص این که رهبر انقلاب شاعر بوده و علاوه بر این، شعرشناس بسیار واردی هستند و تحلیل‌های خوب و کارشناسی درباره هر شعر ارائه می‌دهند، شعرخوانی در برابر ایشان ساده نیست و به همین دلیل من هم هیجان و استرس داشتم. البته با توجه به این‌که رباعی و غزل هم می‌سرایم، می‌توانستم شعر بزرگسال بخوانم اما تصمیم گرفتم از این فرصت استفاده کنم تا برای مطرح‌شدن شعر کودک و نوجوان، در این حوزه شعر بخوانم. البته من در زمانی که شعر می‌خواندم، حواسم به اطراف و واکنش‌های رهبر انقلاب نبود اما وقتی فیلم را دیدم متوجه شدم که هم حاضران در جلسه و هم رهبر انقلاب از این که من دو سه شعر کوتاه نوجوان خواندم، استقبال کردند و حتی رهبر انقلاب پایان‌بندی شعر بنده را حدس زدند و تشویقم کردند. 
زندی همچنین به حضور قابل توجه شاعران خانم در نشست امسال اشاره کرد و گفت: حدود ۶۰ نفر از شاعران خانم در این نشست حضور داشتند که اغلب آنها از شاعران جوان بودند، فکر می‌کنم اغلب شاعران خانم از اردوهای شعر آفتابگردان انتخاب شده بودند. آنها شاعرانی مشتاق، ارزشی و علاقه‌مند هستند و شعرهای خوبی هم در نشست خوانده شد اما شاعران خانم خوب و شناخته شده‌ای مانند خانم‌ها عالیه مهرابی، افسانه غیاثوند و فاطمه نانی‌زاد هم در نشست حضور داشتند که جا داشت آنها هم شعر بخوانند. ضمن این که باز هم نسبت شاعران زن به شاعران مرد کمتر بود و امیدوارم در سال‌های بعد شاعران خانم بیشتری به نشست‌ها دعوت شوند.
این شاعر با اشاره به موضوعات و مباحثی که در نشست امسال مطرح شد و نظرات رهبر انقلاب درباره شعر شاعران گفت: برای مثال یکی از شاعران شعری برای مادربزرگ خواند و رهبر انقلاب از این شعر استقبال کردند و اصولا تأکید ایشان بر این بود که شاعران فضاهای تازه را تجربه کنند و به دنبال بازکردن باب‌های جدید در فضای شعر امروز باشند، ضمن این که مانند همیشه بر شعر ارزشی و خانواده‌محور تأکید داشتند، بر این نکته هم انگشت گذاشتند که شاعران به دنبال موضوعات جدید و مضمون‌های تازه باشند؛ مثلا در شعر آیینی برای حضرت خدیجه (س) شعر بگویند چرا که در این زمینه غفلت کرده‌ایم و برای ایشان شعر اندک داریم. 

ونوس جامی‌پور ، شاعری که برای اولین بار در دیدار رهبری شعر خواند
چشم‌هایم چیزی جز  نور و انرژی ندید
من ۱۰ سال است که مدیر انجمن ادبی جامی هستم و استادان بسیاری مانند زنده‌یادان حسین آهی و یاور همدانی، مشوق ما در این مسیر بودند.  من در این دیدار سلام و ارادت اعضای انجمن جامی را به رهبر معظم انقلاب رساندم و ایشان هم با مهر پذیرا بودند. این اولین بار بود که شعرم، «آیه‌های اعجاب» را که با موضوع شهدای غواص بود به روح این شهدا تقدیم کردم.  شعر با این مطلع «از تب و تاب صبح بی‌تابند ماه کامل، مراد مهتابند/ مثل سلمان، عزیز خطه پارس عین عمار مثل‌ اصحابند» را خواندم.  وقتی می‌خواستم این شعر را بخوانم از خدا خواستم که احساسم بتواند به اندازه یک هزارم و به اندازه یک گلبرگ گل ارادتم را منتقل کند. فضای حضور در این محفل را عمری از رسانه‌ها و تلویزیون شنیده بودیم اما حضور در این جلسه چیز دیگری بود و چشم‌های من جز نور و انرژی ندید. آرامش عجیبی در این جلسه حکمفرما بود.  من به واسطه این‌که در شهر شیراز زندگی کردم و فضای شعر و ادبیات غنی شیراز را درک کردم و حدود ۳۰ سال است که به انجمن‌های ادبی مختلفی رفته‌ام اما نقطه‌نظرات، دانش و تذکرهای ادبی رهبر معظم انقلاب ورای تمام این سال‌ها بود و تجربیاتم عمیق‌تر، غنی‌تر و مهربان‌تر شد.  در این جلسه آرامش کامل داشتم و با تأکید و تأییدی که ایشان در پایان شعرخوانی داشتند، هزار بار خدا را شکر کردم. تعدادی از خانم‌ها در این محفل شعر خواندند، اما به نسبت آقایان کمتر بودند، شاید بهتر باشد تعداد شعرخوانی خانم‌ها در سال‌های آینده بیشتر شود.  کیفیت اشعاری که در محضر رهبر انقلاب خوانده شد، خوب بود و امتیازهای بالایی داشتند. بعضی اشعار خیلی قوی و زیبا بود و حضرت آقا هم با «آفرین» گفتن‌ها تأیید می‌کردند و با برخی تذکرات بر کیفیت اشعار هم می‌افزودند. مثنوی آقای حدادعادل، شعری که خانم سپهد‌‌ار به عنوان یک خانم خانه‌دار شاعر خواندند، خوب بود. معتقدم وقتی سالی یک‌بار این جلسه تشکیل می‌شود، نقطه عطفی در احوال شعر و شاعران انقلاب محسوب می‌شود، چون رهبر و مقتدای ما در انقلاب، حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای هستند؛ بنابراین، وقتی ما شاعران می‌توانیم ماحصل یک‌سال تلاش‌مان را به انقلاب اسلامی ایران در میعادگاهی در نشست «دیدار با ماه» تقدیم کنیم و هم درس می‌گیریم و هم انگیزه پیدا می‌کنیم و کدام انگیزه بهتر از دیدار با رهبر معظم انقلاب است؟